کلیسای حواری ارمنی یا به اختصار کلیسای ارمنی (به زبان ارمنی Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցի) فقط به ارمنیان تعلق دارد و اعضای آن فقط افرادی هستند که ارمنی متولد شدهاند. کلیسای ارمنی گاهی با نام کلیسای گریگوری بکار میرود و علت آن رسمیت یافتن آن در ارمنستان توسط گریگور روشنگر میباشد و گاهی ارمنیان خود را لوساوُرچاکان مینامند، یعنی متعلق به کلیسای گریگور لوساوُریچ که اصولاً صحیح نیست زیرا نام کلیسای ارمنی همانگونه که در بالا ذکر شد کلیسای حواریون ارمنی میباشد.
اکثریت ارمنیان عضو این کلیسا هستند و گروهی اقلیت در کلیساهای دیگر شرکت دارند:کلیسای کاتولیک از سده ۱۷م. کلیسای ارمنیان پروتستان یا کلیسای انجیلی ارمنی، کلیسای آدونتیستهای ارمنی (یا شنبه داران)، ارمنیان کاتولیک کارملیت، کلیسای جماعت ربانی و جماعت برادری، کلیسای گواهان یهوه.
علت مردمی و ملی بودن کلیسای ارمنی، مردم نقش مهمی در اداره مسایل کلیسایی، دینی و حوزههای اسقفی ایفا میکنند. کلیسای ارمنی از همان ابتدا دارای روحیه و ماهیت مردمی بودهاست. چنانکه آگاتانگغوس تاریخنگار ارمنی سده پنجم ذکر کرده تیرداد سوم ارمنستان که برای انتخاب گریگور روشنگر به رهبری کلیسای ارمنی شورایی متشکل از سپاهیان و رؤسای خاندانهای مختلف و اشراف در شهر واغارشاپات تشکیل گردد؛ و از همینجا همواره مردم چه در انتخاب رؤسای حوزههای اسقفی و چه در انتخاب جاثلیق شرکت داشته در انجام امور جاری کلیسا نقش مهمی دارند.
شرکت زنان در جلسات و هیئتهای ملی و کلیسایی و همچنین حق انتخاب کردن و انتخاب شدن با تصمیم و فرمان رسمی کشیش خریمیان هایریک[پانویس ۱] تحقق یافت.[۳]