به ذره های ریز سازنده مواد چه می گویند علوم هفتم

پرسش های متن

25- واحد سازنده عنصرهای فلز .....1..... است ، واحد سازنده ی عنصرهای نا فلز و ترکیب ....2.... است
1- اتم
2- مولکول

26- مولکول عنصرهای نا فلز از چگونه به وجود آمده است ؟
از پیوند دو یا چند اتم از یک نوع به وجود می آید .

27 – مولکول یک ترکیب چگونه به وجود می آید ؟
از پیوند دو یا چند اتم متفاوت به وجود می آید .

28- هر ماده از تعداد معینی ....... تشکیل شده است .
اتم

29- اتم ها از چه چیز هایی ساخته شده اند ؟
اتم ها از ذرات ریز تری به نام الکترون ، پروتون و نوترون ساخته شده اند .

30- تعداد الکترون ها ، پرو تون ها و نوترون ها در اتم های مختلف چگونه است ؟
تعداد الکترون ها، پروتون ها و نوترون ها در اتم های مختلف یکسان نیست.

31- مولکول کربن دی اکسید از چه چیزی تشکیل شده است ؟
از دو اتم اکسیژن و یک اتم کربن


32- الکترون ، پروتون و نوترون را با چه نماد هایی نمایش می دهند ؟
الکترون را با e
پروتون را با p
نوترون را با n

33 - جامد ....1.... و ......2..... دارد
1- شکل منظم
2- حجم معین

34- مایع ........1........ و ......2....... دارد .
1- به شکل ظرف در می آید
2- حجم معینی


35 – گاز ...........1......... و ..............2 ........... ندارد .
1- به شکل ظرف در می آید
2- حجم معینی ندارد .


36- اگر در سه ظرف به مقدار مساوی از سه ماده ی جامد ، مایع و گاز وارد کنیم چه اتفاقی می افتد .
اگر در سه ظرف به مقدار مساوی از سه ماده جامد، مایع و گاز وارد کنیم، خواهیم دید که مواد جامد و مایع در ته ظرف باقی می مانند
ولی ماده گازی شکل در سراسر ظرف پخش می شود و همه حجم ظرف را اشغال می کند .

37- فاصله بین ذره ها در مواد جامد ، مایع و گاز چگونه است ؟
فاصله بین ذره ها در مواد گازی شکل بیشتر از مواد مایع و جامد است و فاصله بین ذره ها در مواد مایع از مواد جامد بیشتر است .

38- آیا می توان گاز را متراکم کرد ؟ جامد و مایع را چطور ؟
اگر یک نمونه گاز را وارد ظرف کوچک تری کنیم، اتم ها یا مولکول ها به یکدیگر نزدیک می شوند و فاصلهٔ بین آنها کاهش می یابد.
به همین دلیل می توان یک گاز را به راحتی متراکم کرد و حجم آن را تا حد زیادی کاهش داد. اما نمی توان یک مایع یا جامد را به آسانی و به
مقدار زیاد متراکم کرد .

39 – چرا در اثر گرم شدن حجم ماده افزایش پیدا می کند ؟
زیرا با گرم شدن ماده، انرژی جنبشی )حرکتی( ذره های سازنده آن بیشتر می شود و در نتیجه فاصلهٔ بین آنها افزایش می یابد.

40 – آیا میزان انبساط مواد مختفل در اثر گرم شدن یکسان است ؟ ترتیب انباسط مواد چگونه است ؟
خیر - بیشترین انباسط را بر اثر گرما گازها دارند سپس مواد مایع و کمترین انبساط را مواد جامد دارند .

41- آب در طبیعت به چند حالت یافت می شود ؟
به سه حالت جامد( یخ) – مایع ( آب ) – گاز ( بخار آب )

علوم متوسطه پایه هفتم

همگی از ذر ه های ریزتری ساخته شده اند. این ذره های ریز، خواص مواد را تعیین می کنند.

اتم ها کنار هم قرار می گیرند و مواد را می سازند. هر ماده از یک یا چند نوع اتمتشکیل

شده است.

اتمها ،عنصرها و ترکیب ها

به ذره های ریز سازندهٔ مواد، اتم می گویند.

عنصر ها فقط از یک نوع اتم ساخته شده اند،

برای نمونه:

سیم های مسی، ظروف آلومینیمی و نقره ای به ترتیب از اتم های مس،آلومینیم و نقره

تشکیل شده اند.

ترکیب ها از چند نوع اتم تشکیل شده اند.

برای نمونه:

آب از 2 نوع اتم (اکسیژن، هیدروژن)گاز متان از دو نوع اتم (کربن وهیدروژن)

گازکربن دی اکسید از دو نوع اتم (کربن و اکسیژن) تشکیل شده اند.

در این مواد واحد سازنده، مولکول نام دارد.

مولکولبه گروهی از اتمها گفته می شود که از اتصال دو یا چند اتم ایجاد میشود.
مولکول آب از اتصال دو اتم هیدروژن و یک اتم اکسیژن ایجاد شده است.مولکول کربن دی اکسید از دو اتم اکسیژن و یک اتم کربن ساخته شده است.

آیا اتمها از ذره های ریزتری ساخته شده اند؟

آموختید که هر ماده از تعداد معینی اتم تشکیل شده است. اتم ها نیز از ذره های متفاوت

و کوچک تری به نام الکترون، پروتون و نوترونساخته شده اند.

تعداد الکترون ها، پروتون ها ونوترون ها دراتم های مختلف یکسان نیست.

به نظر شما فاصلهٔ بین ذره ها ی کدام ماد ه بیشتر است؟ چرا؟

در مواد گازی شکل، فاصلهٔ بین ذر ه ها بیشتر است .

به همین دلیل می توان یک گاز را به راحتی متراکمکرد و حجم آن را تا حد زیادی کاهش داد.

اما نمی توان یک مایع یا جامد را به آسانی و بهمقدار زیاد متراکم کرد.

- در گازها فضاي خالي بين مولكولها زياد است. هنگامي كه با تلمبه به درون يك توپ

پر از هوا، هواي بيشتري وارد مي كنيد فاصله بين مولكول ها كمتر مي شود.

به همين علت مي گوييم گازها تراكم پذيرند.

- بين مولكول هاي مايعات هم فضاي خالي وجود دارد .

اما فضاي خالي بين مولكول ها نسبت به گازها كمتر است.

هنگامي كه نمك را به آرامي درون يك ليوان پر از آب مي ريزيم

حجم آب ليوان تغيير چنداني نمي كند يعني نمك در فضاي خالي بين مولكول هاي

آب قرار مي گیرد.

ويژگي هاي ماده ها به طور خلاصه:
1- همه مواد از ذرات ريزي به نام اتم ساخته شده اند .

عليرغم تصورات دموكريت و دالتون كه اتم را تجزيه ناپذير مي دانستند،

اتم از ذرات كوچكتر الكترون، پروتون و نوترون تشكيل شده است .

2-بين ذرات تشكيل دهنده ماده فضايي خالي وجود دارد . مقدار فضاي خالي

در مواد مختلف متفاوت است.

3-مولكول ها دائما در حال حركتند.
جنبش و حركت مولكول ها ي ماده نيز همانند فاصله بين آنها در حالت هاي مختلف ماده

با هم متفاوت است و با آن نسبت مستقيم داد يعني هر چه فاصله بين مولكول ها بيشتر باشد جنبش مولكول ها بيشتر است البته در اين مورد استثنا هم وجود دارد.
هنگامي كه در يك شيشه عطر را باز مي كنيد و يا پيازي را مي بريد بوي عطر و پياز

در زمان كوتاه احساس مي شود.

هنگامي كه قطره اي جوهر در آب رها مي كنيد جوهر در آب پخش مي شود

حبه قند هم به همين طريق در آب ناپديد مي شود. همه اين موارد حكايت از جنبش و حركت مولكول ها دارند البته گرما حركت مولكول ها را افزايش مي دهد.

گرما وفاصلۀ بین ذره ها:
می دانید که حجم مواد در اثر گرم شدن، افزایش می یابد زیرا با گرم شدن ماده، انرژی
جنبشی (حرکتی) ذره های سازنده آن بیشتر می شود.و درنتیجه فاصلهٔ بین آنها

افزایش می یابد.

اگر حجم های مساوی از چند ماده مانند آهن، گاز اکسیژن، آب و ... را به یک اندازه گرم
کنیم به نظر شما حجم کدام یک بیشتر، افزایش می یابد؟

در بين مواد جامد ميزان انبساط فلزات از نافلزات بيشتر و ميزان انبساط فلزات هم

يكسان نيست.

وقتي جسمي در اثر گرما جاي بيشتري اشتغال مي كند و بزرگتر مي شود

می گوييم منبسط شده است و هنگامي كه جسم در اثر سرما فضاي كمتري اشغال

مي كند و كوچكتر مي شود مي گوييم منقبض شده است.

اگر بادكنكي را به دهانه يك بطري شيشه اي خالي ببنيدم و بطري را درون ظرف آب داغ بگذاريم بادكنك باد مي شود علت اين پديده انبساط هواي درون بادكنك بر اثر گرماست

اگر بطري را درون مخلوط آب و يخ بگذاريم بادكنك دوباره چروكيده مي شود.

توضيح انبساط و انقباض با نظريه مولكولي:
هنگامي كه ماده اي گرم مي شود جنبش و حركت مولكول هاي آن افزايش مي يابد.

در نتيجه برخورد مولكولها به يكديگر بيشتر و فاصله بين مولكول ها زيادتر مي شود.

زياد شدن فاصله مولكول ها از يكديگر به افزايش حجم ماده(انبساط) منجر مي شود.

عكس اين مطلب هم درست است يعني وقتي ماده اي سرد مي شود جنبش مولكول ها

كاهش و برخورد آنها كم مي شود در نتيجه مولكول ها به هم نزديكتر و جسم كوچكتر (منقبض) مي شود.

ارائه شده توسط : حسین ایزدی

در وب سایت : جم نما