تحقیق رایگان طلا

تاریخچه:

طلا ( از واژه سانسکریت Jval ؛ آنگلوساکسون gold ؛ لاتین aurum که همگی به معن طلا هستند ) را از دوران باستان شناخته و به ارزش بالای آن پی بردند.هیروگلیف مصری از 2600 قبل از میلاد این فلز را توصیف کرده و در کتاب عهد عتیق بارها به طلا اشاره شده است. زمان زیادی است که طلا یکی از گران‌قیمت‌ترین فلزات به حساب آمده و قیمت آن در تاریخ ، معیار بسیاری از پولهای رایج می‌باشد ( تحت عنوان پایه طلا شناخته می‌شود.

خصوصیات شیمیایی:

عدد اتمی : 79، جرم اتمی : 196.96655، نقطه ذوب: C° 1064.18، نقطه جوش: C° 2856، شعاع اتمی : Å 1.79،ظرفیت : 1 ، رنگ : طلایی ، حالت استاندارد : جامد ، ، نام گروه : 11، انرژی یونیزاسیون : Kj/mol 890.1، شکل الکترونی : 4f14 5d10 6s1[Xe ]، شعاع یونی : Å 0.85.

خصوصیات فیزیکی:

اولین انرژی : 2، دومین انرژی : 8، سومین انرژی : 18، چهارمین انرژی : 32، پنجمین انرژی : 18، ششمین انرژی : 1، ایزوتوپ : ایزوتوپ نیمه عمر، Au-194 1.6 روز، Au-195 186.1 روز، Au-195m 30.5 ثانیه ، Au-196 6.2 روز، Au-197 پایدار، Au-198 2.7 روز، Au-199 3.14 روز

سایر خصوصیات:

طلا یا زَر با نشان شیمیایی Au نام یک عنصر است. طلا فلزی نرم و چگال و شکل‌پذیر به رنگ زرد روشن و براق است که در مجاورت هوا و آب زنگ نمی‌زند و تیره نمی‌شود. از نظر شیمیایی، طلا فلزی واسطه است که در گروه ۱۱ جدول تناوبی جای دارد و یکی از کم واکنش ترین عنصرهای جامد در شرایط استاندارد است.

کاربردها:

طلای خالص برای استفاده‌های عادی بسیار نرم هستند، لذا برای استحکام آن ، با نقره و مس آلیاژ می‌سازند. در بسیاری از کشورها از طلا و بسیاری از آلیاژهای آن در جواهرات و ضرب سکه و نیز بعنوان شاخصی برای مبادلات پولی استفاده می‌شود.

طلا یا زَر با Au نام یک است. طلا فلزی نرم و چگال و به رنگ زرد روشن و براق است که در مجاورت هوا و آب نمی‌زند و تیره نمی‌شود. از نظر شیمیایی، طلا است که در جای دارد و یکی از کم واکنش‌ترین عنصرهای جامد در است. پس می‌توان این فلز را به صورت خالص در طبیعت به صورت دانه‌ای یا تکه‌ای در میان سنگ‌ها، کانی‌های بلوری شده و مواد ته‌نشینی پیدا کرد. همچنین در میان کانی‌ها به صورت ترکیبی با دیگر عنصرها به ویژه دیده شده اما فراوان نیست. این عنصر، Au از نام لاتین آن aurum به معنی «درخشش سپیده دم» گرفته شده‌است.

ارزش طلا به دلیل کمیابی آن، کاربرد پذیری آسان، تصفیه راحت، مقاومت در مقابل زنگ زدن و خوردگی، رنگ متمایز، واکنش‌ناپذیری با دیگر عناصر است؛ ویژگی‌هایی که در کمتر فلز دیگری دیده می‌شود. همچنین این فلز این قابلیت را دارد که تا حد رشته‌های بسیار کوچکی درآید که این خاصیت در ساخت جواهرات کاربرد بسیار مهمی دارد. طلا از آغاز تاریخ مکتوب بشر همواره و محبوب بوده‌است که برای ضرب ، ساخت و کاربردهای هنری استفاده می‌شده‌است. در گذشته سیاست مالی بسیاری از کشورها بر پایه استوار بود یعنی پول هر کشوری معادل مقدار مشخصی از طلا بود. استاندارد طلا از آغاز در بیشتر و پس از آن به تدریج در کشورهای دیگر کنار گذاشته شد و سیاست جایگزین آن شد.

طلا علاوه بر کاربرد و استفاده در جواهرات کاربردهای گوناگون دیگری از جمله: ، تولید شیشه‌های رنگی و صنایع دارد و با توجه به بالا در کاربرد دارد.

بر اساس برآوردها در طول تاریخ بشر تا سال ۲۰۱۲ در مجموع ۱۷۴ هزار تُن طلا استخراج شده‌است. معادل ۵٫۶ میلیارد و از نظر حجمی معادل ۹۲۶۱ مترمکعب (مکعبی که با اضلاع ۲۱ متری) که بر اساس برآوردها ۵۰٪ آن به صورت ، ۴۰٪ به صورت شمش‌ها و سکه‌های سرمایه‌گذاری در بانک‌های مرکزی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سرمایه‌های شخصی و حدود ۱۰٪ در بخش صنعت نگهداری می‌شود.

تولید جهانی طلا در سال ۲۰۱۱ حدود ۲۷۰۰ تن بود که نسبت به ۲۲۶۰ تن سال ۲۰۰۸ افزایش داشته‌است. از دهه ۱۸۸۰ تاکنون بخش بزرگی از تولید طلای دنیا در انجام شده‌است. در حدود نیمی از کل طلایی که تاکنون استخراج شده از آفریقای جنوبی آمده‌است و از سال ۱۹۰۵ تا ۲۰۰۷ به‌طور پیوسته همیشه این کشور در صدر فهرست تولید طلا قرار داشت. در سال ۱۹۷۰ این کشور ۱۴۸۰ تن طلا معادل ۷۹٪ کل طلا تولید جهانی را به خود اختصاص بود. سهم آفریقای جنوبی در تولید طلا در سال‌های اخیر به شدت کاهش یافته به‌طوری‌که در سال ۲۰۰۷ با ۲۷۶ تن بزرگترین تولیدکننده طلا شد.

بزرگترین واردکننده طلا در دهه‌های اخیر بوده‌است که به دلیل تقاضای بالای جواهرات طلا در این کشور است. برآورد می‌شود که ۱۸ هزار تن طلا در خانه‌های هندی‌ها نگهداری می‌شود. هرچند در سال ۲۰۱۳ تقاضای طلا در چین از هند پیشی گرفت. طلا در بازار جهانی معادل ۳۱٫۱ گرم است. قیمت طلا در ژوئیه ۲۰۲۰ معادل ۱۸۰۰ دلار برای هر اونس بوده که معادل حدود ۵۸ هزار دلار برای هر کیلوگرم است.

طلا در برابر بیشتر اسیدها پایدار است اما در (نیترو-هیدروکلریک اسید) حل می‌شود دلیل برگزیدن نام «تیزاب سلطانی» برای توانایی حل کردن طلا است. افزون بر این طلا در محلول‌های آلکالینی که در معدن کاری کاربرد دارد، و در با ساخت آلیاژ هم حل می‌شود. که توان حل کردن و را دارد در برابر طلا ناتوان است. این ویژگی نیتریک اسید در آزمون اسید برای شناسایی و تأیید طلا به کار می‌آید.

طلا معمولاً به صورت همراه با فلزات دیگر استفاده می‌شود. رایج‌ترین فلز برای ساخت آلیاژ طلاست و گاهی از فلزات دیگری مثل ، ، و هم استفاده می‌شود. درصد طلای موجود در هر مصنوع فلزی به عنوان نامیده می‌شود که معمولاً از واحد ۲۴ یا واحد ۱۰۰۰ بیان می‌شود. مثلاً طلای ۱۸ عیار (۷۵۰) حاوی ۷۵ درصد طلاست و طلای ۹۰۰ شامل ۹۰ درصد طلاست.

محتویات

ریخت‌شناسی

طلا شکل کریستالی ویژه‌ای ندارد (اصطلاحاً یا بی‌شکل). در طبیعت معمولاً در میان سنگ‌های آتشفشانی و گاهی در میان رسوبات رودخانه‌ای و دریاچه‌ای یافت می‌شود. در سنگ‌های آتشفشانی به شکل دیده می‌شود و در رسوبات به صورت دانه‌های ریز و درشت. اولین و بارزترین مشخصهٔ طلا، رنگ زرد و برق فلزی آن است. اما در موارد بسیار زیادی ممکن است با یا اشتباه گرفته شود. مهم‌ترین تفاوت در زمان این تشخیص، خاصیت چکش خواری طلا است. در حالی که پیریت با ضربهٔ چکش، خرد می‌شود، طلا در برابر ضربه تنها کمی تغییر شکل می‌دهد. لازم است ذکر شود طلا از نظر کریستالوگرافی در رده FCC قرار دارد.

ویژگی‌ها

طلا ماده‌است. یک گرم از این عنصر را می‌توان آن قدر چکش زد تا به اندازهٔ یک ورق با مساحت یک متر مربع پهن شود یا یک را به اندازهٔ ۳۰۰ پهن کرد. برگهٔ طلا می‌تواند آن قدر نازک شود تا در پایان شفاف شود در این صورت نور گذرا از آن به رنگ آبی مایل به سبز خواهد بود چون طلا به شدت نور زرد و قرمز را باز می‌تاباند. چنین ورقه‌های نیمه شفافی به خوبی پرتوهای فروسرخ را باز می‌تاباند، این ویژگی در پوشش‌های محافظ در برابر پرتوهای فروسرخ یا پرتوهای گرمایی مانند لباس‌های محافظ در برابر گرما یا در برابر خورشید مانند به کار می‌آید.

طلا می‌تواند با بسیاری از فلزها شود. این آلیاژها در بدست آوردن سختی و نرمی‌های گوناگون، مناسب، پدیدآوردن رنگ دلخواه و دیگر کاربردهای فلزشناسی مورد نیازند. طلا و است. از نظر شیمیایی و بر آن بی‌اثرند. به همین دلیل در ساخت و بسیار مناسب است و البته می‌توانند پوشش مناسب برای دیگر فلزهای واکنش پذیر باشد. دارای میل ترکیبی بسیار پایینی است و در برابر بیشتر اسید و بازها ایستادگی می‌کند. می‌توان گفت طلا عنصری حل نشدنی است هرچند که در می‌توان آن را حل کرد.

اکسیدهای معمول طلا عبارتند از طلای یک و سه بار مثبت یا طلا(I) و طلا(III). یون‌های طلا در محلول به آسانی می‌شوند در صورت افزودن هر فلز دیگری در نقش عامل کاهش، می‌بینیم که فلز افزوده اکسید و حل می‌شود در مقابل فلز جامد طلا در ظرف ته‌نشین می‌شود.

طلای پالودهٔ باکیفیت، بی‌بو، بی‌مزه و پایدار در برابر خوردگی است. طلا چگالی بالایی دارد، یک مترمکعب از آن ۱۹٬۳۰۰ وزن دارد. برای مقایسه: چگالی 11,340 kg/m۳ و چگالی سنگین‌ترین عنصر یعنی 22,610 kg/m۳ است.

رنگ

نوشتار(های) وابسته:
رنگ‌های گوناگون آلیاژهای -Au-

در حالی که بیشتر فلزهای پالوده (خالص) به رنگ خاکستری، نقره‌ای یا سفید اند، طلا به رنگ زرد است. این رنگ نشان می‌دهد که چه میزان الکترون‌های تراز والانسی آزادند و در شمار انبوه به این سو و آن سو می‌روند (). بسامد این جابجایی‌ها در بیشتر فلزها در بازهٔ فرابنفش است اما برای طلا در بازهٔ نور دیدنی (مرئی) می‌افتد. این به دلیل اثرهای نسبیتی-کوانتومی در پیرامون اتم طلا است.

ضریب بازتاب آینه‌های ساخته‌شده از آلومینیوم (Al)، نقره (Ag) و طلا (Au)

رنگ پیش‌بینی شده توسط مدل کوانتومی (غیرنسبیتی) برای طلا سفید و همانند نقره است، اما وارد کردن اثرات اختلالی نسبیتی می‌تواند رنگ زرد خاص فلز طلا بر خلاف رنگ سفید یا نقره‌ای بیشتر فلزات دیگر را توجیه کند. همان‌طور که در شکل دیده می‌شود، طیف نور بازتاب‌شده از فلزاتی نظیر نقره (Ag) یا آلومینیوم (Al) در بازهٔ (۴۰۰ تا ۸۰۰ نانومتر) ثابت بوده و این فلزات همهٔ رنگ‌ها را با شدت یکسان بازتاب می‌کنند و بنابراین سفید دیده می‌شوند. اما طلا، نور آبی (طول موج‌های حدود ۴۰۰ نانومتر) را بیشتر از بقیه رنگ‌ها جذب کرده و در نتیجه زرد رنگ دیده می‌شود.
گذار اتمی متناظر به این جذب، گذار 5d-6s است. در اتم‌های نقره (Z=۴۷) و آلومینیوم (Z=۱۳) اثرات نسبیتی وجود دارند اما آن‌قدر قوی نیستند تا با افزایش فاصلهٔ انرژی دو اربیتال 6s و 5d، این‌گذار را به طول موج‌ها مرئی منتقل کنند. اما در طلا (Z=۷۹)، این‌گذار در حوالی نور آبی اتفاق افتاده و رنگ ویژهٔ زرد رنگ طلا را ایجاد می‌کند.

مانند طلای قرمز را می‌توان با افزودن اندکی و بدست آورد. مثلث کناری رنگ‌های گوناگون آلیاژهای نقره-طلا-مس را نشان می‌دهد. آلیاژهای دیگر طلا مانند و هم در گوهرسازی تجاری مهم اند چون با کمک آن‌ها به آلیاژ طلای سفید دست می‌یابیم. افزودنی‌های دیگر مانند ، ، ، و… می‌توانند رنگ‌های دیگری از طلا بدست آوردند که چندان معمول نیست و کاربردهای دیگری دارد.

طلای سبز: در صورت ترکیب فلز طلا با فلز ، رنگ طلا به سمت رنگ سبز میل می‌کند و هرچه درصد فلز روی بالاتر رود میزان سبزی هم بیشتر می‌شود.

طلای بنفش: از ترکیب فلزهای طلا و با نسبت یک اتم طلا در مقابل دو اتم آلومینیوم فلزی با رنگ جذاب ارغوانی ایجاد خواهد شد. در واقع ۷۹ درصد ترکیب فوق طلا است که ۱۸ ارزیابی می‌شود.

ایزوتوپ

تنها پایدار و طبیعی طلا ۱۹۷Au است. بیش از این، طلا دارای ۳۶ است که همگی به صورت آزمایشگاهی پدید می‌آیند و در بازهٔ ۱۶۹ تا ۲۰۵ جای دارند. پایدارترین آن‌ها ۱۹۵Au است که ۱۸۶٫۱ روزی دارد. از همه ناپایدارتر ۱۷۱Au است که پروتون می‌تاباند و نیمه‌عمرش ۳۰ µs است. بیشتر ایزوتوپ‌های پرتوزای طلا که جرم اتمی زیر ۱۹۷ دارند در اثر ، و پروتون از میان می‌روند. ۱۹۵Au که با جذب الکترون از میان می‌رود و ۱۹۶Au که بیشتر با جذب الکترون (۹۳٪) و کمتر با واپاشی از میان می‌رود (۷٪)، تنها استثناهای این پدیده‌اند. همهٔ ایزوتوپ‌های پرتوزای طلا با جرم اتمی بالاتر از ۱۹۷ با واپاشی از میان می‌روند.

دست کم ۳۲ هستهٔ همپار شناخته شده‌است که جرم اتمی در بازهٔ ۱۷۰ تا ۲۰۰ داشته‌اند. در میان این بازه تنها ۱۷۸Au, ۱۸۰Au, ۱۸۱Au, ۱۸۲Au, and ۱۸۸Au ندارند. پایدارترین همپار طلا ۱۹۸m2Au با نیمه عمر ۲٫۲۷ روز و ناپایدارترین ۱۷۷m2Au با نیمه عمر ۷ ns است. ۱۸۴m1Au با سه واپاشی β+، گذار ایزومری (تابش گاما) و واپاشی آلفا رو به نابودی می‌گذارد. هیچ‌کدام دیگر از همپار یا ایزوتوپ‌های طلا از سه راه واپاشی نابود نمی‌شوند.

کاربرد

جواهرسازی

نوشتار اصلی:

به دلیل نرمی بالای طلای خالص ( ۲۴) آن را با فلزهای دیگر می‌کنند تا استحکام، شکل‌پذیری و خواص دیگر آن بهبود یابد. رایجترین فلز در آلیاژهای طلاست و باعث قرمزتر شدن رنگ آلیاژ می‌شود. میزان طلای موجود در هر آلیاژ از واحد ۲۴ یا واحد ۱۰۰۰ بیان می‌شود. طلای ۱۸ عیار به معنی ۱۸ واحد طلا و ۶ واحد فلز دیگر و طلای ۹۰۰ به معنی ۹۰۰ واحد طلا و ۱۰۰ واحد فلز دیگر است.

طلای با عیار ۱۸ که دارای ۲۵٪ مس باشد در طلاسازی سنتی و باستانی روسیه دیده شده‌است. این طلا که قرمز رنگ است برای عموم مردم کاربرد ندارد. طلای ۱۴ با آلیاژ طلا-مس رنگی همانند برخی آلیاژهای دارد که از هر دوی آن‌ها در ساخت نشان پلیس استفاده می‌شود. از آمیختن طلا با به طلای آبی و از طلا با به طلای بنفش می‌رسیم. این رنگ‌های طلا مگر در کارهای بسیار ویژهٔ گوهرسازی، کاربرد چندانی ندارند. طلای آبی تُرد است و به سختی می‌توان با آن کار کرد.

زیباسازی ابزار چوبی با دادن رنگ‌های گوناگون به طلا

طلای ۱۸ و ۱۴ که تنها از آلیاژ طلا-نقره ساخته شده باشند رنگ زرد مایل به سبز دارند و با نام شناخته می‌شوند. از آمیختن طلا با فلزهای سفیدرنگ مثل ، یا بدست می‌آید. البته رنگ درخشان طلای سفید رنگ واقعی آن نیست بلکه به دلیل روکش (فلزی از ) است که بر روی آن کشیده می‌شود. از انواع رایج طلای سفید، طلای ۱۸ عیار دارای ۱۷٫۳٪ نیکل، ۵٫۵٪ و ۲٫۲٪ مس است که به رنگ نقره دیده می‌شود.

با توجه به قیمت بالای پالادیم (معمولاً یک‌سوم تا نصف قیمت طلا) آلیاژهای پالادیم از آلیاژهای نیکل طلای سفید گران‌بهاتر هستند. طلای سفید با عیار بالا نسبت به نقره و ، در برابر خوردگی پایداری بسیار بیشتری دارد. پیشهٔ ویژه‌ای در ژاپن وجود دارد که در آن تلاش می‌شود به صورت لایه لایه رنگ‌های گوناگون به طلا دهند با کمک آن ابزارهای چیدمان چوبی را زیبا کنند. در سمت چپ یک نمونه از این رنگ آمیزی‌های لایه لایه با طلا را می‌توانید ببینید.

پزشکی

برپایهٔ نشانه‌های به جای مانده، طلا کهن‌ترین داروی دوران باستان بوده‌است (در یکی از منابع مربوط به پزشکان ) همچنین هم آن را می‌شناخته‌است. در قرون وسطی باور بر این بود که طلا برای سلامتی مفید است و نمی‌شود ماده‌ای به این زیبایی و کمیابی به بدن آسیب برساند. امروزه هم برخی و بر این باورند که طلا توان درمان دارد. «طلا کردن» در این‌گونه تعریف شده‌است. «به اصطلاح اطبا آنچه بر اندام مالند رقیق آن را طلا و غلیظ آن را ضماد گویند و شعرا مطلق بر مالیدن و اندودن اطلاق کنند.» برخی از نمک‌های طلا ویژگی ضد التهابی دارند و در داروسازی و درمان ورم مفاصل و بیماری‌های مانند آن کاربرد دارند. داروهای تزریقی که پایهٔ طلا دارند کمک می‌کنند تا درد و ورم و بهبود یابد. تنها نمک‌ها و ایزوتوپ‌های پرتوزای طلا ارزش دارویی دارند و فلز خالص طلا برای بدن کاری نمی‌کند.

آلیاژهای طلا در به ویژه در پر کردن دندان و روکش همیشگی دندان (بجای یک دندان واقعی) کاربرد دارد. نرمی آلیاژهای طلا کمک می‌کند تا رویهٔ بالایی دندان آسیای پرشده با دندان بالا سری خود بیشتر هماهنگ شود و در مجموع نسبت به دیگر مواد پرکننده نتیجهٔ بهتری بدست آید. در برخی فرهنگ‌ها، دندان‌های پیشین را روکش طلا می‌کنند و این کار را می‌پسندند و برخی آن را نادرست می‌دانند.

طلای-۱۹۸ با ۲٫۷ روز در درمان برخی گونه‌های و بیماری‌های دیگر با کمک به کار می‌آید.

خوردنی و نوشیدنی

طلا به صورت یک افزودنی با شمارهٔ E175 می‌تواند به خوراکی‌ها افزوده شود.

به صورت گَرد یا پوسته پوسته در پخت یا برای زیبایی روی برخی خوراکی‌های رده بالا و نوشیدنی افراد برجسته و ویژه بکار می‌رود. همچنین در شاهان و افراد برجسته برای نشان دادن میزان برخورداری میزبان یا با این باور که چیزی چنین ارزشمند و کمیاب باید برای سلامتی مفید باشد، در نوشیدنی‌ها یا خوراکی‌ها از گَرد یا پوسته‌های طلا استفاده می‌کردند.

Danziger Goldwasser به آلمانی یعنی آب طلای Danziger، یا Goldwasser به معنی آب طلا، نام یک نوشیدنی گیاهی سنتی آلمانی (لیکور) است که امروزه در ، ، و آلمان تولید می‌شود و دارای اندکی برگ طلا است. همچنین نوشیدنی‌های کوکتل دارای برگ طلا هم در دسترس است که نزدیک به ۱۰۰۰ دلار قیمت دارند. یادآوری می‌شود که فلز طلا در بدن جایی ندارد، هیچ ارزش خوراکی یا مزه‌ای هم ندارد و اصولاً بدن متوجه ورود آن نمی‌شود.

صنعت

یک نمونه عکس قرمز-قهوه‌ای مربوط به سال ۱۸۹۵، انگلستان
بزرگترین شمش طلای جهان به جرم ۲۵۰ کیلوگرم در .
یک تکه طلا به قطر ۵ میلی‌متر را می‌توان آن قدر پهن و نازک کرد تا صفحه‌ای به مساحت نیم مترمربع بسازد. موزهٔ توی، ژاپن

طلا را می‌توان ریسید و آن را نخ کرد و در بکار برد.

طلا می‌تواند رنگ قرمز پررنگ و شدیدی را پدیدآورد برای همین به عنوان عامل رنگی در ساخت شیشه‌های یاقوتی از آن بهره برده می‌شود.

چون طلا یک بازتابندهٔ خوب مانند فروسرخ، و است. به عنوان پوشش محافظ بسیاری به کار می‌آید. همچنین در صفحه‌های محافظ فروسرخ در لباس‌های مقاوم در برابر گرما، کلاه لباس‌های فضانوردی و در هواپیماهای مورد نیاز است.

در عکاسی برای جابجایی رنگ‌های چاپ سیاه-سفید ، به تُن‌های قهوه‌ای یا آبی یا برای افزایش پایداری آن، طلا بکار برده می‌شود. کاربرد طلا در چاپ‌های قرمز-قهوه‌ای برای پدیدآوردن رنگ قرمز است. شرکت کوداک چندین فرمول برای رنگدانه‌های گوناگون طلا (کلرید طلا) منتشر کرده‌است.

از طلا به عنوان یک عامل بازتابنده در لایهٔ رویی سی‌دی‌های با عمر بلند طلایی استفاده می‌شود.

گاهی در خودروسازی هم از طلا استفاده می‌شود. برای نمونه در مدل ، طلا برای موتور، کارکرد سپرگرمایی دارد. برای همین درون موتور از برگه‌های نازک طلا استفاده می‌شود.

طلا را می‌توان بسیار نازک کرد تا حدی که شفاف شود و نور از آن بگذرد. این ویژگی طلا برای یخ زدایی شیشهٔ برخی هواپیماها بکار می‌آید. به این ترتیب که جریان برق از این لایهٔ نازک طلا می‌گذرد و به دلیل مقاومت طلا، گرما تولید می‌شود. این گرما برای پیشگیری از یخ زدگی شیشه کافی است.

در گوهرسازی از طلا برای پیوند یک سنگ قیمتی به طلا بهره برده می‌شود. در این فرایند باید اندازهٔ قیراط گوهر، رنگ طلا و فرمول آلیاژ طلا با هم متناسب باشد. لحیم طلا دارای سه ردهٔ آسان، معمولی و سخت است.

الکترونیک

شمار الکترون‌های آزاد در فلز طلا، ۵٫۹۰×۱۰۲۲ cm−۳ است. طلا جریان برق است که در جاهایی که با انرژی بالا روبروییم کاربرد دارد. در میان عنصرها تنها نقره و مس دارای رسانایی در یکای حجم بالاتر از طلایند اما طلا به دلیل پایداری اش در برابر خوردگی نسبت به این دو عنصر برتری دارد. برای نمونه می‌توان از سیم‌کشی نام برد.

طلا در برابر حملهٔ مواد کلری آسیب‌پذیر است اما پایداری بالای آن در برابر اکسیدشدگی و خوردگی در محیط غیرکلری و اسیدهای غیرکلری باعث کاربرد صنعتی گستردهٔ این عنصر شده‌است. طلا در اتصالات برقی مانند کابل صدا و تصویر به صورت یک لایهٔ پوششی نازک بکار می‌رود. البته کاربرد طلا در این زمینه در مقایسه با فلزهای جایگزین مانند بسیار مورد بحث است. برخی از حرفه‌ای‌های صنعت صدا و تصویر بر این باورند که کاربرد طلا در اتصالات برای بسیاری از کاربران ضروری نیست و این کار تنها برای بازاریابی انجام می‌شود. به هر حال در اتصال‌های برقی کشویی یا در که محیط بسیار نمور یا خورنده‌است یا در کاربردهایی که از دست رفتن ارتباط هزینهٔ زیادی به بار می‌آورد مانند ، موتور ، ابزارهای مخابراتی یا برخی رایانه‌ها از طلا به فراوانی بهره برده می‌شود. همچنین بالای این عنصر، سمی نبودن، بالای آن در برگزیدنش مؤثر است. در پیوند بخش‌های گوناگون ابزارهای هم طلا به کار می‌رود.

شیمی تجاری

استخراج طلا

با توجه به غلظت بسیار پایین طلا در بیشتر معادن، استخراج این فلز معمولاً در ذخایر بزرگی که به راحتی قابل معدن‌کاری هستند، مقرون به صرفه است. به‌طور کلی سنگ‌هایی که نیم میلیگرم در هر کیلوگرم (یک قسمت در هر دو میلیون قسمت) طلا داشته باشند می‌توانند برای استخراج اقتصادی باشند. بیشتر معادن روباز سنگ‌هایی با غلظت طلای یک تا پنج میلی‌گرم/کیلوگرم دارند اما در معادن زیرزمینی غلظت طلا حداقل ۳ میلی‌گرم/کیلوگرم است. میانگین هزینه‌های نقدی استخراج طلا در سال ۲۰۰۷ برای هر اونس تروا ۳۱۷ دلار و میانگین مجموع هزینه‌ها ۴۰۱ دلار بوده‌است. البته این هزینه‌های در معادن مختلف بسیار متغیر است. در حالی‌که میانگین قیمت طلا در همین سال ۶۰۳ دلار و کل تولید طلا نیز ۲۴۷۱ تن بود.

مصرف

۵۰٪ طلای تولیدی در جهان در گوهرسازی، ۴۰٪ در سرمایه‌گذاری و ۱۰٪ در صنعت کاربرد دارد.

بیشتر طلای بکار رفته در کالاهای هنری، گوهرسازی و… بازیافت می‌شود و در یک چرخه قرار می‌گیرد اما بخشی از طلای بکار رفته در فضاپیماها و ابزارهای الکترونیک هرگز بازیافت نمی‌شود. طلای بکار رفته در این بخش در قالب برگ‌های بسیار نازک و سیم‌های بسیار باریک است برای همین این بخش درصد کوچکی از کل مجموعه را از آن خود می‌کند. حقیقت این است که مقدار طلا در جهان تقریباً ثابت است تنها دارندگان آن جابجا می‌شود. برآورد می‌شود که ۸۵٪ طلایی که تا به حال از معدن‌ها بدست آمده هنوز در دسترس است و در بخش‌های بازیافت شدنی در جریان است و ۱۵٪ آن در کاربردهای صنعتی برگشت‌ناپذیر برای همیشه از چرخه بیرون رفته‌است.

هند به تنهایی بزرگترین مصرف‌کننده طلا در جهان است. هندی‌ها ۲۵ درصد طلای جهان را می‌خرند. چیزی نزدیک به سالی ۸۰۰ تُن و البته بیشتر آن را هم در گوهرسازی بکار می‌برند. همچنین هند بزرگترین واردکنندهٔ طلا نیز هست. برای نمونه در سال ۲۰۰۸ هندی‌ها نزدیک به ۴۰۰ تن طلا وارد کردند. خانواده‌های هندی نزدیک به ۱۸٬۰۰۰ تن طلا پیش خود دارند که ۱۱٪ سرمایهٔ همگانی را از آن خود کرده و ارزشی برابر با ۹۵۰ میلیارد دلار دارد.

طلای بکار رفته در گوهرسازی در هر کشور (به تُن)

کشور	۲۰۱۰	۲۰۰۹	تغییر ٪
	۷۴۵٫۷۰	۴۴۲٫۳۷	+۶۹
چین کبیر (، ، و )	۴۲۸٫۰۰	۳۷۶٫۹۶	+۱۴
	۱۲۸٫۶۱	۱۵۰٫۲۸	−۱۴
	۷۴٫۰۷	۷۵٫۱۶	−۱
	۷۲٫۹۵	۷۷٫۷۵	−۶
	۶۷٫۵۰	۶۰٫۱۲	+۱۲
	۶۳٫۳۷	۶۷٫۶۰	−۶
	۵۳٫۴۳	۵۶٫۶۸	−۶
	۳۲٫۷۵	۴۱٫۰۰	−۲۰
	۲۷٫۳۵	۳۱٫۷۵	−۱۴
دیگر کشورهای پیرامون خلیج فارس	۲۱٫۹۷	۲۴٫۱۰	−۱۰
	۱۸٫۵۰	۲۱٫۸۵	−۱۵
	۱۵٫۸۷	۱۸٫۸۳	−۱۶
	۱۴٫۳۶	۱۵٫۰۸	−۵
	۶٫۲۸	۷٫۳۳	−۱۴
کل	۱۸۰۵٫۶۰	۱۵۰۸٫۷۰	+۲۰
دیگر کشورها	۲۵۴٫۰	۲۵۱٫۶	+۱
روی هم رفته در جهان	۲۰۵۹٫۶	۱۷۶۰٫۳	+۱۷

هجوم برای طلا

نزدیک به نیمی از طلای دنیا نزد دولت‌ها به صورت (قطعه‌های طلا) نگهداری می‌شود. طلا همیشه ارزش خود را حفظ کرده‌است. از سال ۱۸۴۰ تا ۱۹۰۰ میلادی، هزاران نفر طی جریانی که به هجوم برای طلا یا معروف شد، در ، ، در ، و و از همه مهم‌تر بخت خویش را برای دستیابی به طلا آزمودند.

آلودگی

مقایسهٔ ابعاد یک سنگ معدن ۸۶۰ کیلوگرمی و در کنار آن، ۳۰ گرم طلا که از آن به دست می‌آید. ،

تولید طلا با آلودگی‌هایی همراه‌است. سنگ معدن این عنصر علاوه بر طلا گاهی با یا هم همراه‌است. سیانید ماده‌ای به شدت زهرآگین است که اندکی از آن می‌تواند به آسانی هر جانوری را از پای درآورد. بخشی از سیانید همراه با طلا چه در کشورهای پیشرفته و چه در به بیرون نشت کرده و از راه رودخانه‌ها باعث آلودگی و مرگ آبزیان شده‌است. این رویدادها را فاجعه‌های گستردهٔ زیست‌محیطی دانسته‌اند. هنگامی که از برای تولید طلا استفاده می‌شود، مقدارهای بسیار اندک ترکیبات جیوه هم می‌تواند وارد آب و آلودگی گستردهٔ آن شود. جیوه بدین وسیله و از راه خوراک‌های دریایی و ماهی‌ها به صورت وارد چرخهٔ می‌شود. مسمومیت جیوه باعث از کار افتادگی یا پایین آمدن کارایی بدون درمان مغز انسان می‌شود.

سی تُن سنگ معدن، زباله می‌شود تایک حلقهٔ انگشتر بدست آید. زباله‌های سنگ معدن طلا منبع بسیاری از عنصرهای سنگین مانند ، ، ، ، ، و جیوه‌است. اگر این عنصرها غلظت بیش از یک ppm در آب داشته باشند، آن آب برای خوراک انسان مناسب نخواهد بود. زباله‌های سنگ معدن طلا را به عنوان زباله‌های بلندمدت خطرناک در کنار در نظر می‌گیرند.

همچنین صنعت بیرون کشیدن طلا از سنگ معدن آن، بسیار انرژی بر است (۲۵ کیلووات ساعت برق برای یک گرم طلای تولیدی).

معادن طلا در ایران

کل ذخیره طلا

کل ذخایر طلای معدنی شناخته شده در ایران به روایت حدود ۳۰۰ تن برآورد شده و در واقع ذخایر طلای ایران بر روی ۱۰ منطقه قرار گرفته‌اند که عمده آنها از جمله منطقه‌های تکاب داشکسن، موته - آستانه و منطقه شرق ایران شامل حوزه فلززایی طلا، ، پلی متال حوزه فلززایی مس و طلای ده سلم خوسف، حوزه فلززایی طلا، ، پلی متال خاش - زاهدان معرفی شده‌اند.

عمده تولید طلای معدنی در ایران تا سال ۱۳۹۳ توسط سه آذربایجان غربی، اصفهان و انجام گرفته‌است.

معادن و کارخانه‌های طلا

زرشوران آذربایجان غربی به عنوان بزرگترین معدن طلای ایران با ظرفیت تولید سالانه سه هزار کیلوگرم طلا است. سال ۱۳۹۳ این معدن در تکاب افتتاح شد که از نظر میزان تولید به عنوان بزرگترین معدن طلای ایران محسوب می‌شود. پروانه اکتشاف بالغ بر ۲۷٫۵ میلیون تن کانسنگ ثبت شده و دارای ذخیره قطعی ۱۱۰ تن طلای ۲۴ عیار است.

در آق دره آذربایجان غربی ظرفیت تولید سالانه دو هزار و ۱۰۰ کیلوگرمی ایجاد شده که میزان تقریبی تولید سالانه یک‌هزار و ۵۰۰ کیلوگرم طلا را دارد.

موته اصفهان با ظرفیت سالیانه ۵۴۰ کیلوگرم و میزان تولید تقریبی سالیانه ۳۰۰ کیلوگرم

کوه زر () با ظرفیت تولید ۴۲۰ کیلوگرم و میزان تقریبی تولید سالیانه ۲۵۰ کیلوگرم.

اخترچی در با ظرفیت تولید ۱۵۰ کیلوگرم در سال و میزان تقریبی تولید ۱۰۰ کیلوگرم

نیز به عنوان ، سالیانه حدود ۶۰۰ کیلوگرم طلا تولید می‌کند.

معدن طلای که در قروه استان کرستان واقع شده‌است با ۱۸ تن ذخیره حدود ۵۰ درصد از ذخیره قطعی طلای شناخته شده در کردستان مربوط به و معدن طلای داشکسن است.

روی کمربند طلازایی جهان قرار دارد که از اروپا آغاز و از ترکیه به ایران و سپس پاکستان می‌رسد.

ذخایر طلای جهان بالغ بر یکصد هزار تن است که از این رقم ۴۷ هزار تن آن قطعی بوده و می‌توان گفت نیم درصد ذخایر قطعی جهانی این فلز در غربی واقع است.

ارزیابی میزان عیار طلای معادن

برپایه آمارهای ، زرشوران () با میزان ذخیره احتمالی ۱۱۰ تن طلا با عیار متوسط ۴٫۵ گرم در تن مورد ارزیابی قرار گرفته‌است.

آق دره آذربایجان غربی - تکاب هم با ذخیره ۳۰ تنی دارای عیار متوسط ۲٫۷ گرم در تن است، ضمن اینکه برای طلای داشکسن قروه برآورد ذخیره ۶۳ تنی تعیین شده، اما میزان عیار آن درج نشده‌است.

در موته اصفهان نیز با ذخیره ۱۴ تن، عیار ۲٫۵ گرم در تن ثبت شده، کوه زر در خراسان رضوی () هم ۱۵ تن ذخیره با عیار ۳٫۳ گرم در تن دارد.

خاروانا در (تبریز) دیگر معدن طلای مندرج در این فهرست دارای ۳۰ تن ذخیره بوده و عیار آن چهار گرم در تن ثبت شده‌است.

علاوه براین میزان تولید طلا در کارخانه نیشابور سالیانه به میزان ۲۰۰ تا ۳۰۰ کیلوگرم برآورد شده‌است.

طلای آب شده

طلای آب شده یا به اختصار آب‌شده یک اصطلاح در بازار طلاست و منظور از آن طلاهای بازگشتی مردم (طلای خریداری شده طلافروشی‌ها) که جهت تولید مجدد ذوب می‌شوند را می‌گویند. طلای آب شده را در وزن‌های متفاوتی می‌توانیم در بازار پیدا کنیم و بسته به نیاز، طلافروشان طلای آب شده با وزن‌های دلخواه تولید می‌کنند. البته امروز این نوع طلا در حال تبدیل شدن به نوعی سرمایه‌گذاری طلا با پتانسیل بالا است. شکل آن به صورت غیر منظم و عیار آن مختلف است و با ارسال آن به ری‌گیری، بعد از ذوب عدد صحیح عیار مشخص می‌گردد.[]

معیار قیمت گذاری طلا با عیارهای مختلف در بازار ایران بر اساس طلای آب شدهٔ ۱۷ عیار (یا طلای ۷۰۵) می‌باشد. چیزی که مرسوم است از اصطلاح آب‌شده در برابر سایر متفرقات طلا از قبیل النگو، انگشتر و سایر می‌باشد که به دلیل تفاوت اجرت و عیار هیچ‌یک معیار پایه‌ای برای بازار طلا نیستند. برای اینکه عیار طلا (درجه خلوص طلا) مشخص شود، قطعه کوچکی از آن را (کمتر از نیم گرم) برش می‌زنند و به آزمایشگاه‌های «رِی‌گیری» می‌دهند تا روی قطعه آزمایش‌هایی انجام دهد و عیار را اعلام کند. پس از اینکه آزمایش‌های مورد نیاز برای پیدا کردن میزان طلای خالص موجود انجام شود، شماره رسیدی روی پاکت و قبض ری‌گیری ثبت می‌شود و این شماره برروی طلای آب شده نیز درج می‌شود که به اصطلاح به آن «انگ زنی» گفته می‌شود. شماره‌ای که روی قطعه طلای آب شده به صورت عمیق حک شده‌است شماره شناسه آن قطعه از طلا در اتحادیه طلا و جواهرات است. علاوه بر انگ، نام آزمایشگاه ری‌گیری نیز روی طلای آب شده حک می‌شود.[]

انگی که ری‌گیری‌های تهران می‌زنند عددی چند رقمی است و علاوه بر تماس با خود ری‌گیری، از تلفن گویای اتحادیه تهران به شماره ۸۸۹۳۱۸۳۳ نیز می‌توان عیار طلا را در هر لحظه دریافت کرد. در ایران بر خلاف بازار طلای جهانی که قالب ۳۱٫۱۰۳ گرمی از طلای خالص ۲۴ عیار معیار قمیت‌دهی مشتقات طلا هستند، تنها واحد گرمی طلای آب شده معیار می‌باشد. بر خلاف اصطلاح آب شده برای قیمت سنجی سایر متعلقات طلا، فرایند تبدیل طلای مستعمل به شمش تمیز را آب کردن می‌نامند.

طلا ( GOLD ) :

طلا بعلت آنكه فلزي بسيار نرم و چكش خـور مي باشد بـايد بـا فــلزات ديگـري آميـختـــه گـردد تــااستحكام لازم را بيابد. به غير از طلاي 24 عيار مـابقي آلياژطلا ناميده مي گـردند. مس، نقره، نيكل و پالاديوم بــراي استحكام بيشتر و فلز روي به ايـن خـاطر بـه طـلا افــزوده ميگردد تا اكسيژن هوا را جذب كــرده و از اكـسيـد شــدن مـس و نـقـره جـلوگيــري كنـــد. عـيار طلا يا همان قـيـراط(KARAT ) درجـه خـلوص طـــلا را مشـخـص مي كند. هـرقيـراط 1/24 درصـد كل طلا در آلياژ طلا را تعيين مي كـنـدمختصر آن (K) و يا (KT) مي باشد. البته آن را با CARATكه وزن الماس و ديگر سنگهاي قيمتي را مشخص ميكنداشتباه نگيريد. يكCARAT معادل 200 ميلي گرم ميباشد.

نشان عيار آمركايي نشان عيار اروپايي درصد خلوص طلا

-------------------------------------------------------------------------------------------

24 1000 %100

22 917 %91.7

20 833 %83.3

19 792 %79.2

18 750 %75

15 625 %62.5

14 588 %58.8

12 500 %50

10 416 %41.6


طلا (درصد طلا بيشتر از مابقي) + مس + نقره = طلاي زرد

طلا + نقره (درصد بيشتر از مابقي) + مس + روي = طلاي سبز

طلا + مس (درصد بيشتر) = طلاي قرمز (صورتي)

طلا + نيكل + پالاديوم + نقره + روي = طلاي سفيد

طلاي سفيد طبيعي خاكستري روشن مي بـاشد بـه هـمـين خاطر براي سفيد تر جلوه دادن آن از روكش روديوم (RHODIUM) براي پوشش استفاده مي كنند. و از آنـجـايـي كه روديــوم پــس مدتي ساييده مي شود بايد مجددا طلاي سفيد را روكش كرد. ايـن مدت 12 الي 18 ماه است.

2- نقره(SILVER): همانند طلا بسيار نرم بوده و به سرعت آسيب ميبيند از اين رو آن را معمولا با فلز مس تركيب مي كنند تا استحكام لازم را پيدا كند. درجـه خلوص نقره را به واحدهايي از 1000 قسمت مي سنجند. نقره پس از مـدتي بـخـاطـر اكسـيـدهاي گوگرد موجود در هوا و يا عرق بدن دچار تيرگي مي شود كـه بـايد آن را مجددا پرداخت نـــمـود. نقره استرلينگ (STERLING SIVER) بخاطر كيفيت ممتاز و زيبـايـش مـعـروف مي باشد. درجه خلوص نقره در آن 92.5% است.



3- پلاتين (PLATINIUM): فلزي سنگين و بسيار مقاوم مي بـاشد. ايـن فـلز مـعمولا با پـالاديـوم، روديـوم، ايـريـديوم، مس، روتيوم و تيتانيوم آميخته مي گردد. درجه خلوص آن مانند نقره بر پايه 1000 قسمتي ميباشد:



%95 پلاتين خالص = Plat 950

%90 پلاتين خالص = Plat 900

%85 پلاتين خالص = Plat 850



مقايسه پلاتين و طلاي سفيد

1- پلاتين سنگين تر از طلاي سفيد ميباشد.

2- پلاتين بطور طبيعي سفيد بوده و درخشندگي و لومينانس بيشتري از طـلاي سفيد دارد.

3- از طلا كمياب تر بوده از اين رو گرانبها تر از طلا ميباشد

4- پلاتين مقاومت بيشتري نسبت به كدر شدگي دارا ميباشد.

5- تيتانيوم (TITANIUM): رنگ آن سفيد خاكستري مي باشد. سخت ترين فلز بوده و استحكام آن 3 برابر فولاد است. اما در عين حال بسيار سبك است.به هيچ عنوان ايجاد حساسيت در پوست نميكند. ضد خش نيز ميباشد. با حرارت دادن آن و ايجاد اكسيد در تيتانيوم ميتوان آن را به رنگهاي دلخواه در آورد.اما اين رنگ كم عمق بوده و با خراشيدن از بين ميرود. بنابراين بايد از تيتانيوم رنگي بسيار مراقبت كرد.

مقايسه تيتانيوم و طلاي سفيد

1- تيتانيوم ايجاد حساسيت نكرده اما برخي از آلياژهاي طلا حساسيت زا مي باشند.

2- اندازه قطر طلاي سفيد را ميتوان تغيير داد اما از آنجايي كه تيتانيوم را نميتوان لحيم كاري كرد ايجاد تغيير در اندازه آن نيز ميسر نميباشد.

3- تيتانيوم را مي توان به رنگهاي گوناگون در آورد اما طلاي سفيد را نه.

4- تيتانيوم ارزان قيمت تر از طلاي سفيد مي باشد.

مرواريد، الماس، ...

5- مرواريد(PEARL): مـرواريد را بــا قــرار دادن دانـه بـسيـار ريــزي درون صـدفها كشت مـي دهـنـد. هر اندازه مرواريد درشت تر و گردي آن خوش فرم تر باشد، گـران قيـمـت تـر ميباشد. انواع مختلف آن به قرار زير است:

مرواريد AKOYA: مرواريد آكويا در سواحل چين و ژاپن توليد ميگردد.

مرواريد SOUTH SEA: مرواريد درياي جنوب در استراليا،اندونزي و فيليپين توليد ميگردد.

مرواريد TAHITIAN: مرواريد تاهيتي در جزيره تاهيتي توليد مي گردد.

6- الـمـاس (DIAMOND): گرانقـيمت ترين جواهر مي باشد. عيـار آن بـر اســاس وزن است. هر قيراط به 100 قسمت تقسيم ميگردد بنابراين الماس با درجه 75 ، 0.75قيراط ميباشد. هر چه الماس بزرگتر باشد گرانقيمت تر است. كيفيت الماس به 3 ويژگي ديگر بستگي دارد:

1- نوع تراش (CUT): نـوع تــراش الماس را مشخص ميكند بعبارتي ديگر درخشندگي آن را؛ مثلا برليان نوعي از تراش الماس ميباشد.

2- وضوح (CLARITY): عيوب الماس مانند لـكه ها و يـا شكـافـهـاي ريــز را مـشــخص ميكند. هر چه الماس وضوح بيشتري داشته باشد ارزشمند تر است.

3-رنگ (COLOR): رنگ الماس از سفيد شروع شده و تا سـايـه هايي از زرد و قهوه اي موجود ميباشد.



انواع ساختگي الماس نيز وجود دارند كه مـعـروفتريـن آن CUBIC ZIRCONIA مي بــاشد. اينگونه ميتوانيد آن را از الماس اصل تشخيص دهيد:

1- زيركونيا %75 سنگين وزن تر از الماس ميباشد.

2- آن را جلوي دهانتان گرفته و بر آن بدميد (مانند دميدن روي شيشه پنجره) اگر بـخــار مه مانند، فورا" ناپديد گردد الماس اصل بوده اما هرگاه اندكي طول بكشد تا از بـيـن برود الماس بدلي ميباشد

---

ارائه شده توسط : حسین ایزدی

در وب سایت : جم نما