شاخص توده بدن یا BMI، با ترکیب وزن و قد می تواند سایز و اندازه بدن را مشخص و وزن مناسب افراد را تعیین کند.
BMI ابزاری است که نشان می دهد فرد لاغر و دارای وزن سالم یا چاق و دارای اضافه وزن است. اگر BMI فرد خارج از محدوده سالم باشد، ممکن است به میزان قابل توجهی در معرض خطر بیماری های مختلف قرار بگیرد.
اضافه وزن بیش از حد می تواند منجر به بیماری های مختلفی مانند دیابت نوع ۲، فشار خون بالا و مشکلات قلبی عروقی شود.
کمبود شدید وزن نیز ممکن است خطر سو تغذیه، پوکی استخوان و کم خونی را افزایش دهد. پزشکان در این زمینه توصیه های مناسبی را ارائه می دهند.
BMI نمی تواند مستقیما چربی بدن را محاسبه کند و سن، جنسیت، قومیت یا توده عضلانی را در بزرگسالان در نظر نمی گیرد.
با این حال، دسته بندی های استاندارد آن به پزشکان کمک می کند تا در محاسبات آماری شرایط وزنی افراد را بررسی کرده و موارد بالقوه را شناسایی کنند. BMI در بزرگسالان
محاسبه شاخص توده بدن BMI
محاسبه BMI شامل اندازه گیری قد و وزن بدن فرد است. متریک
برای محاسبه BMI در واحدهای متریک، از روش زیر استفاده کنید: BMI = kg/m2 بنابراین، برای محاسبه BMI یک بزرگسال: وزن آن ها بر حسب کیلوگرم را بر مربع قدشان به متر () تقسیم کنید.
از آن جا که بیشتر افراد قد را به سانتی متر اندازه می گیرند، آن عدد را بر ۱۰۰ تقسیم کنید تا قد بر حسب متر بدست آید. سلطنتی (امپریال)
هنگام استفاده از واحدهای سلطنتی، فرمول زیر عبارت است از: BMI = lbs x 703 / in2 به عبارت دیگر: وزن شخص بر حسب پوند را در عدد ۷۰۳ ضرب کرده و سپس، بر مربع قد بر حسب اینچ، تقسیم کنید.
علاوه بر محاسبات ریاضی، فرد می تواند با استفاده از ماشین حساب یا نمودار نیز BMI خود را پیدا کند. تحلیل نتایج
جدول زیر دسته بندی های استاندارد وضعیت وزن بر اساس BMI را برای بزرگسالان نشان می دهد. همچنین بخوانید: ۲۲ راهکار ساده برای کنترل پرخوری زیر ۱۸٫۵ کمبود وزن ۲۴٫۹ – ۱۸٫۵ سالم ۲۹٫۹ – ۲۵٫۰ اضافه وزن ۳۰ به بالا چاق
BMI کمتر از ۱۸٫۵
BMI کمتر از ۱۸٫۵ نشانگر کمبود وزن است، بنابراین ممکن است لازم باشد کمی وزن اضافه کنید. به شما توصیه می شود از پزشک یا یک متخصص تغذیه مشاوره بگیرید. ۱۸٫۵–۲۴٫۹ BMI
۱۸٫۵-۲۴٫۹ BMI نشان می دهد که با توجه به قدتان از وزن مناسبی برخوردار هستید. با حفظ وزن سالم، می توانید خطر ابتلا به بیماری های مختلف را کاهش دهید. ۲۵–۲۹٫۹ BMI
۲۵-۲۹٫۹ BMI نشان می دهد که کمی اضافه وزن دارید. برای حفظ سلامتی ممکن است به شما توصیه شود که مقداری وزن کم کرده و برای مشاوره با پزشک یا یک متخصص تغذیه صحبت کنید. BMI بیش از ۳۰
BMI بیش از ۳۰ نشانگر اضافه وزن شدید است. اگر لاغر نشوید ممکن است سلامتی شما در معرض خطر جدی باشد. بهتر است حتما برای مشاوره به پزشک یا یک متخصص تغذیه مراجعه کنید. BMI در کودکان و نوجوانان
در بزرگسالان، مقادیر BMI با سن مرتبط نبوده و برای هر دو جنس یکسان است.
با این حال، اندازه گیری BMI در کودکان و نوجوانان کمی متفاوت است. دختران و پسران در سنین مختلف با سرعت های مختلف رشد می کنند و مقادیر مختلف چربی در بدن شان دارند. به همین دلیل، برای اندازه گیری BMI در دوران کودکی و نوجوانی، سن و جنسیت را در نظر می گیرند.
پزشکان و سایر متخصصان، کودکان را بر اساس محدوده وزن سالم دسته بندی نمی کنند، زیرا:
آن ها هر ماه تغییر می کنند. میزان این تغییر در بدن دختران و پسران متفاوت است. با افزایش قد، بدن شان مدام در حال تغییر است.
پزشکان BMI را برای کودکان و نوجوانان به همان روش بزرگسالان، با اندازه گیری قد و وزن محاسبه می کنند. سپس عدد BMI و سن افراد را در یک نمودار بر اساس جنسیت شان قرار می دهند. این نمودار نشان دهنده این است که آیا کودک در یک محدوده سالم قرار دارد یا خیر. همچنین بخوانید: نحوه محاسبه BMI در مردان و تفسیر نتایج آن نحوه استفاده پزشکان از BMI
BMI به اندازه کافی دقیق نیست که بتواند به عنوان یک ابزار تشخیصی استفاده شود، اما می تواند مشکلات احتمالی ناشی از وزن را در بزرگسالان و کودکان بررسی کند.
اگر کسی BMI پایین یا بالایی داشته باشد، پزشک یا متخصص می تواند عوامل دیگری را در نظر بگیرد که عبارتند از:
اندازه گیری ضخامت چربی، که نشان می دهد چربی بدن در بزرگسالان و کودکان چقدر است. ارزیابی رژیم و فعالیت بدنی بررسی سابقه خانوادگی در ابتلا به بیماری های قلبی عروقی و سایر مشکلات سلامتی تجویز سایر آزمایشات
سپس، پزشک یا متخصص تغذیه می توانند بر اساس این نتایج، رژیم غذایی و برنامه ورزشی برای فرد تجویز کنند. خطرات اضافه وزن
تاثیر ورزش بر روی شاخص توده بدنBMI
اضافه وزن اثراتی بر روی بدن می گذارد که عبارتند از:
میزان کار قلب را بیشتر می کند. فشار خون، کلسترول و سطح تری گلیسیرید را افزایش می دهد. لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) یا سطح کلسترول خوب را کاهش می دهد. احتمال ابتلا به دیابت و سایر بیماری ها را بیشتر می کند.
بر اساس گزارشات موسسه ملی دیابت و بیماری های گوارشی و کلیوی (NIDDK)، داشتن اضافه وزن می تواند خطر ابتلا به بیماری های زیر را افزایش دهد:
فشار خون بالا دیس لیپیدمی (کلسترول LDL بالا، کلسترول HDL پایین و یا تری گلیسیرید بالا) دیابت نوع ۲ بیماری کرونر قلب (انسداد شراین) سکته بیماری کیسه صفرا آرتروز آپنه خواب (خفگی در خواب) و مشکلات تنفسی برخی سرطان ها، از جمله سرطان آندومتر (پوشش داخلی رحم)، سرطان سینه و سرطان روده بزرگ
اضافه وزن در دوران کودکی یا نوجوانی نیز می تواند خطرات قابل توجهی برای سلامتی، چه در دوران کودکی و چه در بزرگسالی داشته باشد.
همانند بزرگسالان، چاق بودن کودکان نیز احتمال بروز مشکلات مختلف از جمله بیماری های قلبی عروقی، دیابت و آپنه خواب را افزایش می دهد.
انجمن قلب آمریکا (AHA) خاطر نشان می کند کودکانی که BMI آن ها بالاست، بیش از دیگران در معرض ابتلا به موارد زیر قرار دارند:
آسم عزت نفس پایین و استرس روانی
همچنین بخوانید: تقویت سیستم ایمنی بدن با طب سنتی / قرص، ویتامین و معجون تقویت بنیه فواید داشتن وزن مناسب
جدا از کاهش خطر ابتلا به بیماری های مختلف، داشتن و حفظ وزن سالم فواید دیگری نیز به همراه دارد:
کاهش دردهای مفصلی و عضلانی افزایش انرژی و توانایی انجام فعالیت های بیشتر تنظیم بهتر مایعات بدن و فشار خون کاهش فشار بر روی قلب و سیستم گردش خون بهبود الگوی خواب
معیارهای دیگر یک بدن سالم
BMI ابزاری مفید است، اما نمی تواند تشخیص دهد که وزن شخص از عضله یا چربی تشکیل شده است.
به عنوان مثال، ممکن است BMI ورزشکاری با بافت عضلانی زیاد نسبت به فردی که فعالیت زیادی ندارد، بیشتر باشد. اما، این به معنای اضافه وزن یا ناسالم بودن ورزشکار نیست.
علاوه بر این، بیماری های قلبی عروقی و فشار خون بالا بیشتر در افرادی رخ می دهد که چربی اضافی (چربی احشایی)، به خصوص در قسمت شکم (نه باسن) دارند.
از دیگر معیارهای اندازه گیری سایز بدن می توان به نسبت دور کمر به لگن، نسبت دور کمر به قد و ترکیب بدن (body composition) اشاره کرد که چربی و توده ماهیچه ای بدن را اندازه می گیرد. این سیستم های اندازه گیری بیشتر به میزان چربی و توزیع آن در بدن فرد توجه دارند.
همراه با BMI، این اقدامات می تواند به ارزیابی دقیق تر بیماری های مرتبط با وزن فرد کمک کند. نتیجه گیری
BMI می تواند یک ابزار غربالگری مفید برای پیش بینی بیماری های خاص باشد. با این حال، افراد باید با احتیاط از آن استفاده کنند، زیرا سایر فاکتورها، مانند سطح فعالیت و ترکیب بدن، را در نظر نمی گیرد.
هنگام محاسبه BMI برای کودکان و نوجوانان، باید به سن و جنسیت نیز توجه شود، زیرا بدن آن ها، به طور مداوم همراه با رشد و نموشان تغییر می کند.