زمین ما بخش کوچکی از منظومه خورشیدی است؛ منظومه ای متشکل از یک ستاره به نام خورشید و اجرام آسمانی متعدد که در مدارهای پیرامون آن میگردند. ۲-منظومه شمسی دارای چند سیاره است؟ واین سیارات به چند دسته تقسیم شده اند؟ بیان کنید.
منظومه خورشیدی دارای هشت سیاره است؛ چهار سیارهٔ نزدیک به خورشید، که سطوح سنگی و جامد دارند و به آنهاسیاره های درونی میگویند.مانند: تیر، ناهید، زمین ومریخ.
چهار سیاره دورتر که از گازهای مختلف تشکیل شده اند و سیارههای بیرونی نامیده میشوند.مانند:مشتری، زحل، اورانوس و نپتون ۳-درمیان چهارسیاره درونی زمین چه تفاوتی با سیارات دیگر دارد؟ زمین سومین وبزرگترین سیاره درونی است. تنها سیاره ای که درآن امکان زیست وجود دارد. تنها سیاره ای که درآن آب مایع وجود دارد.
۴-فاصله زمین تا خورشیدچقدراست؟۱۵۰٫۰۰۰٫۰۰۰کیلومتر
۵-دانشمندان عمرزمین ومنظومه خورشیدی را چقدر تخمین زده اند؟حدود۴٫۵میلیارد سال
۶-سرچشمه اصلی نور وگرما وانرژی زمین کجاست؟ خورشید
۷-بزرگی خورشیدرا با زمین مقایسه کنید.
قطر خورشید حدود ۱۰۹ برابر قطر زمین و جرم آن ۳۳هزار برابر جرم زمین است. ۸-ستاره خورشید درکدام کهکشان قراردارد؟کهکشان راه شیری
۹-مساحت کره زمین……۵۱۰میلیون کیلومترمربع …است.
۱۰-منظوراز موقعیت مکانی یک پدیده چیست؟ یعنی مکان دقیق قرارگرفتن آن پدیده در روی کره زمین
۱۱-جغرافی دانان برای تعیین موقعیت مکانی پدیدها چه ابداعی کرده اند؟ خطوط و تقسیماتی را ابداع کرده اند.
۱۲-منظوراز مدارها چیست و چگونه درجه بندی شده اند؟
در فاصله مساوی از دو قطب شمال و جنوب، می توانیم یک دایره بزرگ را به دور زمین تصور کنیم. این دایرهٔ بزرگ، استوا نام دارد. دایره های دیگری در هر دو نیمکره به موازات استوا رسم شده اند که به آنها مدار میگویند. هرچه به قطب شمال یا جنوب نزدیک میشویم، این دایره ها کوچکتر میشوند. مدار استوا (مدار مبدأ) صفر درجه است. بقیه مدارها بین ۰تا ۹۰درجه شمالی یا جنوبی درجه بندی شده اند. ۱۳-منظوراز نصف النهارها چیست وچگونه درجه بندی شده اند؟
نصف النهارها نیم دایره های فرضی هستند که از قطب شمال تا قطب جنوب کشیده شده اند و طول مساوی دارند. برای درجه بندی نصف النهارها، نصف النهاری را که از رصدخانه «گرینویچ» در شهر لندن عبور میکند به عنوان نصف النهار مبدأ انتخاب کرده اند. نصف النهار مبدأ و امتداد آن در سوی دیگر کره، زمین را به دو نیمکره مساوی شرقی و غربی تقسیم کرده است. نصف النهار مبدأ، صفر درجه و نصف النهارهای دیگر از ۰تا ۱۸۰درجه غربی و ۱۸۰درجه شرقی درجه بندی شده اند.
۱۴-علت درجه بندی نصف النهارها به۱۸۰ درجه شرقی ویا غربی چیست؟ زیرا محیط زمین ۳۶۰درجه است
۱۵-منظوراز مختصات جغرافیایی یک نقطه چیست؟
هر نقطه از کره زمین روی یک مدار و یک نصف النهار مشخص قرار دارد که به آنها مختصات جغرافیاییآن نقطه میگویند. ۱۶-چگونه طول وعرض جغرافیایی یک مکان را به دست می آوریم؟
ما با داشتن شبکه مدارها و نصف النهارها میتوانیم طول و عرض جغرافیایی هر مکان یا مختصات جغرافیایی آن را به دست بیاوریم.
۱۸- طول جغرافیایی و عرض جغرافیایی را تعریف کنید.
طول جغرافیایی هر مکان عبارت است از فاصله آن مکان با نصف النهار مبدأ برحسب درجه. عرض جغرافیایی هر مکان عبارت است از فاصله آن مکان با مدار استوا برحسب درجه. ۱۹- سامانه موقعیت یاب جهانی(( جی پی اس )) به طور خلاصه توضیح دهید.
امروزه از طریق سامانه موقعیت یاب جهانی(GPS ) میتوان موقعیت دقیق هر نقطه را در هر جای کره زمین، به طور شبانه روزی و در هر شرایط آب وهوایی، تعیین کرد.سامانه GPS از ۲۴ماهواره تشکیل شده است که در مدار زمین، گردش می کنند و تمام نقاط کره زمین را پوشش میدهند. این ماهواره ها امواج رادیویی به زمین ارسال میکنند و میتوانند موقعیت دقیق پدیدهها را مشخص کنند.
۲۰-مردم ایران نماز می خوانند؟ جنوب غربی
۲۱-دانشمندان در باره پیدایش منظومه شمسی چه نظری دارند؟
آنها بنابر فرضیه هایی معتقدند که این منظومه از ابری متشکل از «گازها و غبارهای بین ستاره ای» پدید آمده است.
۲۲-شکل زیر را کامل کنید.
سوالات متن فصل اول- درس۲
۱-منظوراز حرکت وضعی زمین چیست و چه نتایجی دارد؟
زمین در هر ۲۴ساعت یکبار به دور محور خود میچرخد، که به آن حرکت وضعی میگویند. نتایج:
الف) پیدایش شب و روز ب) اختلاف ساعت بین نواحی مختلف
۲-اگر زمین به دورخود نمی چرخید چه اتفاقی می افتاد؟ همواره قسمتی از کره زمین روز می شد ودر قسمتی دیگر شب. که در این صورت زندگی درروی کره زمین امکان پذیر نبود.
۳-منظوراز حرکت ظاهری آفتاب چیست؟
ما هر روز در آسمان، خورشید را میبینیم که از مشرق طلوع میکند. هنگام ظهر، خورشید تقریباً بالای سر ماست و هنگام عصر رفته رفته به سمت مغرب حرکت و در آن سمت غروب میکند.
که این جابه جایی یا حرکت خورشید در آسمان، حرکت ظاهری است. در واقع، خورشید جابه جا نمیشود بلکه زمین می چرخد و نقاط مختلف کره زمین پی درپی در مقابل خورشید قرار میگیرند.
۴-ساعت واقعی و ساعت رسمی را باهم مقایسه کنید.
وقتی خورشید درست روی نصف النهار مبدأ قرار می گیرد، در همه شهرهایی که روی این نصف النهار (از شمال اروپا تا جنوب آفریقا) قرار گرفته اند، هنگام ظهر است. در همین حال، مردم کشورهایی که در شرق گرینویچ قرار دارند، خورشید را زودتر دیده اند و بنابراین، از ظهرشان گذشته است. به عکس، در کشورهایی که در غرب نصف النهار گرینویچ قرار دارند، چند ساعت به ظهر مانده است.که این ساعت واقعی است.
کرهٔ زمین برای آنکه یک دور یا ۳۶۰به دور خود بچرخد، ۲۴ساعت وقت لازم دارد. پس اگر ˚ ۳۶۰محیط کرهٔ زمین را به ۲۴قاچ تقسیم کنیم، هر یک از قاچها ۱۵درجه پهنا دارد هر منطقه زمانی یک قاچ است و یک ساعت را به خود اختصاص می ٔ دهد. بنابراین، همه نصف النهارهایی که داخل یک قاچ قرار گرفته اند، به طور توافقی ساعت یکسانی دارند. این همان ساعت رسمی است. ۵-مبنای ساعت واقعی چیست؟
موقعیت خورشید در آسمان
۶-ساعت رسمی چرا و چگونه به وجودآمد؟
در زندگی روزانه نمیتوان از ساعت واقعی استفاده کرد. زیرا در تعیین قرارهای ملاقات، زمان باز و بسته شدن اداره ها و مغازه ها و برنامه حرکت قطارها و هواپیماها مشکلات زیادی به وجود میآید.
بنابر این حدود ۱۴۰سال پیش، در یک کنفرانس بین المللی، کشورها توافق کردند که به جای ساعت واقعی از ساعت رسمی استفاده کنند و به این ترتیب، زمان رسمی به وجود آمد. ۷- هر قاچ…۱۵درجه…. است و یک …نصف النهار مرکزی .. دارد.
۸-منظور از خط بین المللی زمان یا خط روز گردان چیست؟
خط روزگردان یک نصف النهار فرضی ۱۸۰درجه است که در امتداد نصف النهار مبدأ در آن سوی کره زمین قرار گرفته است. هنگام عبور از این خط از غرب به شرق، باید یک روز به تقویم اضافه کرد و به عکس، هنگام عبور از شرق به غرب این خط، باید یک روز از تقویم کم کرد. ۹-حرکت انتقالی زمین را توضیح دهید.
یک دورچرخش کامل زمین به گرد خورشید، یکسال طول میکشد که به آن حرکت انتقالی میگویند. مدار زمین، بیضی شکل است و زمین با سرعت میانگین ۳۰کیلومتر در ثانیه، این مسیر را می پیماید.
۱۰- سال شمسی، سال رسمی و سال کبیسه را با هم مقایسه کنید.
مدت زمان واقعی یک دور کامل گردش زمین به گرد خورشید، ۳۶۵روز و ۶ساعت است که به آن سال شمسی (واقعی) می گویند.
اما در تقویمها سال را ۳۶۵روز در نظر میگیرند. سال ۳۶۵روزه، سال رسمی است که ۶ساعت از سال خورشیدی کوتاهتر است.
برای جبران کسری این ۶ساعت، هر۴سال یک روز به سال رسمی اضافه میشود () سال ۳۶۶روزه را سال کبیسهمینامند. ۱۱-مایل بودن محور قطب ها بر سطح مدار گردش انتقالی چه نتایجی دارد؟
الف)زاویه تابش آفتاب در طول سال تغییر میکند، ب) درازی شب و روز نامساوی میشود. ج ) فصلهای مختلف به وجود میآید. د)) برعکس بودن فصل ها در نیمکره شمالی وجنوبی ۱۲-شکل های زیر را تفسیر کنید.( انقلاب تابستانی و زمستانی)
تصویر۱ :
در اول تیرماه در نیمکرهٔ شمالی منطقه وسیعتری از کرهٔ زمین در معرض نور خورشید قرار میگیرد. در نتیجه، طول روزها از شب ها بیشتر است. در اول تیرماه، خورشید در نیمکرهٔ شمالی به مدار رأس السرطان به طور عمودی می تابد. در این هنگام که طولانی ترین روز در این نیمکره است و به آن انقلاب تابستانی میگویند، فصل تابستان آغاز می شود.در همین زمان، نیمکره جنوبی فصل زمستان را سپری میکند.
تصویر۲:
در اول دیماه، در نیمکرهٔ شمالی بخش کمتری از کرهٔ زمین تابش خورشید را دریافت میکند وروزها کوتاهتر از شب هاست. در اول دیماه، خورشید به مدار رأس الجدی در نیمکرهٔ جنوبی عمودی می تابد. در نتیجه، در نیمکره شمالی اول دی کوتاهترین روز سال است که به آن انقلاب زمستانی میگویند. در این روز فصل زمستان آغاز میشود؛ در حالیکه در همین زمان، در نیمکره جنوبی فصل تابستان آغاز شده است.
۱۳-اعتدالین در چه مواقعی از سال اتفاق می افتد؟
در دو موقع از سال یعنی او ّل بهار و اول پاییز، درازی روز و شب برابر میشود؛ یعنی مسیری که منطقه روشن زمین می پیماید بامسیر منطقه تاریک برابر است.( یعنی دایره روشنایی دقیقاً از قطب ها عبور می گذرد) به این دو زمان، اعتدالین(اعتدال بهاری و اعتدال پاییزی) میگویند. ۱۴- مهم ترین نتیجه حرکت انتقالی زمین چیست؟ پدید آمدن فصل ها
سوالات متن فصل دوم – درس۳
۱-سیاره زمین از چند محیط تشکیل شده است؟ آن ها را بیان کنید.
الف)بخش خارجی کره ٔ زمین یا پوسته آن که حالت جامد دارد واز سنگ و خاک تشکیل شده سنگ کره (لیتوسفر)نامیده میشود.
ب)) آب کره (هیدروسفر) شامل اقیانوسها و دریاها، دریاچه ها، رودها و بقیه آبهای سطحی، آبهای زیرزمینی، یخچالها و نزولات جوی میشود.
ج))هواکره (اتمسفر) نیز شامل گازهایی است که دور تا دور کره زمین را فرا گرفته اند.
د))این سه محیط با هم سیاره زمین را برای زندگی انسان و دیگر موجودات زنده یعنی زیست کره (بیوسفر) مناسب میسازند. ۲-چه مقدار از سطح زمین را آب ها وچه مقدار از آن را خشکی ها فرا گرفته اند؟
حدود۷۱درصد را آب ها و ۲۹درصد بقیه را خشکی ها فرا گرفته اند.
۳-دو نیمکره شمالی وجنوبی ا نظر وسعت آب ها وخشکی ها چه تفاوتی دارند؟
نیمکره شمالی را نیمکره خشکی ها می گویند.زیرا بیشتر خشکی ها دراین نیمکره قراردارند. ونیمکره جنوبی را نیمکره آب ها میگویند زیرا ۸۲درصد آن را ابها فرا گرفته اند.
۴- مجموعه بزرگ خشکی ها را نام ببرید.
آسیا، امریکا، افریقا، قطب جنوب ، اروپا و استرالیا واقیانوسیه
۵-منظوراز ناهمواری ها چیست ؟ چند مورد نام ببرید.
به پستی وبلندی های سطح زمین ناهمواری گویند. فلات ها، کوه ها ، تپه ها، دشت ها ، جلگه ها و ….
۶-جلگه های پهناورجهان در چه مناطقی پدید آمده اند؟ درکنار دریا ها و یا در امتداد رودهای بزرگ .
۷-فلات ها چگونه سرزمین هایی هستند؟ تعریف کنید.
فلاتها سرزمینهایی نسبتاً هموار اما مرتفع اند که از اطراف به سرزمینهای کم ارتفاع و پست منتهی میشوند. این فلاتها، کوههای بسیار بلند با قله های نوک تیز را در برگرفته اند. فلات تبت بلندترین فلات جهان است. ۸-ناهمواری های جوان و ناهمواری های قدیمی وفرسوده را باهم مقایسه کنید.
کوههای بسیار مرتفع جزء ناهمواریهای جوان هستند. دامنهاین کوهها شیب تندى دارند و درههای بین آنها تنگ و به شکل Vاست. به عکس، در کوههای کم ارتفاع با گذشت زمان و فرسایش، قلهها به شکل گنبدی در آمدهاند و شیب دامنهها ملایم است.این کوهها درههای باز و آبرفتی به شکل Uدارند. ۹-عوامل تغییر شکل وپیدایش ناهمواری ها به چند دسته تقسیم میشود؟
عوامل درونی وعوامل بیرونی
۱۰- حرکت ورقه(قطعات) پوسته زمین به چند صورت در ایجاد کوهستان ها نقش دارند؟
این ورقه ها (پوسته ٔ و گوشته فوقانی) بخشهایی از قاره ها تا کف اقیانوسها را در بر میگیرند. ورقه ها روی بخش خمیری شکل گوشته یا نرم کره به آرامی حرکت میکنند، از هم دور یا به هم نزدیک میشوند، به هم برخورد میکنند یا در امتداد هم می لغزند.البته ورقه ها بسیار کند حرکت میکنند و در هر سال فقط چند سانتیمتر جابه جا میشوند. اما این جابه جایی و حرکت طی میلیونها سال، تغییرات زیادی در ناهمواریها به وجود میآورد.
۱۱-کوهزایی نتیجه چه عاملی است؟ وموجب پیدایش چه پدیده هایی میشود؟ نتیجه برخورد به یکدیگر است _ باعث پیدایش چین خوردگی ها و شکستگی ها(گسل) می شود.
۱۲-عمل کوهزایی به چند شکل موجب تشکیل رشته کوه ها می شود؟
به سه صورت:
۱-چین خوردگی: وقتی بخش زیرین یک ورقه به زیر ورقه ای دیگر می رود، فشاری بر پوسته وارد میشود که لایه های رسوبی را دچار خمیدگی میکند و به سمت بالا می آورد. مانندچین خوردگی های هیمالیا و البرز. ۲-شکستگی(گسل): اگر فشار بر لایه های رسوبی به گونه ای باشد که پوسته را دچار شکستگی کند، گسل به وجود میآید. در این صورت، با اختلاف ارتفاع حاصل از شکست، مناطقی بالاتر از اطراف قرار میگیرد و مناطقی نیز فرو مینشیند و در نتیجه کوه یا دره ایجاد میشود. ۳-بالا آمدن مواد مذاب :گاهی مواد مذاب (ماگما) از سمت گوشته به طرف پوسته حرکت میکنند و به آن فشار وارد می آورند. اگر مواد مذاب از پوسته راهی برای خروج از پوسته پیدا کنند و فوران کنند، کوههای آتشفشانی را به وجود میآورند اما اگر فوران رخ ندهد و لایه پوسته بالا بیاید، کوههای گنبدی ایجاد میشوند
۱۳- بالا آمدن مواد مذاب چگونه در شکل گیری کوه ها نقش دارند؟
اگر مواد مذاب از پوسته راهی برای خروج از پوسته پیدا کنند و فوران کنند، کوههای آتشفشانی را به وجود میآورند اما اگر فوران رخ ندهد و لایه پوسته بالا بیاید، کوههای گنبدی ایجاد میشوند
۱۴-چندمورد از عوامل بیرونی تغییر شکل ناهمواری ها را نام ببرید.
عواملی چون هوازدگی، فرسایش آبی، فرسایش بادی و فرسایش یخچالی ۱۵-انسان ها باچه هدفی چهره ناهمواری ها را تغییر می دهند؟
برای رفع نیاز های خود وبهره برداری از محیط طبیعی
۱۶- گُـــُســــَل چیست؟
اگر فشار بر لایه های رسوبی به گونه ای باشد که پوسته را دچار شکستگی کند، گسل به وجود میآید. که با اختلاف ارتفاع همراه است.
سوالات متن فصل دوم – درس۴
۱-آب کره(هیدروسفر) چه منابعی را شامل می شود؟
آب کره (هیدروسفر) همه آبهای زمین یعنی اقیانوسها، دریاها، دریاچه ها و رودها و … را شامل میشود.
۲-پنج مجموعه بزرگ آب ها را نام ببرید.
اقیانوس آرام، اطلس، هند، منجمدشمالی و منجمدجنوبی
۳-اقیانوس آرام چه مشخصاتی را دارد؟
اقیانوس آرام پهناورترین اقیانوس کره زمین است. (مساحت آن ۱۰۰برابر کشور ایران است)! این اقیانوس عمیقترین اقیانوس جهان هست. دراز گودال ماریانا با ژرفای ۱۱۰۰۰متر در نزدیکی مجمع الجزایر فیلیپین در این اقیانوس قرار دارد. ۴-مطالعه وکاوش های علمی در اقیانوس ها وبسترآنها با چه مشکلاتی رو به رو است؟
فشار زیاد آب، تاریکی و دمای کم در اعماق آب و… ۵- منظور از فلات قاره چیست؟
در جاهایی که اقیانوسها با خشکی تماس دارند، اغلب ناحیهای کم عمق با ژرفایی کمتر از ۲۰۰متر دیده میشود که به آنفلات قاره (ایوان خشکی) میگویند.
۶- فلات قاره از چه نظرهایی اهمیت دارند؟
در برخی از آنها جزیره هایی سر از آب بیرون آورده اند. معمولاً فلات قارهها از نظر وجود منابع سرشار نفت و گاز و و ماهیگیری اهمیت زیادی دارند. ۷-شیب قاره به کدام بخش از ناهمواری های کف اقیانوسی گفته می شود؟
بعد از فلات قاره ناگهان شیب زیاد میشود و تا عمق ۲۰۰۰تا ۵۰۰۰متری ادامه می یابد؛ به این بخش شیب قاره میگویند. ۸-ناهمواری های کف اقیانوسی را به ترتیب نام ببرید.
۹-به طورمتوسط هرلیتر از آب دریا چندگرم نمک دارد؟۳۵گرم درلیتر
۱۰- آیا میزان شوری آب دریاها یکسان است؟ با یک مثال بیان کنید.
خیر. شوری آب دریاها و اقیانوسها متفاوت است. شوری آب دریای مدیترانه ۳۷گرم در لیتر و دریای احمر ۴۳گرم در لیتر است. در حالی که شوری دریای شمال در اروپا حداکثر ۷گرم در لیتر است و آب اقیانوسهای نواحی قطبی تقریباً شیرین است.
۱۱-دمای آب اقیانوس ها ودریاهارا در اعماق مختلف باهم مقایسه کنید.
آبهای سطحی اقیانوسها و دریاها بر اثر تابش خورشید گرم میشوند اما در ژرفای بیش از ۱۰۰۰متری اقیانوسها، دما همواره کمتر از+ ٔ ۴درجه سانتیگراد است. در مناطق مجاور قطبها، نواحی یخ بسته در آبها وسعت زیادی دارند. در این مناطق، شناور شدن کوههای یخ (آیسبرگ) خطر بزرگی برای کشتیها محسوب میشود.
۱۲-انواع حرکات آب دریا ها واقیانوسها را نام ببرید.
حرکات آب دریا به صورت موج، جزر و مد و جریانهای دریایی است ۱۳-محل برخورد جریان های دریایی سرد وگرم ازچه نظر دارای اهمیت است؟
محل تلاقی آبهای گرم و سرد از مهمترین مناطق صید ماهی جهان است؛ مانند نیوفوندلند در آمریکا یا شرق ژاپن
۱۴-اقیانوس ها از جهت هایی برای انسان ها اهمیت دارند؟
اقیانوسها یکی از منابع مهم تأمین غذا برای انسان هستند.این پهنه های آبی امکان حمل ونقل کم هزینه تر میلیونها تن بار را با کشتیها فراهم می آورند اقیانوسها همچنین به طور غیر مستقیم منبع تأمین آب شیرین برای ساکنان جهان اند.
۱۵-امروزه چه خطراتی اقیانوس ها ومحیط زیست آن را تهدید می کنند؟
۱-سالیانه چند میلیون تن زباله های سمی کارخانه ها، پلاستیک و مواد تجزیه نشدنی به اقیانوسها ریخته میشود.
۲- برخی کشورها از شیوهٔ دفن زباله های اتمی در اعماق اقیانوسها استفاده میکنند.
۳-صید بی رویه و انبوه ماهی ها، بدون آنکه فرصت تولید مثل برای آنها فراهم شود، نیز به بومسازگان (اکوسیستم) آبها به شدت لطمه میزند.
۴- برخی کشورهای پیشرفته با دسترسی به فناوریهای جدید مانندکشتیهای مجهز به رادار یا نصب دائمی تورها در آب، به طور مداوم صید ماهی از اعماق آب و همه نقاط اقیانوسها را افزایش میدهند.
۵- افزایش دمای آب ها درنتیجه رها سازی فاضلاب های صنعتی وخانگی.
۱۶-ساختار وترکیبات هواکره را بیان کنید.
هوا کره لایه ای از گاز است که از سطح زمینٔ تا ارتفاع ۱۰۰۰۰کیلومتری اطراف سیاره زمین را در برگرفته است. هواکره مخلوطی از گازهای مختلف نیتروژن %۷۸ ، اکسیژن%۲۱ ، و سایر گازها مانند دی اکسید کربن و بخار آب است.
۱۷-هواکره از چند لایه تشکیل شده است؟ به ترتیب نام ببرید.
۱۸-پایین ترین لایه هواکره چه نام دارد؟ چه اتفاقاتی درآن صورت میگیرد؟
پایینترین لایه، که نزدیک به سطح زمین است، تروپوسفر نام دارد. تشکیل ابرها و بسیاری از تغییرات آب و هوایی در این لایه صورت میگیرد. ۱۹-درهریک ازمناطق زیر چه نوع آب وهوایی حاکم است؟ جنگل های کنگو درافریقا( گرم ومرطوب)
هـــوا وضعیت گذرا و موقتی هوا کره (اتمسفر) در یک محل و در مدت زمانی کوتاه است. برای مثال، میگوییم امروز هوا آفتابی یا ابری یا بارانی است یا باد میوزد.
اما آب و هوا وضعیت هوا کره (اتمسفر) در یک ناحیه در مدت زمانی نسبتاً طولانی است.برای مثال، میگوییم استان بوشهر آب و هوای گرم و شرجی دارد.
۲۱-برای پی بردن به نوع آب وهوای یک ناحیه چه عواملی موردمحاسبه قرار میگیرند؟
داده های آماری مربوط به دما، بارش، رطوبت، باد و… در طول سالها (سی سال یا بیشتر) جمع آوری و میانگین آنها محاسبه میشود.
۲۲-دمای میانگین روزانه، ماهانه و سالانه چگونه به دست می آیند؟
الف))اگر دماهای ثبت شدهٔ تمام ساعات شبانه روز را با هم جمع کنیم و حاصل جمع را بر تعداد آنها، یعنی ۲۴ساعت، تقسیم کنیم، دمای میانگین روزانه بهدست میآید.
ب))با استفاده از میانگین های روزانه دما و تقسیم آنها بر تعداد روزهای یک ماه میتوان دمای میانگین ماهانه را به دست آورد. ج)) اگر دمای میانگین ماهانه دوازده ماه سال را با یکدیگر جمع و بر ۱۲تقسیم کنیم، دمای میانگین سالانه به دست می آید.
۲۳-عوامل موثر برآب وهوای جهان را نام ببرید.
۱-عرض جغرافیایی و زاویه تابش خورشید ۲- دوری ونزدیکی به دریا ۳-ارتفاع ۴-وزش باد ها وفشار هوا
سرزمین های نزدیک استوا اشعه عمودی خورشید را دریافت میکنند.اما هرچه از استوا به طرف قطبها پیش میرویم، تابش خورشید مایلتر میشود. در نتیجه، گرمای کمتری به زمین میرسد. بدین ترتیب، هرچه از مدار استوا (صفر درجه) به سمت عرض های جغرافیایی بالاتر حرکت کنیم، دمای هوا کاهش می یابد و درنواحی مجاور قطبها کمترین میانگین دمای سالانه دیده میشود.
۲۵-به طورکلی ازیکسان نتابیدن خورشید به سطح زمین، چند منطقه ی آب وهوایی پدیدآمده است؟
۱ ــ منطقه گرم در دو طرف استوا تا مدارهای رأس السرطان و رأس الجدی ۲ــ منطقه ٔ معتدل شمالی و جنوبی
۳ــ منطقه سرد در مجاورت قطبها
۲۶-دوری ونزدیکی به اقیانوس ها ودریاها چه تأثیری برآب وهوا دارد؟
خشکیها زودتر از آبها گرم میشوند و سریعتر گرمای خود را از دست میدهند. آبها بیشتر از خشکیها گرما را در خود ذخیره میکنند. به همین سبب، اقیانوسها و دریاها موجب اعتدال دمای نواحی مجاور خود در زمستان و تابستان میشوند و گرما و سرمای مناطق را کاهش میدهند.
۲۷-تأثیر جریان های دریایی بر آب وهوا را توضیح دهید.
عبور جریانهای دریایی آب گرم از کنارهٔ کشورها موجب میشود که سرمای هوا در زمستان کاهش پیدا کند. به عکس، عبور جریانهای آب سرد موجب بروز سرمای شدید در کناره ها میشود؛ مانند جریان آب سرد گرینلند که از کناره های کانادا عبور میکند. ۲۸-درلایه وردسپهر(تروپوسفر)چه تغییرات آب وهوایی حاصل میشود؟
در لایه وردسپهر (تروپوسفر،) هر چه از سطح زمین بالاتر میرویم دمای هوا کم میشود. به ازای هر ۱۰۰۰متر ارتفاع، دما ۶ درجه سانتیگراد کاهش مییابد. بنابراین، در نواحی مرتفع و بر فراز قله ها و کوهها و دامنه ها دما پایینتر از نواحی پست است.
۲۹-ارتفاعات چه تأثیری درآب وهوا دارند؟
ارتفاعات میتوانند از نفوذ تودههای مرطوب به نواحی آن سوی خود جلوگیری کنند؛ مانند رشته کوههای هیمالیا در شمال هند یا البرز در ایران. ارتفاعات همچنین جهت وزش بادها را تغییر میدهند.
۳۰- هوا مانندهمه ..گازها.. سنگینی دارد وبرهمه چیز..فشار.. وارد میکند. فشار هوا را با ..دستگاه های فشارسنج.. اندازه گیری می کنند.
۳۱-فشار ودما چه رابطه ای دارند؟ چرا ؟
هوای گرم فشار کمتری دارد؛ زیرا منبسط میشود و مولکولهای آن از هم فاصله میگیرند. هوای گرم سبک است و به سمت بالا صعود میکند.
هوای سرد فشار بیشتری دارد؛ زیرا سرما موجب تراکم و فشردگی بیشتر مولکولها میشود. هوای سرد سنگین است و به سمت پایین و سطح زمین فرود میآید.
۳۲-رابطه فشار وارتفاع را بیان کنید.
هر چه از سطح زمین بالاتر برویم، فشار هوا کم میشود. به همین دلیل، فشار هوا در سطح دریاها زیاد و در ارتفاعات و کوهستانها کم است.
۳۳- باد چگونه به وجود می آید؟
هوا همیشه از جایی که فشار بیشتری دارد به سمت جایی که فشار کمتری وجود دارد جریان می یابد و به این ترتیب، باد به وجود میآید.
۳۴-یکی از عوامل مهم گردش عمومی هوا وتغییرات آب وهوایی درجهان چیست؟
پراکندگی کانون های فشار بر روی کره زمین.
۳۵- کانون های مهم فشارهوا در دو نیمکره شمالی وجنوبی چگونه است؟ آن ها را نام ببرید.
کانون های فشار در دو نیمکره شمالی و جنوبی حالت قرینه دارند.
مانند شکل زیر: ۱- منطقه استوایی کانون فشارکم است. در این منطقه، هوا گرم و مرطوب است. ۲- سرزمینهای مجاور مدار رأسالسرطان و رأسالجدی کانون فشار زیادند. ۳- مناطق معتدل کانون فشارهای متغیرند. در این مناطق در زمستانها، خشکیها خیلی سرد و در تابستان خیلی گرم میشوند. از سوی دیگر، این مناطق مورد هجوم فشار زیاد و کم از مجاور قرار میگیرند. ۴- مناطق قطبی در تمام سال هوای سرد و خشک دارند و کانون فشار زیادند.
۳۶- یکی از علل مهم افزایش دمای کره زمین چیست؟ بیان کنید.
یکی از علل مهم افزایش دما، زیاد شدن تعداد خودروها و افزایش فعالیتهای صنعتی است که از سوختهای فسیلی استفاده میکنند و موجب آلودگی هوا و ورود گازهای گلخانه ای به هواکره میشوند.
۳۷- به نظربرخی دانشمندان گرم شدن زمین چه نتایج ناخوشایندی دارد؟
ذوب شدن یخهای قطبی، بالا آمدن آب دریا، به زیر آب رفتن نواحی ساحلی جزیره ها ، و وقوع خشکسالی های شدید در نواحی گرم و خشک و …