جواب فعالیت صفحه 50 درس 9 مطالعات اجتماعی پایه هشتم

۲- یکی از سوره های کوچک جزء سی ام قرآن که در نکوهش ابولهب نازل شده است را قرائت و ترجمۀ آن را بیان کنید.

این فعالیت از صفحه ۵۰ کتاب مطالعات اجتماعی هشتم، از دانش‌آموزان می‌خواد تا یکی از سوره‌های کوچک جزء سی‌ام قرآن که درباره نکوهش ابولهب نازل شده رو بخونن و ترجمه‌اش رو بیان کنن. سوره‌ای که به این موضوع اشاره داره، سوره مسد (سوره ۱۱۱ قرآن) هست. این سوره به طور مستقیم به ابولهب و سرنوشت او اشاره می‌کنه. حالا بیایم با هم این سوره رو بخونیم و ترجمه‌اش رو بررسی کنیم:

متن سوره مسد:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ

تَبَّتْ يَدَا أَبِي لَهَبٍ وَتَبَّ

مَا أَغْنَىٰ عَنْهُ مَالُهُ وَمَا كَسَبَ

سَيَصْلَىٰ نَارًا ذَاتَ لَهَبٍ

وَامْرَأَتُهُ حَمَّالَةَ الْحَطَبِ

فِي جِيدِهَا حَبْلٌ مِنْ مَسَدٍ

ترجمه سوره مسد:

به نام خداوند بخشنده و مهربان

۱. بریده باد هر دو دست ابولهب، و مرگ بر او باد.

۲. هیچ‌یک از مال‌ها و دستاوردهایش به حال او سودی نداشت.

۳. به زودی در آتش سوزان دوزخ می‌سوزد.

۴. و همسرش نیز که هیزم‌کش دوزخ است،

۵. در گردنش طنابی از لیف خرماست.

توضیح مختصر:

ابولهب عموی پیامبر اسلام (ص) بود، اما به جای حمایت از ایشان، دشمنی می‌کرد و مردم رو علیه پیامبر تحریک می‌کرد.

این سوره به سرنوشت ابولهب و همسرش اشاره می‌کنه و می‌گه اون‌ها به خاطر اعمالشون در آتش دوزخ عذاب می‌بینن.

عبارت "حمالة الحطب" (هیزم‌کش دوزخ) به همسر ابولهب اشاره داره

فعالیت پیشنهادی برای دانش‌آموزان:

۱. سوره مسد رو با دقت بخونید و ترجمه‌اش رو یادداشت کنید.

۲. درباره دلیل نزول این سوره تحقیق کنید و ببینید چرا ابولهب و همسرش مورد نکوهش قرار گرفتن.

۳. می‌تونید این سوره رو حفظ کنید و معنی هر آیه رو به دوستاتون توضیح بدید.

این فعالیت نه تنها به شما کمک می‌کنه با قرآن بیشتر آشنا بشید، بلکه باعث می‌شه تاریخ اسلام رو بهتر درک کنید.

اگر سوالی داشتید، خوشحال می‌شم کمک کنیم!

--------------------------------

3-به نظر شما چه عواملی موجب دشمنی اشراف و بزرگان مکه با پیامبر میشد؟ فهرست .کنید

جواب :

دشمنی اشراف و بزرگان مکه با پیامبر اسلام (ص) دلایل مختلفی داشت که بیشتر این دلایل به منافع مادی، اجتماعی و اعتقادی اون‌ها مربوط می‌شد. در اینجا یه فهرست از مهم‌ترین عوامل این دشمنی رو براتون آماده کردم:

عوامل دشمنی اشراف و بزرگان مکه با پیامبر (ص):

۱. تضعیف قدرت و جایگاه اجتماعی

بزرگان مکه از اینکه پیامبر (ص) مردم رو به یکتاپرستی دعوت می‌کرد، احساس خطر می‌کردن. چون اون‌ها با بت‌پرستی و خرافات، قدرت و نفوذ خودشون رو حفظ می‌کردن.

دعوت پیامبر (ص) به برابری و عدالت، جایگاه اشراف و ثروتمندان رو به خطر می‌انداخت.

۲. از دست دادن منافع اقتصادی

مکه به خاطر وجود بت‌خانه‌ی کعبه، یه مرکز تجاری و مذهبی مهم بود. بزرگان مکه از طریق زیارت بت‌ها و مراسم‌های مذهبی، درآمد زیادی کسب می‌کردن.

اگر مردم بت‌پرستی رو رها می‌کردن، این منافع اقتصادی از بین می‌رفت.

۳. ترس از تغییر نظام قبیله‌ای

جامعه‌ی مکه بر پایه‌ی نظام قبیله‌ای و تعصبات قومی استوار بود. دعوت پیامبر (ص) به وحدت و برادری، این نظام رو تهدید می‌کرد.

اشراف مکه نمی‌خواستن قدرت قبیله‌ای خودشون رو از دست بدن.

۴. مخالفت با آموزه‌های جدید

پیامبر (ص) مردم رو به ترک خرافات، بت‌پرستی و رفتارهای ناپسند مثل زنده به گور کردن دختران دعوت می‌کرد. این آموزه‌ها با عقاید و عادات اشراف مکه در تضاد بود.

اون‌ها نمی‌خواستن سبک زندگی خودشون رو تغییر بدن.

۵. ترس از دست دادن قدرت سیاسی

بزرگان مکه می‌ترسیدن که اگر مردم به اسلام روی بیارن، پیامبر (ص) به عنوان یه رهبر جدید، جایگزین اون‌ها بشه و قدرت سیاسی‌شون رو از دست بدن.

۶. تکبر و خودخواهی

بعضی از بزرگان مکه به خاطر تکبر و غرور، حاضر نبودن حرف پیامبر (ص) رو قبول کنن. اون‌ها فکر می‌کردن که فقط خودشون حق دارن رهبری جامعه رو به عهده بگیرن.

۷. تأثیرگذاری ابولهب و دیگر دشمنان

افرادی مثل ابولهب (عموی پیامبر) و ابوجهل به شدت با پیامبر (ص) دشمنی می‌کردن و دیگران رو هم علیه ایشون تحریک می‌کردن.

۸. ترس از انتقام‌گیری

بعضی از بزرگان مکه از پیامبر (ص) و مسلمانان می‌ترسیدن، چون ممکن بود بعد از قدرت گرفتن، از اون‌ها انتقام بگیرن.

نتیجه‌گیری:

دشمنی اشراف و بزرگان مکه با پیامبر (ص) بیشتر به خاطر ترس از دست دادن منافع مادی، قدرت اجتماعی و سیاسی بود. اون‌ها نمی‌خواستن نظامی که سال‌ها بر اساس اون زندگی کرده بودن، تغییر کنه. اما در نهایت، حقانیت اسلام و استقامت پیامبر (ص) و یارانش باعث پیروزی اسلام شد.

----------------------

4- درس را بخوانید و 4 مورد از اقدامات مشرکان علیه پیامبر و مسلمانان در مکه را بیان کنید:

جواب :

اقدامات مشرکان علیه پیامبر (ص) و مسلمانان در مکه شامل موارد زیر بود:

آزار و اذیت جسمی و روانی پیامبر (ص) و یارانش

مشرکان به صورت مداوم پیامبر (ص) و مسلمانان را مورد شکنجه و اذیت قرار می‌دادند. مانند قرار دادن خار در مسیر پیامبر (ص) و سنگ‌پراکنی به او.

تحریم اقتصادی و اجتماعی مسلمانان

مشرکان قریش با ایجاد پیمانی در «شعب ابی‌طالب»، مسلمانان را از نظر اقتصادی و اجتماعی تحریم کردند تا آن‌ها را به بازگشت از اسلام وادار کنند.

تهمت زدن به پیامبر (ص)

مشرکان به پیامبر (ص) القاب زشتی مانند ساحر، دیوانه و شاعر نسبت می‌دادند تا مردم را از شنیدن پیام او بازدارند.

شکنجه و قتل مسلمانان ضعیف

بردگان و افراد فقیر که به اسلام ایمان آورده بودند، مانند «بلال حبشی» و «سُمیه»، به شدت شکنجه شدند و گاه به قتل رسیدند.

---------------------------

5- پرس جو کنید سرانجام عهد نامه تحریم اقتصادی مشرکین چی بود؟

جواب :

عهدنامه تحریم اقتصادی و اجتماعی که مشرکان قریش علیه پیامبر اسلام (ص) و بنی‌هاشم وضع کرده بودند، پس از سه سال با وقوع رویدادی معجزه‌آسا پایان یافت. پیامبر (ص) به عمویشان، ابوطالب، خبر دادند که موریانه‌ها به فرمان خداوند، تمام مفاد ظالمانه این عهدنامه را خورده و تنها نام خدا باقی مانده است. ابوطالب این موضوع را به قریش اعلام کرد و پیشنهاد داد که صحیفه را بررسی کنند. پس از بررسی و مشاهده صحت این ادعا، قریش ناچار شدند تحریم را لغو کنند و بنی‌هاشم از محاصره در شعب ابی‌طالب آزاد شدند.

---------------------------

6- با توجه به نمودار صفحه قبل چه حوادثی زمینه ساز مهاجرت رسول حدا (ص) از مکه به مدینه شد؟

جواب :

چندین حادثه مهم به عنوان زمینه‌ساز مهاجرت پیامبر اسلام (ص) از مکه به مدینه شناخته می‌شوند. این حوادث شامل موارد زیر بودند:

افزایش آزار و اذیت مشرکان

با گسترش اسلام، مشرکان قریش فشارهای جسمی، روانی و اجتماعی بر پیامبر (ص) و مسلمانان را افزایش دادند. آزار و شکنجه‌هایی مانند تحریم اقتصادی، تهدید به قتل و اهانت‌های مداوم، زندگی را برای مسلمانان دشوار کرده بود.

بی‌نتیجه بودن دعوت در مکه

پس از سال‌ها دعوت به اسلام در مکه، بسیاری از بزرگان قریش همچنان به دشمنی با پیامبر (ص) ادامه دادند. این مقاومت موجب شد پیامبر (ص) به دنبال فرصتی برای گسترش پیام الهی در خارج از مکه باشد.

بیعت عقبه اول و دوم

گروهی از مردم یثرب (مدینه) که پیامبر (ص) را در موسم حج ملاقات کرده بودند، با او بیعت کردند و اسلام را پذیرفتند. این دو بیعت (بیعت عقبه اول و دوم) باعث شد که مدینه به عنوان محلی امن برای مسلمانان در نظر گرفته شود.

نقشه قتل پیامبر (ص)

سران قریش در دارالندوه تصمیم گرفتند پیامبر (ص) را به قتل برسانند. آن‌ها قصد داشتند با انتخاب نمایندگانی از تمامی قبایل، مسئولیت قتل را مشترکاً بر عهده بگیرند تا بنی‌هاشم نتوانند خونخواهی کنند. این نقشه، عامل مستقیم هجرت پیامبر (ص) به مدینه شد.

دعوت مردم یثرب به پیامبر (ص)

مردم یثرب با پذیرش اسلام، از پیامبر (ص) دعوت کردند تا به مدینه مهاجرت کرده و رهبری آن‌ها را بر عهده بگیرد. این دعوت، پیامبر (ص) را تشویق کرد تا به مدینه هجرت کرده و پایه‌های حکومت اسلامی را بنا نهد.

این حوادث در مجموع منجر به هجرت پیامبر (ص) به مدینه شدند که یکی از مهم‌ترین نقاط عطف تاریخ اسلام به شمار می‌رود.

--------------------

7- کدامیک از وقایعی که روی خط زمان مشاهده می کنید مبدا تاریخ مسلمان قرار گرفته است هم اکنون آن واقعه جند سال می گذرد؟

جواب :

واقعه‌ای که به‌عنوان مبدأ تاریخ مسلمانان تعیین شده است، هجرت پیامبر اسلام (ص) از مکه به مدینه است. این رویداد در سال ۶۲۲ میلادی رخ داد و به پیشنهاد امام علی (ع) در زمان خلافت خلیفه دوم، به‌صورت رسمی مبدأ تاریخ مسلمانان قرار گرفت. و حدود 1441 سال از این واقع گذشته است.

می‌توان محاسبه کرد که از این واقعه تاکنون ۱۴۴۶ سال قمری گذشته است.

-------------------

8- با توجه به قران کریم معنی آیه سوم سوره مائده را بنویسید و درباره رابطه آن با خطبه غدیر خم تحقیق کنید

جواب :

معنی آیه سوم سوره مائده:

امروز دین شما را برای شما کامل کردم و نعمتم را بر شما تمام نمودم و اسلام را به‌عنوان دین برای شما پسندیدم. (سوره مائده، آیه 3)

رابطه این آیه با خطبه غدیر خم:

این آیه در روز غدیر خم نازل شده است و به واقعه‌ای اشاره دارد که پیامبر اکرم (ص) حضرت علی (ع) را به عنوان جانشین و ولی مؤمنان پس از خود معرفی کرد. این ارتباط در احادیث شیعه و برخی منابع اهل سنت نیز تأیید شده است.

بر اساس منابع معتبر تاریخی و تفسیری:

پیامبر (ص) در خطبه غدیر، حضرت علی (ع) را به عنوان "مولای" مردم معرفی کرد و فرمود:

«هر کس من مولای او هستم، علی مولای اوست.»

پس از اعلام این ولایت و بیعت مسلمانان با حضرت علی (ع)، آیه سوم سوره مائده نازل شد و اعلام کرد که نعمت الهی با ابلاغ ولایت علی (ع) کامل شده است.

اهمیت تاریخی و تفسیری:

این آیه نشان‌دهنده جایگاه مهم ولایت در اسلام است. طبق دیدگاه شیعه، ولایت امام علی (ع) و جانشینی او از ارکان اساسی دین است و بدون پذیرش آن، دین به کمال نمی‌رسد. این موضوع پایه اصلی امامت در مکتب شیعه است و نقش مهمی در تفسیر و فهم این آیه دارد.

ارائه شده توسط : کاربر پایه ی هشتم

در وب سایت : جم نما