منشا درد محیطی

مقدمه

درد یک احساس ناگوار است که به وسیله محرک زیان آور ایجاد می شود و هدف آن اساسا دفاع و محافظت در برابر آسیب می باشد. درد واکنش ناشی از درک اعصاب مختلف در سطوح بدن نسبت به محرک داخلی یا خارجی و تجربه ای احساسی و عاطفی است که با آسیب های شدید بافتی و روانی توام بوده و برحسب چنین معیارهایی ارزیابی می شود. درد مزمن به عنوان دردی محدود، متناوب یا مداوم و با تاثیر بر عملکرد طبیعی بافت ها، تعریف می شود که بیش از دوازده هفته به طول انجامیده باشد. برخلاف درد حاد، درد مزمن غالبا بدون دلیل مشخص حس می گردد. درد مزمن در اثر ترکیبی از عوامل بیولوژیک، روانشناختی و اجتماعی رخ داده و در اکثر اوقات به یک رویکرد چند عاملی برای مدیریت آن نیاز می باشد.

منشأ درد مزمن ممکن است نوروژنیک (با منشا عصبی)، نوسیسپتیو (درد ناشی از آسیب به بافت) یا روانی باشد. درمان بیماران مبتلا به درد ناشی از دلایل ساختاری مانند درد های ناشی از دیسک بین مهره ای، بیماری های تخریب کننده مفصل یا اختلالات

التهابی مانند درد های ایجاد شده در اثر آرتریت روماتوئید، لوپوس اریتماتوز سیستمیک، بیماری کرون و یا سایر شرایط دردناک مانند درد ناشی از انفارکتوس بافتی با یکدیگر واجد تفاوت می باشند.

در این مقاله رویکردی، مدیریت درد مزمن غیرسرطانی و مرورکلی از روشهای درمانی غیر دارویی و دارویی مورد بحث قرار خواهد گرفت.

علل غیر نوروپاتیک


علل نوروپاتی های مرکزی


علل نوروپاتی های محیطی

آرتریت التهابی


مالتیپل اسکلروزیس


نوروپاتی های ناشی از ایدز

استئوارتریت


میلوپاتی ها


نوروپاتی مزمن ایدیوپاتیک

کمردرد مزمن


پارکینسون


عفونت

فیبرومیالژی


به دنبال استروک


اختلالات متابولیک

درد بعد از تروما





نوروپاتی دیابتی







نورالژی به دنبال هرپس







نورالژی تری ژمینال







کمبود فولیک اسید و ویتامین B12







نوروپاتی ناشی از داروها (وینکریستین، مترونیدازول، ایزونیازید، مصرف طولانی مدت یدوکینول)







سندروم تونل کارپال




جدول1. تقسیم بندی علل مختلف درد مزمن غیر سرطانی.




اصول انتخاب دارو

در الگوریتم 1، رویکرد کلی به دارو درمانی و مدیریت درهای مزمن نشان داده شده است.



درد های مزمن بر خلاف دردهای حاد که با مکانیزم های مختلف فیزیولوژیک ایجاد می گردند، بیشتر به صورت یک معضل کلی جسمی و روانی خود نمایی می کنند و مجموعه ای از دردهای مزمن می باشند که سبب مشکلات بی شماری برای بیماران مبتلا به آن ها از جمله بی حرکتی بیمار و مشکلات ایجاد شده به تبع آن در عضلات و مفاصل، تضعیف سیستم ایمنی بیمار و مستعد نمودن به ابتلا به سایر بیماری ها، مشکلات خواب، کاهش اشتها و نامناسب شدن تغذیه بیمار، وابستگی به داروها، وابستگی بیشتر از معمول بیمار به افراد خانواده و مراقبین، استفاده بیش از حد و نامعقول از سرویسهای پزشکی، عدم ارائه خدمات مناسب در محیط کار و یا از کار افتادگی و معلولیت، جداشدن فرد مبتلا به درد مزمن از جامعه و خانواده و درون گرایی، اضطراب و ترس از علت درد، احساس ناامیدی و افسردگی و خود کشی اشاره نمود. در واقع درد مزمن یک چالش بالینی اساسی است.

رویکرد کلی و استراتژی درمانی اولیه مناسب برای درد مزمن بستگی به ارزیابی دقیق علت درد و نوع سندرم درد مزمن دارد. درمان درد مزمن معمولا دشوار است و در غالب موارد رهایی از درد به طور کامل امکان پذیر نیست. مدیریت اولیه بیمار مبتلا به درد مزمن شامل درمان هدفمند درد می باشد. به عنوان نمونه، اگر عملکرد عصب در اثر فشرده شدن مختل شود (به عنوان مثال، سندرم تونل کارپال، نورالژی تریژمینال) کاهش یا رفع علت زمینه ای، می تواند در کاهش درد موثر باشد. در صورت عدم بهبودی با مداخلات غیر دارویی در مرحله اول، درمان دارویی بر حسب نوع درد و شرایط بالینی و پاسخ به درمان طبق الگوریتم 1 انتخاب می شود. در نهایت بلوک عصب با روش های مختلف، جایگزینی برای دردهای مقاوم محسوب می شود که به درمان های قبلی پاسخ مناسبی داده باشند. در جدول 2 داروهای غیر اپیوئیدی مورد استفاده در درمان درد نشان داده شده اند. در تصویر 1 محل اثر راهکارهای مختلف مدیریت درد نشان داده شده است.

دارو


دوز


اندیکاسیون


عوارض جانبی و مخاطرات


توضیحات

استامینوفن


650 میلی گرم هر 4-6 ساعت /حداکثر 4 گرم در روز


درد خفیف تا متوسط


آسیب کبدی در دوز های بالا


شواهدی مبنی بر اثر دارو بر درمان دردهای نوروپاتیک وجود ندارد

آسپرین


650-350 میلی گرم هر 4 ساعت/ حداکثر 3600میلی گرم در روز


درد خفیف( به طور موقت)/ آرتریت التهابی مزمن


تهوع، دیس پپسی، ریسک ایجاد خونریزی ،گیجی، بی خوابی، سردرد


شواهدی مبنی بر اثر دارو بر درمان دردهای نوروپاتیک وجود ندارد/ در افراد زیر 16 سال و یا واجد حساسیت شناخته شده به دارو استفاده نشود

NSAIDs


دوز وابسته به نوع دارو متغیر می باشد


درد خفیف تا متوسط/ درد مرتبط با التهاب


تهوع، دیس پپسی، اسهال یا یبوست،افزایش خطر ایجاد خونریزی، گیجی، خواب آوری، سردرد، حوادث قلبی عروقی


شواهدی مبنی بر اثر این دارو ها بر درمان دردهای نوروپاتیک وجود ندارد/ در افراد واجد حساسیت شناخته شده به دارو استفاده نشود/ حداقل دوز و در کوتاه ترین زمان استفاده گردد

آمی تریپتیلین


150-50 میلی گرم روزانه یا منقسم در دو دوز/ حداکثر 75 میلی گرم در هر دوز


درد نوروپاتیک( خط اول درمان/ فیبرومیالژی/ پیشگیری از سردرد تنشی یا میگرن


خواب آوری، لرزش دست، گیجی،تاکی کاردی، خشکی دهان، یبوست، افت فشارخون وضعیتی، افزایش وزن، افکار خودکشی


از قطع ناگهانی دارو پرهیز شود/ در افراد با سابقه اخیر سکته یا آریتمی قلبی پرهیز شود/ در استفاده همزمان با داروهای سروتونرژیک دیگر احتیاط گردد

دلوکستین


120-60 میلی گرم روزانه یا منقسم در دو دوز


درد نوروپاتیک( خط اول درمان)/ فیبرومیالژی/ درد عضلانی اسکلتی مزمن


تهوع، افزایش فشار خون، گیجی، بی خوابی، سردرد،خشکی دهان


از قطع ناگهانی دارو پرهیز شود/ در استفاده همزمان با داروهای سروتونرژیک دیگر احتیاط گردد

پره گابالین


600-300 میلی گرم در روز در 3 دوز منقسم


خط اول درمان درد نوروپاتیک/ فیبرومیالژی


گیجی، خواب آلودگی، سردرد، ادم محیطی، تهوع، دوبینی، افکار خودکشی


تنظیم دوز با توجه به عملکرد کلیوی بیمار انجام می شود/ احتمال وابستگی یا سوء استفاده از دارو وجود دارد

گاباپنتین


3600-900 میلی گرم در روز در 3 دوز منقسم


خط اول درمان درد نوروپاتیک


گیجی، خواب آلودگی، سردرد، ادم محیطی، تهوع، دوبینی، افکار خودکشی


تنظیم دوز با توجه به عملکرد کلیوی بیمار انجام می شود/ احتمال وابستگی یا سوء استفاده از دارو وجود دارد

پچ پوستی لیدوکائین


3-1 پچ در روز برای پوشش 12 ساعت در روز


درد نوروپاتیک محیطی


خارش، اریتم و سوزش موضعی


دارای تاًییدیه FDA در دردهای پس از ضایعات ویروس هرپس

پچ پوستی کاپساسین


4-1 پچ در روز برای پوشش 60-30 دقیقه در روز


درد نوروپاتیک محیطی


خارش، اریتم و سوزش موضعی


با دستکش های نیتریل استفاده گردد

جدول 2. ضد دردهای غیراپیوئیدی در درمان دردهای مزمن



تصویر1. محل اثر راهکارهای مختلف کنترل درد.



درمان های غیردارویی

روشهای مدیریت غیر دارویی درد مزمن بسیار متنوع هستند و تکنیک های ذهنی و طب سوزنی و روشهای فیزیکی از جمله این روشها به شمار می روند. هیچ روشی به تنهایی تضمین کننده دریافت پاسخ برای درمان درد مزمن محسوب نمی شود. مدیریت درد مزمن با روش های غیر دارویی آغاز شده و در صورت عدم پاسخ دهی مناسب درمانهای دارویی مناسب انتخاب می شود.

مدیریت موفقیت آمیز دردهای مزمن نیازمند پرداختن به همه شرایط ناخوشایند جسمی و روانی است که منجر به درد می شوند. روشهای درمانی غیر دارویی شامل طیف گسترده ای از درمان هایی هستند که شامل ورزش درمانی، مداخلات روحی و روانی (به عنوان مثال، درمان شناختی-رفتاری ، روان درمانی و آموزش بیمار) انواعی از روش های تحریک پوستی، ماساژ درمانی، بی حرکت ساختن، طب سوزنی، آرام سازی عضلانی، موسیقی درمانی، هیپنوتیزم یا فیزیوتراپی می شود. انتخاب روش های درمانی دارویی یا غیردارویی بر اساس فاکتورهای مختلف مشاهده شده در بیمار از جمله سن بیمار، مشکلات همراه، نوع درد، میزان دسترسی، هزینه و اولویت های بیمار به صورت فردی صورت می گیرد.

داروهای ضد درد غیر اپیوئیدی

داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی(NSAIDs) با وجود عوارض متعدد یکی از محبوب ترین دسته های دارویی برای درمان دردهای مزمن می باشند. داروهای NSAID اشکال خفیف تر درد مانند دردهای ناشی از مشکلات عضلانی و مفصلی را تسکین می دهند و علاوه بر این باعث کاهش علائم التهابی از قبیل تورم و سوزش می شوند. این دسته دارویی به طور گسترده برای مدیریت درد مزمن مورد استفاده قرار می‌گیرند و از نظر قدرت، مدت زمان تاثیر گذاری، نحوه مصرف، افزایش خطر ایجاد زخم و خون ریزی و عوارض گوارشی و قلبی– عروقی واجد تفاوت می باشند. طیف فعالیت داروهای NSAID، بازتابی از توانایی آن‌ها در سرکوب هر دو ایزوفرم آنزیم سیکلو اکسیژناز (COX-1 و COX-2) است که به ‌طور کلی محصولات آبشارالتهابی با منشا آراشیدونیک اسید را کاهش می‌دهند. برحسب توانایی این داروها در مهار هر کدام از این ایزوآنزیم ها ریسک بروز عوارض این داروها متفاوت خواهد بود. در رابطه با داروهای NSAID حداکثر دوز اثر بخش قابل تعیین می باشد و پس از عبور از این میزان انتظار افزایش اثر ضد دردی وجود نداشته و تنها عوارض دارو افزایش می یابد. انواع تزریقی این داروها نیز در ایران موجود است ولی برای بیماری های مزمن و مصرف روزانه طولانی مدت، نوع تزریقی این داروها توصیه نمی شود. عوارض قلبی عروقی داروهای NSAID، با توجه به نیاز استفاده طولانی مدت این داروها در مدیریت دردهای مزمن، بایستی مد نظر قرار گیرد. در سال 2015 سازمان غذا و داروی ایالات متحده بر لزوم الصاق برچسب هشدار بر روی بسته بندی داروهایNSAID از نظر افزایش خطر عوارض قلبی عروقی و بروز حملات قلبی و سکته قلبی تاکید نمود. تازه ترین مطالعات چاپ شده در نشریه پزشکی BMJ، نشان میدهد که مصرف داروهای این دسته در کوتاه مدت نیز ممکن است با افزایش خطر حملات قلبی و سکته قلبی همراه باشد. افزایش فشارخون و حوادث قلبی عروقی احتمالا به دلیل کاهش تولید پروستاگلاندین و پروستاسیکلین ها و افزایش احتمالی احتباس آب و نمک به دنبال اثرات کلیوی ناشی از داروها رخ می دهند.

داروهای NSAID با اثرات غیرانتخابی بر آنزیم های COX و نیز داروهای NSAID با اثرات انتخابی بر این آنزیم ها مانند داروی سلکوکسیب، می توانند منجر به افزایش خطر بیماریهای قلبی عروقی از جمله استروک، انفارکتوس میوکارد، افزایش فشار خون، فیبریلاسیون دهلیزی، نارسایی احتقانی قلبی شوند. از طرف دیگر در مطالعات نشان داده شده است که افرادی که از درمانهای ضد پلاکتی دو دارویی مانند آسپیرین و کلوپیدوگرل، پس از حوادث قلبی عروقی، استفاده می کردند، 3.3 مورد در هر 100 نفر- سال، در معرض حوادث خونریزی دهنده قرار داشته اند و این خطر با اضافه شدن درمان با داروهای NSAID تا 7.6 حادثه در هر 100 نفر- سال افزایش پیدا نموده است. به صورت کلی به نظر می رسد که با افزایش دوز و افزایش دفعات تجویز، حوادث قلبی عروقی و گوارشی افزایش پیدا نمایند، با این حال ممکن است ناپروکسن یک استثنا باشد زیرا افزایش خطر انفارکتوس قلبی و یا استروک در دوزهای پایین تر از دوزهای معمول،220 میلیگرم هر 12 ساعت، نیز مشاهده شده است، در حالیکه در دوزهای بالاتر اثرات ضدپلاکتی این دارو، پایداری و ثبات بیشتری پیدا کرده و احتمالا منجر به کاهش حوادث قلبی عروقی می شود. بر اساس مطالعات برای اغلب بیماران بدون سابقه بیماریهای قلبی عروقی که نیازمند دریافت کوتاه مدت ( کمتر از یک ماه ) و یا متناوب درمان با این دسته دارویی باشند، با توجه به اینکه به نظر می رسد ناپروکسن بالاترین میزان ایمنی قلبی عروقی را در میان داروهای این دسته دارا باشد، توصیه به استفاده از ناپروکسن می شود، داروی غیرانتخابی دیگر مانند ایبوپروفن نیز یک جایگزین منطقی محسوب می شود. داروهای غیرانتخابی بایستی برای حداقل دوز موثر و حداقل طول مدت درمان تجویز شوند.

بر اساس کارازمایی PRECISION، مهارکننده انتخابی سیکلواکسیژناز-2، سلکوکسیب، در مقایسه با سایر داروهای (NSAID) با افزایش خطر بیماریهای قلبی عروقی (CVD) در بیماران مبتلا به آرتروز همراه نبوده است. بیش از 24 هزار بیمار که روزانه برای درمان درد آرتروز خود، این داروها را دریافت می کردند و در معرض خطر بیماریهای قلبی عروقی بودند بطور تصادفی شده برای دریافت سلکوکسیب با دوز 100 میلیگرم دوبار در روز، ایبوپروفن با دوز 600 میلیگرم سه بار در روز یا ناپروکسن با دوز 375 میلیگرم دوبار در روز تقسیم شدند. بیماران به طور متوسط 20 ماه تحت درمان بوده و حدود 30 ماه پیگیری گردیدند. در این مطالعه، پیامد اصلی شامل مرگ بر اثر حوادث قلبی-عروقی، انفارکتوس میوکارد یا سکته مغزی در 2.3 درصد از گروه دریافت کننده سلکوکسیب، 2.5 درصد از گروه دریافت کننده ناپروکسن و 2.7 درصد از گروه دریافت کننده ایبوپروفن دیده شد؛ درنتیجه، برخلاف نتایج حاصل از مطالعات قبلی، میزان حوادث قلبی عروقی با سلکوکسیب مشابه ناپروکسن و ایبوپروفن مشاهده گردید. از محدودیت های مطالعه که توسط گروه انجام دهنده تحقیق ذکر شده است میتوان به عدم وجود گروه شاهد اشاره نمود و لذا این یافته ها به منزله ایمن بودن سلکوکسیب در بیماران دچار بیماریهای قلبی عروقی نبایستی تفسیر شود. بنابراین نتایج حاصل از کار آزمایی ذکر شده، نمی تواند نحوه رویکرد بالینی فعلی را تغییر دهد و کماکان توصیه می گردد بیماران در خطر بالای بیماری های قلبی عروقی به صورت کلی از مصرف سلکوکسیب یا دیگر داروهای NSAID اجتناب نمایند.

نارسایی حاد کلیه، نکروز توبولی حاد، گلومرولوپاتی و سندرم نفروتیک، نفریت بینابینی حاد، اختلالات آب و الکترولیت و نفروپاتی، از جمله عوارض کلیوی این داروها محسوب می شوند. نارسایی حاد کلیه ناشی از این داروها به دلیل مهار COX-1 و به مقدار کمتر مهار COX-2 در کلیه ها و در نتیجه کاهش تولید پروستاگلاندین ها ایجاد میشود. کاهش تولید پروستاگلاندین ها در ادامه منجر به انقباض شریان آوران، کم شدن جریان خون کلیه، افزایش کراتینین و ازت اوره خون و احتباس مایع در بدن می گردد. داروهای مهارکننده اختصاصی COX-2 مانند سلکوکسیب، نیز منجربه مهار تولید پروستاگلاندین ها و بروز عوارض در کلیه می شوند و نسبت به سایر داروهایNSAID از این نظر واجد ارجحیت نمی باشند. از میان داروهای NSAID، ایندومتاسین با بالاترین خطر ایسکمی در کلیه و آسپیرین با کمترین خطر از این نظر همراه می باشند. پیروکسیکام، دیکلوفناک، ناپروکسن و ایبوپروفن از نظر این دسته از عوارض جایگاهی میان این دو دارو دارند.

عوارض گوارشی داروهای NSAID غالبا به صورت اسهال، سردرد، حالت تهوع، یبوست، راش، سرگیجه، نفخ شکم، درد معده، و سوء هاضمه در بیماران بروز پیدا می کنند. عوارض گوارشی به علت کاهش تولید پروستاگلاندین و بیکربنات و همچنین خاصیت اسیدی داروها ایجاد می شوند. گرچه در منابع مختلف داروهای مرتبط با بیشترین و کمترین میزان عوارض گوارشی متفاوت بوده اند اما به صورت کلی میزان بروز این عوارض به صورت ایبوپروفن دیکلوفناک ناپروکسن تولمتین ایندومتاسین پیروکسیکام ممکن است به خاطر سپرده شود. به منظور پیشگیری از بروز زخم های گوارشی در بیماران در معرض خطر، در بیماران دریافت کننده داروهای NSAID ، داروهای PPIs مانند پنتوپرازول نسبت به داروهای H2 بلاکر مانند رانیتیدین ارجح تلقی می شوند.

به صورت کلی عوارض کبدی مستقیم با داروهای NSAID شایع نمی باشد اما از میان داروهای این دسته، داروهای دیکلوفناک و سولینداک بیشتر با این دسته از عوارض مرتبط هستند. در مواردی که بیماران دچار مشکلات خفیف کبدی بوده و سیروز در ایشان مشاهده نگردد، داروی ایبوپروفن ممکن است با احتیاط مورد استفاده قرار گیرد؛ در بیماران دچار سیروز، با توجه به مشکلات زمینه ای متعدد و افزایش خطر خونریزی استفاده از داروهای NSAID به صورت کلی واجد منع مصرف تلقی می گردد و سایر داروها در این شرایط واجد ارجحیت می باشند.

برخی از افراد ممکن است در مواجهه با داروهای NSAID واکنشهای بیش حساسیتی را تجربه نمایند و از علائم اینگونه واکنشها ممکن است بیماران تنگی نفس را به میزان بالاتری گزارش کنند. بیماران دچار بیماری آسم، به صورت زمینه ای، در معرض خطر بالاتری از نظر بروز واکنش های بیش حساسیتی در مواجهه با داروهای NSAID قرار دارند. افراد با سابقه واکنش بیش حساسیتی جدی به یک NSAID با احتمال بالایی واکنش مشابه در موارد مواجه شدن با سایر داروهای این دسته بروز خواهند داد.

به صورت کلی توصیه می شود از استفاده روتین از داروهای NSAID در بیماران دچار نارسایی کلیه و میزان فیلتراسیون گلومرولی (GFR) کمتر از 30 ml/min و یا افزایش میزان کراتینین سرم به میزان بیش از 30 درصد مقدار زمینه ای، هایپرکالمی (پتاسیم بالاتر از mEq/ml5.5) یا افزایش پتاسیم به بالاتر از 5 mEq/ml در حین درمان، در بیماران با شرایط همودینامیک ناپایدار، بیماران دریافت کننده داروهای آنتی پلاکت یا آنتی کوآگولان با دوز درمانی، بیماران با سابقه CABG ، فشارخون بالای کنترل نشده و بیماران دچار نارسایی قلبی و همچنین بیماران با سابقه زخم های گوارشی اجتناب شود. توصیه می شود از مصرف همزمان داروهایNSAIDs با یکدیگر اجتناب شود، زیرا هیچ گونه شواهد یا تجارب بالینی وجود ندارد که نشان دهنده افزایش میزان اثربخشی و ضد دردی و ضد التهابی با این اقدام باشد و از طرف دیگر مصرف همزمان دو یا چند NSAID ممکن است با افزایش میزان بروز عوارض جانبی این داروها همراه باشد.



داروهای ضد افسردگی

اثرات کاهنده درد داروهای ضد افسردگی را می توان به دو دسته اثرات ضد دردی مستقیم، با تاثیر بر انتقال عصبی از مسیرهای نزولی و مستقل از تأثیرات مشاهده شده بر خلق و خوی، و تأثیرات غیرمستقیم، احتمالاً با تأثیر بر روی قشر مغز و لیمبیک، تقسیم نمود.اثرات مستقیم ضد دردی داروهای ضد افسردگی از طریق بررسی های این اثرات در بیماران فاقد مشکلات اعصاب و روان و همچنین کاهش درد در بیماران دچار افسردگی در طی 2 هفته نشان داده شده است دردها کمتر شده است. این مطلب نشان دهنده آن است که شروع اثرات ضد دردی دارو سریع تر و با دوز پایین تری نسبت به اثرات ضد افسردگی آن رخ می دهد. داروهای این دسته در واقع قادر به تغییر نحوه درک درد ارسال شده از نخاع به مغز و کاهش اضطراب و تنظیم خواب هستند و از این طریق در کنترل دردهای مزمن کمک کننده می باشند.

همچنین نشان داده شده است که همبستگی قابل توجه میان حالات مختلف درد مزمن و اختلالات روانپزشکی مانند افسردگی و علائم جسمی و اختلالات مرتبط با آن وجود دارد. اختلالات خلقی و روحی می توانند بر پردازش درد اثر گذاشته و به عنوان تقویت کننده عاطفی و شناختی برای درد عمل نموده و منجر به افزایش شدت درد یا مقابله ضعیف با استرس ناشی ازآن شوند.

دوزهای پایین داروهای ضد افسردگی اغلب برای تسکین درد مزمن، به خصوص در بیماران دچار اختلالات خلق، دردهای نوروپاتیک ناشی از دیابت، سردردهای میگرن و تنشی، استئوآرتریت و فیبرومیالژیا ممکن است کمک کننده باشند. به نظر می رسد مؤثرترین داروهای ضد افسردگی در درمان درد های نوروپاتیک، آمین های نوع سوم از دسته TCAs، مانند آمی تریپتیلین، دوکسپین، ایمی پرامین، ونلافاکسین، بوپروپیون و دولوکستین باشند. این داروها دارای عوارض شایعی مانند خواب آلودگی، یا بی خوابی، سرگیجه، تغییرات فشار خون، تاری دید می باشند و علاوه بر این عوارض مهم تری مانند اختلالات هدایتی قلب، سردرد، نوروپاتی محیطی، لرزش، وزوز گوش، توهم، تهوع و استفراغ، تحریک معده، بزرگ شدن سینه در مردان، اختلال عملکرد جنسی، تغییرات قند خون، تغییرات اشتها و وزن را نیز ممکن است ایجاد نمایند.



داروهای ضد تشنج

داروهای ضد تشنج مانند گاباپنتین، پره گابالین ،کاربامازپین، اکس کاربازپین و فنی توئین می توانند به عنوان داروی ضد درد نیز مورد استفاده قرار گیرند و در مواردی مانند دردهای ناشی از نورالژی سه قلو یا نوروپاتی دیابتی واجد کاربرد می باشند. داروهای ضد تشنج از طریق چندین مکانیسم ممکن است در مدیریت درد کمک کننده باشند، اما مکانیسم دقیق اثر ضد درد آنها کماکان ناشناخته است. تصور می شود این داروها از طریق تحریک کانال های یونی سدیم و کلسیم وگیرنده های تحریکی گلوتامات و N متیل D آسپارتات و همچنین مهار گیرنده های گابا و گلیسین عمل نمایند.



داروهای اپیوییدی

داروهای اپیوئید قادر به کنترل تمام انواع درد با هر نوع علت زمینه ای مانند دردهای سوماتیک، ویسرال یا نوروپاتیک می باشند. تنوع اشکال دارویی در این دسته وسیع می باشد و ممکن است با توجه به شرایط بیمار راه دارو رسانی مناسب انتخاب شود. حداکثر میزان دوز قابل استفاده برای این دسته دارویی با توجه به شرایط بالینی بیمار و تجربه وی در دریافت این داروها و بروز عوارض جانبی در هر بیمار خاص تعیین می گردد و میزان ثابتی که برای تمام بیماران مصداق داشته باشد در این زمینه قابل تعیین نمی باشد. داروهای اپیوئید، گیرنده های مختلفی از جمله گیرنده هایmu ، kappa و deltaرا در سیستم عصبی مرکزی و نخاع تحریک می کنند که تحریک گیرنده های mu منجر به ایجاد اثر ضد دردی در بیمار می گردد. داروهای اپیوئید با قدرت پایین، مانند کدئین، بر روی مراکز فوقانی مغز و طناب نخاعی اثر کرده و با باند شدن با گیرنده های مخدر سبب تغییر در درک درد شده و می تواند به کنترل برخی از انواع درد مزمن کمک کنند. به هنگام استفاده از مسکن مخدر خوراکی بایستی عوارض جانبی مانند تضعیف سیستم تنفسی، تهوع، استفراغ، یبوست و تغییر در فرآیندهای ذهنی در بیمار پایش شده و در صورت لزوم کنترل شوند. در ادامه درمان درد، در صورت عدم مشاهده پاسخ کافی داروهای مخدر خوراکی با قدرت بالا مانند متادون، جایگزین داروهای مخدر با قدرت پایین می شوند. مورفین و داروهای مشابه مورفین مانند اکسی کدون، فنتانیل و بوپرنورفین از تسکین دهنده های با قدرت بالا محسوب می شوند.



داروهای تزریقی

استفاده از داروهای تزریقی یک روش نسبتا ایمن، مؤثر و کارآمد می باشد و اثرات درمانی طولانی تری نسبت به داروی خوراکی فراهم کرده و در مقایسه با تکنیک های مختلف جراحی، روش کمتر تهاجمی محسوب می شود. این روش ممکن است در انواعی از دردهای نوروپاتیک یا ارتوپدی مورد استفاده قرار گیرد. تزریق داروهای بی حس کننده به منظور بلوک عصبی مثالی از این روش است که در مدیریت درد مزمن استفاده می شود. تزریق ها به منظور قطع سیگنال های عصبی قبل از رسیدن به مغز انجام می شوند. این روش درمانی به منظور تشخیص منشا درد و یا درمان درد ناشی از اعصاب ملتهب نیز مورد استفاده قرار می گیرد. تزریق داروهای کورتیکو استروئید در فضای اپیدورال نیز در کنترل درد در برخی از انواع کمردرد های مزمن یا بیماری های التهابی مفاصل مورد استفاده قرار می گیرد و باعث تسکین درد و بهبود روند التهاب در این بیماران می شود. درد و واکنش های محل تزریق از جمله عفونت از عوارض این تکنیک درمانی می باشد.



سایر داروها

جراحی در مواردی مانند خارج نمودن تومور یا فتق دیسک در مجاورت بافت با رفع علت اصلی درد، منجر به بهبود آن می گردد. تسکین دهنده های موضعی درد، مانند پچ پوستی لیدوکائین، که با دوزهای 1.8٪ یا 5٪ توسط FDA به منظور درمان نورالژی پس از عفونت ویروس هرپس تایید شده است و در انواع دیگری از نوروپاتی های محیطی نیز توصیه می گردد، کرم Capsaicin و لوسیون ها یا اسپری هایی که برای بهبود درد و التهاب ماهیچه و مفاصل استفاده می شوند ممکن است در کنترل دردهای لوکالیزه کمک کننده باشند اما بایستی توجه شود که برخی از افراد ممکن است واکنشهای بیش حساسیتی را با این داروها تجربه نمایند. داروهای کورتیکو استروئید نیز ممکن است با توجه به اثرات ضد التهابی آنها در مدیریت برخی از انواع درد کمک کننده باشند، داروی دگزامتازون در این زمینه، با توجه به نیمه عمر طولانی تر و عوارض مینرالوکورتیکوئید کمتر، و در دسترس بودن اشکال دارویی خوراکی و تزریقی بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. داروی دیازپام با توجه به اثرات شل کنندگی در عضله، از طریق کاهش اسپاسم و اثرات خواب آوری و کاهش اضطراب ممکن است به صورت کوتاه مدت جهت کاهش درد برخی بیماران کمک کننده باشد. سایر اقداماتی که ممکن است برای کنترل دردهای مقاوم در نظر گرفته شوند شامل تزریق ذر شبکه عصبی، بلوک عصبی، تکنیک های انفوزیون neuraxial دارو وتحریک عصبی به صورت کاشت می باشند.

سوالی که اکثر بیماران و متخصصین با آن مواجه می شوند درد و ماهیت آن می باشد. به راستی واقعاً درد چیست؟



در حقیقت درد یک احساس ناخوشایند ناشی از تحریک پایانه های عصبی درد می باشد که می تواند فرد را از یک شرایط نامناسب آگاه می نماید. این شرایط نامناسب می‌تواند از :



آسیب های بافتی
تحریک سلولی
تخریب سلول های بافتی
کشیدگی
پارگی
تروما



باشد. با توجه به تخصص مغز و اعصاب و قرارگیری درد در حیطه تخصصی این رشته انواع دردها می توانند به درد های :



درد فیزیکی
درد سایکولوژیک
درد سایکوژنیک



تقسیم شوند.

در درد های فیزیکی عامل اصلی ایجاد درد می تواند تروما باشد.



اما در دردهای سایکولوژیک منشاء می تواند از بیماری های مرتبط با اعصاب و روان باشد که ماهیت خارجی ندارد.



در دردهای سایکوژنیک منشأ از اعصاب و روان بوده که می تواند ماهیت خارجی داشته باشد.







pain types




تقسیم بندی درد به لحاظ زمان :
به طور کلی دردها به دو دسته:



دردهای مزمن یا chronic pain
دردهای حاد یا acute pain

تقسیم می شود.







از جمله بیماری هایی مانند آرتریت روماتوئید ، نوروپاتی های محیطی ، سرطان و یا درد هایی با علت نامشخص می توانند در مجموعه دردهای مزمن طبقه‌بندی شوند. که این گونه درد ها می توانند تا سال ها همراه بیمار باشند.





اما دردهای حاد می توانند تا یکماه ادامه یابند که از جمله دردهای ناشی از برخوردها ، تصادف ها باشند.

بین دردهای مزمن و حاد را درد های تحت حاد یا sub acute pain می نامند که می‌توانند از یک ماه تا یک سال طول بکشند.













pain measurement


شدت درد چگونه اندازه گیری می شود؟



یکی از روشهای اندازه گیری شدت درد استفاده از نمودارهای خود اظهاری بیمار است که در بالا مشاهده می شود در این نمودار شدت درد از 0 که بدون درد است تا 10 که شدت بالاترین است تقسیم بندی شده و بین این دو مقدار را بیمار می تاند بعنوان درد خویش علامت گذاری نماید.




درد فانتوم چیست؟



What is Phantom Pain

درد فانتوم یا درد خیالی یک نوع درد در اندامهای قطع شده می باشد که به صورت نرمال وجود خارجی نداشته ولی درد را بیمار احساس می نماید به عبارتی اندامی که پایانه عصبی آن وجود خارجی نداشته در انتها ها با تحریک پایانه های مختصر موجود سبب ایجاد دردهای فانتوم می شود.





phantom pain rehabilitation





شیوع دردهای فانتوم در اندام فوقانی ۸۲ درصد و در اندام تحتانی ۵۴ درصد می باشد.



در مطالعه افرادی که پس از ۸ روز اندام قطع شده داشتند مشاهده گردید که ۷۲ درصد این بیماران درد فانتوم را تجربه نموده اند در حالی که پس از شش ماه ۶۷ درصد این بیماران این دردها را تجربه نموده اند.





phantom pain seyedkhandan






درمان دردهای فانتوم :



یکی از درمان های مناسب و موثر درد های فانتوم استفاده فیزیوتراپی های فوق تخصصی در کلینیک فیزیوتراپی مرکزی شریعتی تحت نظارت دکتر احمدی و دکتر رضایی می باشد که در این کلینیک می توان با استفاده از تجهیزات پیشرفته فیزیوتراپی در درد این پایانه های عصبی را بلاک نموده و به درد زجر آور بیمار خاتمه داد.



نمونه هایی از تجهیزات مدرن فیزیوتراپی در درد که در کلینیک فوق تخصصی فیزیوتراپی شریعتی مورد استفاده قرار می گیرد به شرح زیر می باشد:

مجهزترین فیزیوتراپی درد شامل استفاده از امواج رادیو فرکانسی radio frequency RF در دردهای نامشخص
پیشرفته ترین فیزیوتراپی درد شامل استفاده از امواج الکترومغناطیس در دردهای انتشاری
موثر ترین فیزیوتراپی درد شامل تکار در دردهای موضعی مزمن و تحت حاد
بهترین فیزیوتراپی درد شامل استفاده از جریانات پرفرکانس تنس در دردهای حاد
خوب ترین فیزیوتراپی درد شامل استفاده از امواج ماوراء صوت مانند اولتراسوند در دردهای مزمن و تحت حاد
مفید ترین فیزیوتراپی درد شامل استفاده از امواج شاک ویو در دردهای پاشنه که گاهاً به صورت خار پاشنه ایجاد می‌شود
درد نوروپاتیک، درد ناشی از اعصاب آسیب‌دیده است. این درد متفاوت از پیام‌های درد منتقل شده از بافت آسیب دیده (افتادن، بریده شدن، یا زانوی آرتروزی) در طول اعصاب سالم است. درد نوروپاتیک توسط داروهایی درمان می‌شود که با داروهای درد ناشی از بافت آسیب‌دیده متفاوت است. داروهایی مانند پاراستامول (paracetamol) یا ایبوپروفن (ibuprofen) معمولا در درد نوروپاتیک موثر نیستند، در حالی که داروهایی که گاهی اوقات برای درمان افسردگی یا صرع استفاده می‌شوند ممکن است در برخی از افراد مبتلا به درد نوروپاتیک بسیار موثر باشند.

درد نوروپاتیک(به انگلیسی: Neuropathic pain) عبارت است از درد ناشی از اثر مستقیم یک ضایعه یا بیماری که سیستم سوماتوسنسوری (حسی-پیکری) را تحت تاثیر قرار می دهد و این درد ممکن است علت محیطی (Peripheral) یا مرکزی (Central) داشته باشد. در ارتباط با درد نوروپاتیک ناشی از عوامل محیطی می توان به دیابت و گیلن باره و درد نوروپاتیک ناشی از علت مرکزی به بیماری ام اس و سکته مغزی اشاره کرد. درد نوروپاتیک بیشتر یا نسبتا در زمان های اخیر مورد بررسی قرار گرفته است و می تواند در گروه درد مزمن قرار گیرد. این درد در پی بروز تغییراتی در سیستم عصبی ایجاد شده که منجر به حفظ حس درد در بافت آسیب‌دیده حتی پس از بهبود آسیب/زخم می‌شود. در اغلب موارد، آسیبی که باعث بروز این نوع درد می‌شود مستقیماً سیستم عصبی محیطی و یا مرکزی را درگیر می‌کند. درد نوروپاتیک می‌تواند با تروما (Trauma، آسیب روحی ناشی از یک واقعۀ ناگوار) و یا بیماری‌هایی نظیر دیابت، مرتبط باشد. از جمله سندرم‌های القاکنندۀ درد نوروپاتیک می‌توان به موارد زیر اشاره نمود: نوروپاتی وابسته به دیابت (Diabetic Neuropathy) نورالژی عصب سه‌قلو (Trigeminal Neuralgia) که یکی از دردناکترین دردهای بشری است.

دسیپرامین (desipramine) یک داروی ضدافسردگی سه‌حلقه‌ای مشابه با داروهای کلاس آمي‌تريپتيلين (amitriptyline) است، که به‌طور گسترده‌ای برای درمان درد نوروپاتیک توصیه می‌شوند. دسیپرامین نیز ممکن است در این شرایط دردناک مفید باشد. در سال 2014، ما جست‌وجوهایی را برای یافتن کارآزمایی‌های بالینی انجام دادیم که در آنها از دسیپرامین برای درمان درد نوروپاتیک استفاده شد.

بیشتربخوانید: کنترل درد سرطان در بیماران سرطانی

علل درد نوروپاتی

شایع‌ ترین علل درد نوروپاتی را می‌توان به چهار گروه اصلی به شرح زیر تقسیم‌ بندی کرد:

تصادف و سانحه
آسیب دیدن بافت، عضله یا مفصل منجر به بروز درد نوروپاتیک می‌شود. به همین نحو آسیب دیدن و ناراحتی‌های کمر، پا و مفصل ران نیز آسیبی درازمدت را به عصب‌ها وارد می‌کند. ممکن است آسیب اولیه التیام یابد، اما آسیب سیستم عصبی برطرف نمی‌شود. در نتیجه بیمار تا سال‌ها بعد از سانحه از دردی مداوم رنج می‌برد. تصادف یا آسیب‌دیدگی درگیر کننده‌ی ستون فقرات نیز به درد نوروپاتیک دامن می‌زند. فتق دیسک و تحت فشار قرار گرفتن نخاع نیز به فیبرهای عصبی دور ستون فقرات آسیب می‌زند.
عفونت
عفونت یکی از علل شایع درد نوروپاتیک است. بیماران مبتلا به HIV یا ایدز از دردی رنج می‌برند که علت قابل توضیحی ندارد. عفونت سیفلیس نیز با درد سوزشی و تیر کشنده‌ی غیرقابل توضیح همراه است. زونا نیز موجب بروز درد نوروپاتیک مزمن می‌شود، ویروس آبله مرغان عامل بیماری زونا است.
جراحی
سندرم اندام خیالی نوع نادری از درد عصبی است که بعد از قطع دست یا پا شروع می‌شود. مغز بیمار، علی‌رغم قطع شدن عضو همچنان فکر می‌کند که سیگنال‌های درد را از عضو قطع شده دریافت می‌کند. آنچه عملاً اتفاق می‌افتد این است که عصب‌های نزدیک عضو قطع شده سیگنال‌های اشتباهی را به مغز می‌فرستند. درد اندام خیالی به جز دست یا پا، در انگشتان دست و پا، گوش و دیگر عضوهای جراحی شده‌ی بدن نیز احساس می‌شود.
بیماری
درد نوروپاتیک یکی از علائم یا عوارض بیماری‌ها و عارضه‌های مختلفی مانند ام اس ، میلوم مولتیپل وسرطان است. البته تمام بیماران مبتلا به این عارضه‌ها دچار درد نوروپاتیک نمی‌شوند، اما برخی از درد عصبی نیز رنج می‌برند. دیابت عامل ۳۰ درصد از موارد درد نوروپاتی است. دیابت مزمن بر شیوه‌ی عملکرد عصب‌ها اثر می‌گذارد. بیماران دیابتی دچار بی‌حسی و کاهش حسی می‌شوند که درد، سوزش و گزگز دست و پا و انگشتان را به دنبال دارد. درمان سرطان نیز یکی از علل درد نوروپاتیک است. شیمی درمانی و پرتودرمانی بر سیستم عصبی اثر می‌گذارد و موجب تولید سیگنال‌های درد غیرمعمولی می‌شود.

علل دیگر درد نوروپاتی عبارت است از:

کمبود ویتامین ب
مشکلات تیروئید
مشکلات عصب صورت
آرتریت ستون فقرات
نوروپاتی دیابتی – این نوعی از آسیب عصبی است که می تواند در افراد مبتلا به دیابت اتفاق بیفتد.
نوروالژی پست هرپتیک -نوعی درد نوروپاتیک است که بعد از برطرف شدن ضایعات حاد زونا دیده می شود.
سندرم تونل کارپال: نوعی از درد نورپاتیک است که در اثر فشار روی عصب مدین در مچ دست ایجاد می‌شود،درد ممکن است از نوک انگشتان تا گردن احساس شود.
اما بعضی اوقات، پزشکان نمی توانند تشخیص دهند که چه چیزی باعث ایجاد درد نوروپاتی فرد می شود.

نوبت گیری دکتر سیامک مرادی فوق تخصص درد
آیا به آزمایش نیاز است؟

شاید پزشک و پرستار شما درباره علائمتان از شما بپرسد و آزمایشی انجام دهد. آنها ممکن است این موارد را انجام دهند:

• آزمایش‌های خون
• آزمایش‌های عصبی برای بررسی اینکه آیا اعصاب شما به طور عادی کار می‌کنند یا نه

درمان اختلال روان‌تنی توسط دکتر سیامک مرادی فوق تخصص درد در کلینیک درد راد تهران
علایم دردهای نوروپاتیک چیست؟

بیماری نوروپاتی محیطی گزگز کردن، بی‌حسی یا خواب رفتن و احساس سوزش در تمام بدن به ویژه در دست و پا را به همراه دارد. عامل‌های مختلفی باعث ابتلا به نوروپاتی محیطی می‌شود که از آن جمله می‌توان به آسیب‌های تروماتیک، بیماری و قرار گرفتن در معرض مواد سمی اشاره کرد.

نوروپاتی محیطی از آسیب دیدن یا التهاب عصب‌های سیستم عصبی محیطی نشأت می‌گیرد. این عصب‌ها از نخاع به سراسر بدن کشیده می‌شوند. منظور از سیستم عصبی محیطی به گستردگی کل بدن این است که نوروپاتی می‌تواند علائمی را در تقریباً هر نقطه از بدن ایجاد کند، اگرچه اکثر مبتلایان به این بیماری از گزگز، درد و کاهش حس دست و پا شکایت دارند. بیماران گاهی علائم را به صورت حسی توصیف می‌کنند که گویی جوراب یا دستکش پوشیده‌اند و حساسیت‌شان به لمس کاهش یافته است. نوروپاتی محیطی زمانی بروز می‌یابد که عصب‌های محیطی در اثر تروما یا ضربه دیدن، استعداد ژنتیکی، تماس با مواد شیمیایی، دیابت یا پشت سر گذاشتن شیمی درمانی یا پرتودرمانی برای درمان سرطان آسیب دیده باشد.

عصب‌های محیطی بر چگونگی ادراک اطلاعات حسی توسط بدن، نظیر حس لامسه اثر می‌گذارد و عملکردهای یک یک آنها در هر ناحیه از بدن تغییر می‌کند. آسیب جسمی از انتقال صحیح اطلاعات حسی به مغز و نخاع یعنی سیستم عصبی مرکزی جلوگیری می‌کند. نوروپاتی محیطی دست‌ها مهارت‌های حرکتی را ضعیف می‌کند یا توانایی فرد در حس و لمس اشیاء را محدود می‌کند.

اکثر بیماران تحت درمان از نوروپاتی حسی رنج می‌برند که تغییراتی مانند حساسیت به درد را در ادراک حسی ایجاد می‌کند. این نوع از نوروپاتی محیطی علائم بی‌حسی، گزگز و کاهش حس دست و پا را به دنبال دارد. نوروپاتی‌های حسی علل متفاوتی چون دیابت و پشت سر گذاشتن شیمی درمانی و پرتودرمانی دارد.

دیابت سلول‌های عصبی را به دلیل بالا بودن میزان گردش قند در خون تخریب می‌کند. بنابراین تجویز یک رژیم غذایی سختگیرانه با قند پایین و لبنیات و غلات کمتر بخش مهمی از برنامه درمان است.

نوروپاتی محیطی معمولاً به مرور زمان بهتر می‌شود، به ویژه اگر علل مشخصی مانند ابتلا به بیماری یا تماس با مواد سمی داشته باشد که قابل درمان یا مدیریت باشد. ما در کلینیک فیزیوتراپی شمیم بر تسکین درد و درمان بیماری دامن زننده به نوروپاتی تمرکز می‌کنیم.درمان نوروپاتی محیطی تاحد زیادی به علت آسیب عصبی بستگی دارد و روش‌هایی چون رژیم غذایی، دارو درمانی و تغییر در سبک زندگی را شامل می‌شود. از آنجایی که عصب‌های محیطی توانایی اندکی برای بازسازی دارند، درمان زودهنگام آنها ضروری و بسیار مهم است.

اگر کمبود ویتامین علت ابتلا به نوروپاتی محیطی باشد، بیماری را می‌توان به راحتی با مصرف مکمل درمان نمود. اگر دیابت به نوروپاتی محیطی منجر شده باشد، رژیم غذایی و درمان دارویی موثر خواهد بود.

تحریک الکتریکی از روی پوست، تبادل پلاسما، فیزیوتراپی و درمان مادون قرمز از روش‌هایی است که در کلینیک شمیم برای درمان نوروپاتی محیطی از آنها بهره گرفته می‌شود. تغییرات مفیدی از قبیل ورزش کردن، تغذیه سالم، پرهیز از سیگار و مشروبات الکلی، ماساژ و کنترل بیماری مولد نوروپاتی محیطی نیز به درمان بیماری کمک می‌کند.
نوروپاتی دیابتی

آسیب عصبی ناشی از دیابت، نوروپاتی دیابتی نامیده می‌شود. نوروپاتی در کسانی که مدت زیادی مبتلا به دیابت هستند شایع‌تر است و می‌تواند منجر به مشکلات مختلف شود. حدود نیمی از افراد مبتلا به دیابت، نوعی آسیب عصبی دارند. اگر شما میزان قند خونتان را در محدوده هدف نگه دارید، ممکن است به جلوگیری از آسیب عصبی یا تأخیر آن کمک کنید. اگر در حال حاضر دچار آسیب عصبی شده‌اید کنترل قند خون به شما کمک می‌کند تا از آسیب بیشتر جلوگیری کنید و یا آن را به تأخیر بیاندازید. درمان‌های دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند کمک‌کننده باشند.

درمان اختلال روان‌تنی توسط دکتر سیامک مرادی فوق تخصص درد در کلینیک درد راد تهران
انواع نوروپاتی دیابتی

نوروپاتی محیطی
نوروپاتی اعصاب خودمختار
مفصل شارکو CHARCOT JOINT
نوروپاتی اعصاب جمجمه ای
مونونوروپاتی فشاری
نوروپاتی فمورال
نوروپاتی کانونی
رادیکولوپاتی قفسه سینه ای/کمری
افتادگی پای یکطرفه

نوروپاتی دیابتی چگونه درمان می شود؟

هدف از درمان رهایی از مشکلات ایجاد شده و پیشگیری از تخریب بیشتر اعصاب است. نخستین گام کنترل قند خون است، زیرا از پیدایش مشکلات جدید و بدتر شدن عوارض قبلی پیشگیری می کند.

۱- در مواردی که قرص ها نمی توانند قند خون را به خوبی کنترل کنند، تزریق انسولین معمولا مفید واقع می شود.
۲- گاهی قرص هایی که برای درمان افسردگی استفاده می شوند، برای درمان نوروپاتی ناشی از دیابت به کار می روند و دارای اثرات مفید در بهبود کیفیت خواب نیز هستند.
۳- هنگام شب می توان از مسکن ها استفاده کرد.
۴- برای بهبود عوارض گوارشی پیشنهاد می شود تعداد وعده های غذایی را افزایش دهید و میزان غذای مصرفی در هر وعده را کم کنید. همچنین از مصرف غذاهای پرچربی و پرفیبر پرهیز کنید.
۵ – برای جلوگیری از ضعف و سرگیجه، تغییر وضعیت ایستادن و نشستن را آهسته انجام دهید. گاهی برای بهبود ضعف اندام ها ممکن است فیزیوتراپی توصیه شود.
۶- به دلیل استعداد ابتلا به عفونت ادراری در مبتلایان به نوروپاتی دیابتی، لازم است مبتلایان به دیابت آب و مایعات بیشتری بنوشند و اگر دچار تکرر ادرار هستند سعی کنند به فواصل منظم، مثلا هر ۳ ساعت یک بار ادرار کنند.

درمان اختلال روان‌تنی توسط دکتر سیامک مرادی فوق تخصص درد در کلینیک درد راد تهران
چگونه دردهای نوروپاتیک درمان می شوند؟

برخی از مطالعات در مورد دردهای نوروپاتیک پیشنهاد می کنند که از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی در درمان استفاده کنید. بعضی از افراد ممکن است احتیاج به داروهای قویتر از بین برنده درد مانند ترکیبات مرفین دار داشته باشند. داروهای ضد تشنج و داروهای ضد افسردگی نیز در بعضی افراد موثر است.
در صورت در گیر بودن فرد با بیماری دیگری مانند دیابت کنترل بهتر دیابت می تواند در کاهش درد موثر باشد.
در مواردی که به درمان مشکل جواب می دهند یک متخصص درد ممکن است از روشهای تهاجمی و کاشتن وسایلی برای کنترل درد استفاده کند.
به وسیله تحریکات الکتریکی اعصاب درگیر در دردهای نوروپاتیک می توان به مقدار زیادی از دردها را کاهش داد.
متاسفانه دردهای نوروپاتیک خیلی کم به درمانهای استاندارد جواب می دهند و ممکن است در طول زمان بدتر شوند تا اینکه بهتر شوند.در بعضی از افراد موجب از کار افتادگی جدی می شود.
درمان های مشترک برای عوامل و علائم

نوروپاتی اشکال مختلفی دارد و به تبع آن، درمان های درد نوروپاتیک نیز انواع مختلفی خواهد داشت.
موارد زیر، سه علت و درمان اصلی درد نوروپاتیک است:

اختلال عملکرد چندگانه
وضعیتی که در آن، اعصاب محیطی به طور هم زمان در بیش از یک بخش از بدن دچار اختلال شوند، پلی نورپاتی نامیده می شود.
دیابت، رایج ترین منشأ یا علت پلی نورپاتی است.
درمان مشکل اصلی می تواند وضعیت را متعادل کند و علائم را کاهش دهد.
این درمان، شامل کنترل بهتر قند خون در افراد مبتلا به نوروپاتی دیابتی برای کاهش علائم و پیشگیری از آسیب بیشتر به عصب ها است.

فشردگی عصب
عصب ها در هر نقطه ای می توانند فشرده شده و منجر به درد شوند.
چنین فشاری ناشی از فتق دیسک، به دام افتادن عصب میانی در نشانگان مجرای مچ دستی یا دیگر عوامل است.
عمل جراحی رفع فشار، فشار وارد بر عصب را آزاد ساخته و درد را تخفیف می دهد.
این درمان معمولا زمانی که تعداد کمی از عصب ها تحت تاثیر هستند، موثر است اما زمانی که عصب ها در ناحیه وسیعی فشرده شده باشند، کارساز نخواهد بود.

آسیب به یک عصب
زمانی که یک عصب در اثر ضربه ناگهانی آسیب می بیند، قسمت مجاور و هم چنین نواحی نزدیک به آن می توانند تحت تاثیر واقع شوند.
احتمالا درد نوروپاتیک ناشی از آسیب به یک عصب با گذشت زمان، بهبود می یابد.
به هر حال برای جلوگیری از خطر آسیب های بیشتر، بررسی آسیب اولیه توسط پزشک توصیه می شود.
فهرست مذکور، شامل تمام عوامل نیست. محدوده وسیعی از شرایط می تواند باعث درد نوروپاتیک در سیستم عصبی محیطی و مرکزی شود.
درمان توسط تیم مدیریت درد میان رشته ای برای علائم شدید رایج نوروپاتی مفید است.
در چنین شرایطی، متخصصانی از علوم گوناگون با یکدیگر همکاری می کنند تا علائم بیمار کاهش یافته و عملکرد او بهبود یابد.

ارائه شده توسط : حسین ایزدی

در وب سایت : جم نما