تعداد نظرات
0 دیدگاه
تعداد لایک
5 پسندیدن
تاریخ انتشار
یکشنبه ۲۳ خرداد ۱۴۰۰
بازدید
111 نفر
آب دوغ خیار، یکی از غذاهای سنتی و قدیمی ایرانی است که بیشتر آن را در وعده‌های ناهار فصل تابستان تهیه و سرو می‌کنند؛ زیرا این غذا به‌صورت سرد، صرف می‌شود. این غذای خوشمزه و ساده به سرعت در خانه آماده می‌شود و در تهیه آن می‌توان از مواد مختلفی مانند ماست، خیار، دوغ یا شیر، کشمش، گردو، انواع سبزیجات تازه و خشک (ریحان، نعنا، شوید، مرزه، ترخون و غیره)، نمک و فلفل سیاه استفاده کرد. آب دوغ خیار، بسته به دلخواه شما می‌تواند سفت و غلیظ یا آبکی و رقیق سرو شود.
برای سرو آب دوغ خیار، در آن چند تکه یخ می‌ریزند و نان، تیلیت می‌کنند تا تبدیل به غذایی سیرکننده شود. جالب است بدانید که در تهیه این غذای خوشمزه و محبوب، دست شما کاملا باز است و حتی می‌توانید خیار را از طرز تهیه آن، حذف کنید. آب دوغ خیار، در فصل گرما به رفع عطش و جلوگیری از گرمازدگی، کمک زیادی می‌کند و به همین دلیل است که در گذشته‌ای نه چندان دور، آب دوغ خیار از غذاهای ثابت در سفره ایرانیان در فصول گرم سال بوده است. آب دوغ خیار منبعی سرشار از ویتامین، فیبر و مواد معدنی مانند کلسیم است؛ بنابراین می‌توان این غذا را به‌عنوان یک غذای سالم و مقوی در رژیم غذایی قرار داد.
آب دوغ خیار را به‌عنوان یک فست فود اصیل در وعده پیش غذا یا حتی غذای اصلی سرو کنید. در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با طرز تهیه آب دوغ خیار خوشمزه، تاریخچه این غذای لذیذ و همچنین طرز تهیه آب دوغ مجلسی آشنا کنیم. آب دوغ خیار، شهرتی بین‌المللی دارد و غیر ایرانی‌ها، آن را با نام «سوپ سرد ایرانی با سبزیجات معطر» می‌شناسند.
آب دوغ مجلسی
هرآنچه باید درباره آب دوغ خیار بدانید:
طرز تهیه آب دوغ خیار مجلسی
نکات مهم برای تهیه آب دوغ خیار
طرز تهیه آب دوغ خیار با خامه
تاریخچه آب دوغ خیار
فواید آب دوغ خیار
طعم آب دوغ خیار
طرز تهیه آب دوغ خیار مجلسی
طرز تهیه آب دوغ خیار مجلسی
مواد لازم برای چهار نفر
ماست ترش یا شیرین به مقدار دلخواه (حدود ۳۰۰ گرم)
۴۰۰ گرم یا ۴ عدد خیار
۲۰۰ گرم سبزی خوردن
گردو یا پودر گردو به مقدار دلخواه (حدود ۱۰۰ گرم)
کشمش به مقدار دلخواه (حدود ۱۰۰ گرم)
سبزی خشک (نعنا خشک و شوید خشک) به مقدار دلخواه
پودر ریحان خشک به مقدار دلخواه
پودر گل محمدی خشک به مقدار دلخواه
نمک به مقدار دلخواه
برگ نعنای تازه (برای تزئین)
نان خرد شده، یخ و آب (برای سرو)
طرز تهیه
مواد لازم برای آب دوغ خیار
خرد کردن خیار
خرد کردن سبزی
خرد کردن گردو
خیس کردن کشمش
مخلوط کردن مواد لازم
سرو آب دوغ خیار
تزیین آب دوغ خیار
مرحله اول:
ماست را در یک کاسه بریزید و با استفاده از یک همزن دستی یا برقی، خوب هم بزنید تا کاملا صاف و یکدست شود.
مرحله دوم:
آماده‌سازی خیار: خیارها را به‌صورت نگینی با یک چاقوی تیز خرد کرده یا آن‌ها را رنده درشت کنید. سپس آن‌ها را به ماست بیفزایید.
مرحله سوم:
آماده‌سازی سبزی: پس از پاک کردن سبزی، آن را خوب بشویید و در آبکش قرار دهید تا آب اضافه آن کشیده شود. سپس سبزی را روی تخته آشپزخانه خرد کنید. بهتر است اندازه خرد کردن سبزی، ریز نباشد و به‌اندازه خیارهای نگینی خرد شده باشد. سبزی خرد شده را به‌همراه حدود یک قاشق غذاخوری سبزی خشک و یک قاشق غذاخوری پودر ریحان خشک در کاسه آب دوغ خیار یریزید.
مرحله چهارم:
آماده‌سازی کشمش: کشمش‌ها را به‌خوبی بشویید و آن‌ها را در یک آبکش بریزید تا آب اضافی آن‌ها خارج شود. سپس آن‌ها را به‌همراه پودر گردو یا گردوی خرد شده در کاسه مواد آب دوغ خیار بریزید و مواد را با هم مخلوط کنید.
مرحله پنجم:
اگر در این مرحله احساس کردید که آب دوغ خیار شما کمی غلیظ است، مقداری آب سرد را کم کم به آن اضافه کنید تا به غلظت مورد نظر خود برسید. آب دوغ خیار را مزه کنید و به آن به مقدار لازم، نمک بیفزایید. سپس ظرف آب دوغ خیار را برای حدود نیم تا یک ساعت در یخچال قرار دهید تا غذا سرد شود و مواد به‌خوبی طعم یکدیگر را بگیرند.
مرحله ششم:
آب دوغ خیار را با برگ نعنای تازه و پودر گل محمدی تزئین کنید. برای سرو، تعدادی یخ کوچک در آب دوغ خیار بریزید و در آن، نان تیلیت کنید. نوش جان!
نکات مهم برای تهیه آب دوغ خیار
نکات مهم برای تهیه آب دوغ خیار
در طرز تهیه اصلی آب دوغ خیار، پوست خیار را نمی‌گیرند. بهتر است برای تهیه این غذا، خیارهای تازه و قلمی را انتخاب کنید و پوست آن‌ها را نگیرید.
افزودن کمی فلفل سیاه، طعم فوق‌العاده‌ای به آب دوغ خیار شما می‌دهد.
شما می‌توانید از یک چهارم قاشق چای‌خوری پودر زنجبیل نیز برای تند و تیز کردن طعم آب دوغ خیار، استفاده کنید.
برخی افراد از پودر سیر و زیره نیز برای تهیه آب دوغ خیار استفاده می‌کنند.
یکی از دلایل اضافه کردن گردو به آب دوغ خیار این است که طبع ماست و دوغ، سرد است و گردو با طبع گرم خود، طبع این غذا را متعادل می‌کند؛ پس سعی کنید که گردو را از طرز تهیه این غذا حذف نکنید.
بهتر است آب دوغ خیار را در ظروف سفالی لعاب‌دار (سرامیكی) درست کنید.
نکات مربوط به سبزی
نکات مربوط به سبزی
توجه داشته باشید که ریحان و نعنا باید حتما در ترکیب سبزی شما برای تهیه یک آب دوغ خیار مجلسی باشد. بهترین ترکیب سبزی برای تهیه یک آب دوغ خیار خوشمزه، ریحان، نعنا، پونه، مرزه و ترخون است.
در صورت تمایل می‌توانید از شوید تازه، ساقه ترد موسیر، پیازچه، سیر و موسیر در سبزیجات استفاده کنید.
اگر به سبزیجات معطر تازه دسترسی ندارید، از سبزیجات خشک استفاده کنید.
نکات مربوط به ماست و دوغ
نکات مربوط به ماست و دوغ
اگر از ماست هم‌زده آماده استفاده می‌کنید، دیگر نیازی به هم زدن آن ندارید.
از ماست چکیده برای تهیه آب دوغ خیار استفاده نکنید.
برای خوشمزه‌تر شدن آب دوغ خیار، از ماست و دوغی که کمی ترش هستند، استفاده کنید.
به‌جای ماست، می‌توان از دوغ‌های آماده طعم‌دار یا کفیر استفاده کرد.
اگر مبتلا به فشار خون بالا هستید، از ماست کم‌چرب یا دوغ به‌جای ماست استفاده کنید.
اگر می‌خواهید در آب دوغ خیار، دوغ بریزید، حتما از دوغ بدون گاز استفاده کنید.
نکات مربوط به سرو آب دوغ خیار
نکات مربوط به سرو آب دوغ خیار
مقدار آبی که به آب دوغ خیار اضافه می‌کنید، کاملا سلیقه‌ای است؛ زیرا برخی افراد دوست دارند که این غذا به‌صورت سفت و غلیظ، سرو شود و برخی هم نسخه آبکی و رقیق آب دوغ خیار را ترجیح می‌دهند.
افزودن یخ به آب دوغ خیار، اختیاری است و برای خنک کردن این غذا انجام می‌شود. فقط توجه داشته باشید که یخ را درست قبل از سرو به این غذا اضافه کنید؛ زیرا در غیر این صورت، یخ، آب می‌شود، غذای شما را آبکی می‌کند و طعم آن را تغییر می‌دهد.
برای سرو کردن آب دوغ خیار می‌توانید از نان‌هایی مانند تافتون، نان لواش و دیگر نان‌های سنتی استفاده کنید.
برخی افراد تنها از نان خشک برای سرو آب دوغ خیار استفاده می‌کنند؛ زیرا بر این باور هستند که نان تازه داخل مواد خمیر می‌شود و طعم آن را بد می‌کند.
در گذشته، آب دوغ خیار در یک کاسه بزرگ آماده می‌شد و سپس سهم هر کس در کاسه‌اش، ریخته می‌شد؛ اما شما می‌توانید آب دوغ خیار را قبل از افزودن نان، در کاسه‌های مجزا بکشید تا هر کس به میزان موردعلاقه خود به غذا، نان اضافه کند.
طرز تهیه آب دوغ خیار به روش‌های دیگر
طرز تهیه آب دوغ خیار
افزودن ۲ قاشق غذاخوری یا ۵۰ گرم خامه صبحانه، طعمی جالب به آب دوغ خیار می‌دهد. برای این کار، خامه را در مرحله اول، به ماست هم‌زده اضافه کنید و آن را با ماست خوب مخلوط کنید تا کاملا یکدست شوند. البته باید بدانید که در دستور تهیه اصلی آب دوغ خیار، خامه وجود ندارد و افزودن آن به غذا اختیاری است.
برخی افراد، از یک قاشق غذاخوری گلاب در تهیه آب دوغ خیار استفاده می‌کنند تا عطری بی‌نظیر به این غذا بدهند.
برخی افراد به‌جای آب سرد، برای رقیق کردن آب دوغ خیار از دوغ استفاده می‌کنند. در این صورت در ریختن نمک، احتیاط کنید؛ زیرا بعضی از دوغ‌ها، شور هستند.
شما می‌توانید دو عدد سیب قندی کوچک نگینی خرد شده یا برگه زردآلو را نیز به آب دوغ خیار خود بیفزایید.
سیر تازه و انگور نیز جزو موادی هستند که طعم آب دوغ خیار را متفاوت می‌کنند.
در طرز تهیه آب دوغ خیار در برخی مناطق، از تربچه خرد شده نیز استفاده می‌شود.
اضافه کردن پیاز یا پیازچه، طعمی متفاوت به آب دوغ خیار می‌دهد. در صورت استفاده از پیازچه یا پیاز، آن را درست قبل از سرو در غذا بریزید؛ زیرا در غیر این صورت، آب دوغ خیار شما، لزج خواهد شد.
برخی افراد به‌جای آب، به آب دوغ خیار، شیر اضافه می‌کنند.
ارامنه ایرانی به آب دوغ خیار، کشک هم اضافه می‌کنند.
طرز تهیه آب دوغ خیار با خامه
طرز تهیه آب دوغ خیار با خامه
در ادامه طرز تهیه یک آب دوغ خیار متفاوت با خامه، شیر و تربچه را به شما آموزش خواهیم داد تا با تهیه آن در منزل، یک طعم متفاوت از این غذای ساده و خوشمزه را بچشید.
مواد لازم برای چهار نفر
یک پیمانه شیر
نصف پیمانه خامه
۴ تا ۵ عدد تربچه خرد شده
۱۰ تا ۱۲ عدد گردوی کامل نگینی خرد شده
۲ تا ۳ قاشق غذاخوری سیزی خشک معطر (نعنا، جعفری، ترخون، مرزه و ریحان)
۴ تا ۵ عدد خیار نگینی خرد شده
۲ عدد پیازچه نگینی خرد شده
نمک و فلفل سیاه به مقدار دلخواه
یک پیمانه کشمش پلویی
۴ پیمانه ماست
یک لیتر دوغ ترش
نان خشک برای سرو
یخ برای سرو
طرز تهیه
طرز تهیه آب دوغ خیار با تربچه
مرحله اول:
ماست را در یک کاسه بریزید و آن را خوب هم بزنید تا بافت یکدستی به خود بگیرد. سپس خیار خرد شده را به آن بیفزایید و هم بزنید.
مرحله دوم:
شیر، خامه، دوغ، کشمش، گردوی خرد شده، تربچه خرد شده، سیزی خشک معطر، نمک و فلفل سیاه را در کاسه بریزید و با ماست و خیار، خوب هم بزنید.
مرحله سوم:
آب دوغ خیار را یک ساعت در دمای اتاق کنار بگذارید تا جا بیفتد و ترش‌تر شود.
مرحله چهارم:
پیازچه خرد شده، نان خشک و چند تکه یخ در کاسه بریزید. آب دوغ خیار را پس از ۱۰ دقیقه سرو کنید.
تاریخچه آب دوغ خیار
آب دوغ خیار
آب دوغ خیار، یک غذای اصیل ایرانی است که خاستگاه آن را به شهر تهران، نسبت می‌دهند
آب دوغ خیار، یک غذای اصیل ایرانی است که خاستگاه آن را به شهر تهران نسبت می‌دهند؛ اما در طول سال‌ها این غذا به شهرهای مختلف ایران سفر کرده است و در حال حاضر، آب دوغ خیار در گوشه گوشه ایران با مواد اولیه مختلف خورده می‌شود. انواع مشابه آب دوغ خیار، در کشورهایی چون بلغارستان، ترکیه، مقدونیه، قبرس، آلبانی و ارمنستان نیز درست می‌شوند و از محبوبیت زیادی به‌خصوص در روزهای گرم سال، برخوردار هستند.
ترکیبات اصلی این غذا شامل ماست یا دوغ ترش یا شیرین، خیار خرد شده، سبزیجات تازه و معطر، یخ و نان است؛ البته معمولا از موادی چون گردو، کشمش، خامه، ترخون، ریحان، نعنا، پیاز، سیر و موسیر نیز در تهیه این غذا استفاده می‌شود. آب دوغ خیار، یک غذای کامل و مقوی است و برای رفع عطش در تابستان مصرف می‌شود. جالب است بدانید که در نوع زمستانی این غذا به نام «ترید انار»، به‌جای دوغ از آب انار شیرین استفاده می‌شود. برخی از ارامنه ایرانی نیز در تهیه آب دوغ خیار از کشک استفاده می‌کنند.
تاریخچه آب دوغ خیار
یک روایت جالب تاریخی درباره آب دوغ خیار در دربار ناصرالدین شاه وجود دارد که نشان از این دارد که این غذا در دوره قاجار در ایران، در میان رعایا رایج بوده است. امیرکبیر که از حیف و میل سفره‌های خوراک درباری ناراحت بود، قصد کرد تا به ناصرالدین شاه پیشنهاد دهد که برای یک روز هم که شده از غذای رعیت، میل بفرماید. شاه از امیرکبیر پرسید که مگر رعیت ما چه میل می‌کنند و امیر به او پاسخ داد:
ماست و خیار!
شاه نیز، سرآشپزباشی خود را صدا کرد و به او فرمان داد که برای ناهار فردا، ماست و خیار درست کند. سرآشپزباشی، برای تهیه این غذا به تدارکاتچی دربار، دستور تهیه مواد زیر را داد:
یک مَن ماست پرچرب اعلا
۲ مَن خیار نازک و قلمی ورامین
۳ کیلوگرم گردوی مغز سفید بانه
یک مَن پیاز اعلا همدان
یک کیلو کشمش اعلا و مویز شاهانی بدون هسته
۳ مَن نان مرغوب مغز دار خاش خاش دار دو آتیشه
یک کیلو نعنای باغی اعلا و سبزی‌های بهاری
ناصرالدین شاه، پس از میل کردن این آب دوغ خیار شاهانه، رو به امیرکبیر کرد و گفت:
رعایای ما چه غذاها می‌خورند و ما بی خبر بوده‌ایم! هرکس نارضایتی کرد و کُفران نعمت، به چوب و فلک ببندیدش!
فواید آب دوغ خیار
فواید آب دوغ خیار
شاید در نگاه اول، آب دوغ خیار به نظر غذایی ساده بیاید؛ اما باید بدانید که مخلفات به کار رفته در این غذا، آن را تبدیل به غذایی کامل می‌کند. از مهم‌ترین فواید این غذای خوشمزه و آسان، می‌توان به رفع عطش، درمان گرمازدگی، رفع بی‌خوابی، تقویت سیستم ایمنی بدن، کاهش وزن، کاهش کلسترول و درمان مشکلات گوارشی اشاره کرد. با خوردن آب دوغ خیار، می‌توانید فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن خود را تامین کنید.
آب دوغ خیار به‌صورت سرد سرو می‌شود و از آنجا که در زمان تهیه آن، غذا حرارت نمی‌بیند، بسیاری از خواص سبزیجات و لبنیات به کار رفته از بین نمی‌روند. در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با دیگر خواص این غذای محبوب و پرطرفدار آشنا کنیم.
خواص آب دوغ خیار
ماست: همان طور که می‌دانید، ماست از شیر غنی‌تر است و پروتئین، ویتامین D، ویتامین C، فولات، فسفر و کلسیم بیشتری نسبت به شیر دارد؛ زیرا حاوی ترکیبات پروبیوتیکی اضافی حاصل از فرآیند تخمیر است. این ماده لبنی، راحت‌تر از شیر هضم می‌شود و می‌توان آن را به‌عنوان یک غذای پروبیوتیک، پیشنهاد کرد. رشد باکتری‌های مفید در روده، تولید سروتونین و ملاتونین در مغز، خواب سریع و راحت، تقویت سیستم ایمنی بدن و مقابله با عفونت‌های قارچی و سرطان‌های روده از فواید مصرف ماست هستند.
خیار: خیار، حاوی آنتی اکسیدان، انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی مهم از جمله پروتئین، فیبر، ویتامین C، ویتامین K، منیزیم و پتاسیم است. با مصرف خیار، می‌توانید از ورود رادیکال‌های آزاد به داخل بدن خود جلوگیری کنید و به این ترتیب، از بسیاری از بیماری‌ها دور بمانید. ۹۶ درصد خیار را آب تشکیل می‌دهد؛ به همین دلیل است که خیار می‌تواند رطوبت از دست رفته بدن را به‌خصوص در روزهای گرم سال، برگرداند و نیاز روزانه بدن به مایعات را رفع کند. مصرف خیار، همچنین به کاهش وزن کمک می‌کند. در نظر داشته باشید که خیار، دیر هضم است و اگر خیلی رسیده و زرد باشد، باعث دل درد شما می‌شود؛ پس اگر از ناراحتی گوارشی رنج می‌برید، حتما خیار را ریز رنده کنید یا آب آن را در آب دوغ خیار بریزید.
مغز گردو
گردو: گردو، منبع غنی انواع ویتامین‌ها از جمله ویتامین B۶، فولات (ویتامین B۹) و تیامین (ویتامین B۱) و مواد معدنی مانند منگنز، مس، منیزیم،، فسفر و اسیدفولیک و همچنین کلسیم، روی، پتاسیم و سلنیوم است. گردو، کلسترول بد خون را کاهش می‌دهد و سستی و خستگی را رفع می‌کند. تقویت پروتئین سالم بدن و حفظ سلامت مغز سالمندان از دیگر فواید مصرف این مغز پرچرب هستند.
کشمش: کشمش برای رشد کودکان و نیرو دادن به سالمندان، بسیار مفید است. این میوه مغذی پر انرژی، دارای چربی و سدیم پایین و قند و کالری بالا است و پتاسیم زیادی دارد.
آب دوغ خیار خوشمزه
نعنا: مصرف نعنا برای رفع مشکلات گوارشی مانند ناراحتی معده، یبوست، نفخ و سوء هاضمه، سلامتی چشم و تقویت بینایی در شب، بهبود عملکرد مغز و تقویت سیستم ایمنی بدن بسیار مفید است.
تربچه: تربچه، سرشار از ویتامین C، گوگرد و ید است و خاصیت ضدعفونی‌کننده دارد.
ترخون: ترخون، اشتهاآور و معطر است و به تقویت اعصاب، کمک می‌کند.
ریحان: ریحان، آرام‌بخش است و می‌توانید به‌جای مسکن، استفاده شود.
طعم آب دوغ خیار
طعم آب دوغ خیار
مقاله مرتبط:
طرز تهیه آش دوغ؛ آش ترش و اصیل ایرانی
آب دوغ خیار، یک غذای نوستالژیک برای همه ما ایرانیان در فصل تابستان است. با درست کردن این غذای ساده در خانه به خاطرات کودکی خود در خانه مادربزرگ پدربزرگ‌ها سفر کنید؛ درست به همان روزهایی که امتحان‌های مدرسه تمام شده بود و بدون هیچ دغدغه یا دل مشغولی، در خانه به بازی و شیطنت مشغول بودید. زمانی که موقع ناهار، گرد هم دور یک سفره جمع می‌شدید و بزرگ‌تر خانواده از یک کاسه بزرگ پر از آب دوغ خیار، برای شما یک کاسه غذا می‌کشید.
برای سرو آب دوغ خیار، در آن چند تکه یخ می‌ریزند و نان، تیلیت می‌کنند تا تبدیل به غذایی سیرکننده شود. جالب است بدانید که در تهیه این غذای خوشمزه و محبوب، دست شما کاملا باز است و حتی می‌توانید خیار را از طرز تهیه آن، حذف کنید. آب دوغ خیار، در فصل گرما به رفع عطش و جلوگیری از گرمازدگی، کمک زیادی می‌کند و به همین دلیل است که در گذشته‌ای نه چندان دور، آب دوغ خیار از غذاهای ثابت در سفره ایرانیان در فصول گرم سال بوده است. آب دوغ خیار منبعی سرشار از ویتامین، فیبر و مواد معدنی مانند کلسیم است؛ بنابراین می‌توان این غذا را به‌عنوان یک غذای سالم و مقوی در رژیم غذایی قرار داد.
آب دوغ خیار را به‌عنوان یک فست فود اصیل در وعده پیش غذا یا حتی غذای اصلی سرو کنید. در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با طرز تهیه آب دوغ خیار خوشمزه، تاریخچه این غذای لذیذ و همچنین طرز تهیه آب دوغ مجلسی آشنا کنیم. آب دوغ خیار، شهرتی بین‌المللی دارد و غیر ایرانی‌ها، آن را با نام «سوپ سرد ایرانی با سبزیجات معطر» می‌شناسند.
آب دوغ مجلسی
هرآنچه باید درباره آب دوغ خیار بدانید:
طرز تهیه آب دوغ خیار مجلسی
نکات مهم برای تهیه آب دوغ خیار
طرز تهیه آب دوغ خیار با خامه
تاریخچه آب دوغ خیار
فواید آب دوغ خیار
طعم آب دوغ خیار
طرز تهیه آب دوغ خیار مجلسی
طرز تهیه آب دوغ خیار مجلسی
مواد لازم برای چهار نفر
ماست ترش یا شیرین به مقدار دلخواه (حدود ۳۰۰ گرم)
۴۰۰ گرم یا ۴ عدد خیار
۲۰۰ گرم سبزی خوردن
گردو یا پودر گردو به مقدار دلخواه (حدود ۱۰۰ گرم)
کشمش به مقدار دلخواه (حدود ۱۰۰ گرم)
سبزی خشک (نعنا خشک و شوید خشک) به مقدار دلخواه
پودر ریحان خشک به مقدار دلخواه
پودر گل محمدی خشک به مقدار دلخواه
نمک به مقدار دلخواه
برگ نعنای تازه (برای تزئین)
نان خرد شده، یخ و آب (برای سرو)
طرز تهیه
مواد لازم برای آب دوغ خیار
خرد کردن خیار
خرد کردن سبزی
خرد کردن گردو
خیس کردن کشمش
مخلوط کردن مواد لازم
سرو آب دوغ خیار
تزیین آب دوغ خیار
مرحله اول:
ماست را در یک کاسه بریزید و با استفاده از یک همزن دستی یا برقی، خوب هم بزنید تا کاملا صاف و یکدست شود.
مرحله دوم:
آماده‌سازی خیار: خیارها را به‌صورت نگینی با یک چاقوی تیز خرد کرده یا آن‌ها را رنده درشت کنید. سپس آن‌ها را به ماست بیفزایید.
مرحله سوم:
آماده‌سازی سبزی: پس از پاک کردن سبزی، آن را خوب بشویید و در آبکش قرار دهید تا آب اضافه آن کشیده شود. سپس سبزی را روی تخته آشپزخانه خرد کنید. بهتر است اندازه خرد کردن سبزی، ریز نباشد و به‌اندازه خیارهای نگینی خرد شده باشد. سبزی خرد شده را به‌همراه حدود یک قاشق غذاخوری سبزی خشک و یک قاشق غذاخوری پودر ریحان خشک در کاسه آب دوغ خیار یریزید.
مرحله چهارم:
آماده‌سازی کشمش: کشمش‌ها را به‌خوبی بشویید و آن‌ها را در یک آبکش بریزید تا آب اضافی آن‌ها خارج شود. سپس آن‌ها را به‌همراه پودر گردو یا گردوی خرد شده در کاسه مواد آب دوغ خیار بریزید و مواد را با هم مخلوط کنید.
مرحله پنجم:
اگر در این مرحله احساس کردید که آب دوغ خیار شما کمی غلیظ است، مقداری آب سرد را کم کم به آن اضافه کنید تا به غلظت مورد نظر خود برسید. آب دوغ خیار را مزه کنید و به آن به مقدار لازم، نمک بیفزایید. سپس ظرف آب دوغ خیار را برای حدود نیم تا یک ساعت در یخچال قرار دهید تا غذا سرد شود و مواد به‌خوبی طعم یکدیگر را بگیرند.
مرحله ششم:
آب دوغ خیار را با برگ نعنای تازه و پودر گل محمدی تزئین کنید. برای سرو، تعدادی یخ کوچک در آب دوغ خیار بریزید و در آن، نان تیلیت کنید. نوش جان!
نکات مهم برای تهیه آب دوغ خیار
نکات مهم برای تهیه آب دوغ خیار
در طرز تهیه اصلی آب دوغ خیار، پوست خیار را نمی‌گیرند. بهتر است برای تهیه این غذا، خیارهای تازه و قلمی را انتخاب کنید و پوست آن‌ها را نگیرید.
افزودن کمی فلفل سیاه، طعم فوق‌العاده‌ای به آب دوغ خیار شما می‌دهد.
شما می‌توانید از یک چهارم قاشق چای‌خوری پودر زنجبیل نیز برای تند و تیز کردن طعم آب دوغ خیار، استفاده کنید.
برخی افراد از پودر سیر و زیره نیز برای تهیه آب دوغ خیار استفاده می‌کنند.
یکی از دلایل اضافه کردن گردو به آب دوغ خیار این است که طبع ماست و دوغ، سرد است و گردو با طبع گرم خود، طبع این غذا را متعادل می‌کند؛ پس سعی کنید که گردو را از طرز تهیه این غذا حذف نکنید.
بهتر است آب دوغ خیار را در ظروف سفالی لعاب‌دار (سرامیكی) درست کنید.
نکات مربوط به سبزی
نکات مربوط به سبزی
توجه داشته باشید که ریحان و نعنا باید حتما در ترکیب سبزی شما برای تهیه یک آب دوغ خیار مجلسی باشد. بهترین ترکیب سبزی برای تهیه یک آب دوغ خیار خوشمزه، ریحان، نعنا، پونه، مرزه و ترخون است.
در صورت تمایل می‌توانید از شوید تازه، ساقه ترد موسیر، پیازچه، سیر و موسیر در سبزیجات استفاده کنید.
اگر به سبزیجات معطر تازه دسترسی ندارید، از سبزیجات خشک استفاده کنید.
نکات مربوط به ماست و دوغ
نکات مربوط به ماست و دوغ
اگر از ماست هم‌زده آماده استفاده می‌کنید، دیگر نیازی به هم زدن آن ندارید.
از ماست چکیده برای تهیه آب دوغ خیار استفاده نکنید.
برای خوشمزه‌تر شدن آب دوغ خیار، از ماست و دوغی که کمی ترش هستند، استفاده کنید.
به‌جای ماست، می‌توان از دوغ‌های آماده طعم‌دار یا کفیر استفاده کرد.
اگر مبتلا به فشار خون بالا هستید، از ماست کم‌چرب یا دوغ به‌جای ماست استفاده کنید.
اگر می‌خواهید در آب دوغ خیار، دوغ بریزید، حتما از دوغ بدون گاز استفاده کنید.
نکات مربوط به سرو آب دوغ خیار
نکات مربوط به سرو آب دوغ خیار
مقدار آبی که به آب دوغ خیار اضافه می‌کنید، کاملا سلیقه‌ای است؛ زیرا برخی افراد دوست دارند که این غذا به‌صورت سفت و غلیظ، سرو شود و برخی هم نسخه آبکی و رقیق آب دوغ خیار را ترجیح می‌دهند.
افزودن یخ به آب دوغ خیار، اختیاری است و برای خنک کردن این غذا انجام می‌شود. فقط توجه داشته باشید که یخ را درست قبل از سرو به این غذا اضافه کنید؛ زیرا در غیر این صورت، یخ، آب می‌شود، غذای شما را آبکی می‌کند و طعم آن را تغییر می‌دهد.
برای سرو کردن آب دوغ خیار می‌توانید از نان‌هایی مانند تافتون، نان لواش و دیگر نان‌های سنتی استفاده کنید.
برخی افراد تنها از نان خشک برای سرو آب دوغ خیار استفاده می‌کنند؛ زیرا بر این باور هستند که نان تازه داخل مواد خمیر می‌شود و طعم آن را بد می‌کند.
در گذشته، آب دوغ خیار در یک کاسه بزرگ آماده می‌شد و سپس سهم هر کس در کاسه‌اش، ریخته می‌شد؛ اما شما می‌توانید آب دوغ خیار را قبل از افزودن نان، در کاسه‌های مجزا بکشید تا هر کس به میزان موردعلاقه خود به غذا، نان اضافه کند.
طرز تهیه آب دوغ خیار به روش‌های دیگر
طرز تهیه آب دوغ خیار
افزودن ۲ قاشق غذاخوری یا ۵۰ گرم خامه صبحانه، طعمی جالب به آب دوغ خیار می‌دهد. برای این کار، خامه را در مرحله اول، به ماست هم‌زده اضافه کنید و آن را با ماست خوب مخلوط کنید تا کاملا یکدست شوند. البته باید بدانید که در دستور تهیه اصلی آب دوغ خیار، خامه وجود ندارد و افزودن آن به غذا اختیاری است.
برخی افراد، از یک قاشق غذاخوری گلاب در تهیه آب دوغ خیار استفاده می‌کنند تا عطری بی‌نظیر به این غذا بدهند.
برخی افراد به‌جای آب سرد، برای رقیق کردن آب دوغ خیار از دوغ استفاده می‌کنند. در این صورت در ریختن نمک، احتیاط کنید؛ زیرا بعضی از دوغ‌ها، شور هستند.
شما می‌توانید دو عدد سیب قندی کوچک نگینی خرد شده یا برگه زردآلو را نیز به آب دوغ خیار خود بیفزایید.
سیر تازه و انگور نیز جزو موادی هستند که طعم آب دوغ خیار را متفاوت می‌کنند.
در طرز تهیه آب دوغ خیار در برخی مناطق، از تربچه خرد شده نیز استفاده می‌شود.
اضافه کردن پیاز یا پیازچه، طعمی متفاوت به آب دوغ خیار می‌دهد. در صورت استفاده از پیازچه یا پیاز، آن را درست قبل از سرو در غذا بریزید؛ زیرا در غیر این صورت، آب دوغ خیار شما، لزج خواهد شد.
برخی افراد به‌جای آب، به آب دوغ خیار، شیر اضافه می‌کنند.
ارامنه ایرانی به آب دوغ خیار، کشک هم اضافه می‌کنند.
طرز تهیه آب دوغ خیار با خامه
طرز تهیه آب دوغ خیار با خامه
در ادامه طرز تهیه یک آب دوغ خیار متفاوت با خامه، شیر و تربچه را به شما آموزش خواهیم داد تا با تهیه آن در منزل، یک طعم متفاوت از این غذای ساده و خوشمزه را بچشید.
مواد لازم برای چهار نفر
یک پیمانه شیر
نصف پیمانه خامه
۴ تا ۵ عدد تربچه خرد شده
۱۰ تا ۱۲ عدد گردوی کامل نگینی خرد شده
۲ تا ۳ قاشق غذاخوری سیزی خشک معطر (نعنا، جعفری، ترخون، مرزه و ریحان)
۴ تا ۵ عدد خیار نگینی خرد شده
۲ عدد پیازچه نگینی خرد شده
نمک و فلفل سیاه به مقدار دلخواه
یک پیمانه کشمش پلویی
۴ پیمانه ماست
یک لیتر دوغ ترش
نان خشک برای سرو
یخ برای سرو
طرز تهیه
طرز تهیه آب دوغ خیار با تربچه
مرحله اول:
ماست را در یک کاسه بریزید و آن را خوب هم بزنید تا بافت یکدستی به خود بگیرد. سپس خیار خرد شده را به آن بیفزایید و هم بزنید.
مرحله دوم:
شیر، خامه، دوغ، کشمش، گردوی خرد شده، تربچه خرد شده، سیزی خشک معطر، نمک و فلفل سیاه را در کاسه بریزید و با ماست و خیار، خوب هم بزنید.
مرحله سوم:
آب دوغ خیار را یک ساعت در دمای اتاق کنار بگذارید تا جا بیفتد و ترش‌تر شود.
مرحله چهارم:
پیازچه خرد شده، نان خشک و چند تکه یخ در کاسه بریزید. آب دوغ خیار را پس از ۱۰ دقیقه سرو کنید.
تاریخچه آب دوغ خیار
آب دوغ خیار
آب دوغ خیار، یک غذای اصیل ایرانی است که خاستگاه آن را به شهر تهران، نسبت می‌دهند
آب دوغ خیار، یک غذای اصیل ایرانی است که خاستگاه آن را به شهر تهران نسبت می‌دهند؛ اما در طول سال‌ها این غذا به شهرهای مختلف ایران سفر کرده است و در حال حاضر، آب دوغ خیار در گوشه گوشه ایران با مواد اولیه مختلف خورده می‌شود. انواع مشابه آب دوغ خیار، در کشورهایی چون بلغارستان، ترکیه، مقدونیه، قبرس، آلبانی و ارمنستان نیز درست می‌شوند و از محبوبیت زیادی به‌خصوص در روزهای گرم سال، برخوردار هستند.
ترکیبات اصلی این غذا شامل ماست یا دوغ ترش یا شیرین، خیار خرد شده، سبزیجات تازه و معطر، یخ و نان است؛ البته معمولا از موادی چون گردو، کشمش، خامه، ترخون، ریحان، نعنا، پیاز، سیر و موسیر نیز در تهیه این غذا استفاده می‌شود. آب دوغ خیار، یک غذای کامل و مقوی است و برای رفع عطش در تابستان مصرف می‌شود. جالب است بدانید که در نوع زمستانی این غذا به نام «ترید انار»، به‌جای دوغ از آب انار شیرین استفاده می‌شود. برخی از ارامنه ایرانی نیز در تهیه آب دوغ خیار از کشک استفاده می‌کنند.
تاریخچه آب دوغ خیار
یک روایت جالب تاریخی درباره آب دوغ خیار در دربار ناصرالدین شاه وجود دارد که نشان از این دارد که این غذا در دوره قاجار در ایران، در میان رعایا رایج بوده است. امیرکبیر که از حیف و میل سفره‌های خوراک درباری ناراحت بود، قصد کرد تا به ناصرالدین شاه پیشنهاد دهد که برای یک روز هم که شده از غذای رعیت، میل بفرماید. شاه از امیرکبیر پرسید که مگر رعیت ما چه میل می‌کنند و امیر به او پاسخ داد:
ماست و خیار!
شاه نیز، سرآشپزباشی خود را صدا کرد و به او فرمان داد که برای ناهار فردا، ماست و خیار درست کند. سرآشپزباشی، برای تهیه این غذا به تدارکاتچی دربار، دستور تهیه مواد زیر را داد:
یک مَن ماست پرچرب اعلا
۲ مَن خیار نازک و قلمی ورامین
۳ کیلوگرم گردوی مغز سفید بانه
یک مَن پیاز اعلا همدان
یک کیلو کشمش اعلا و مویز شاهانی بدون هسته
۳ مَن نان مرغوب مغز دار خاش خاش دار دو آتیشه
یک کیلو نعنای باغی اعلا و سبزی‌های بهاری
ناصرالدین شاه، پس از میل کردن این آب دوغ خیار شاهانه، رو به امیرکبیر کرد و گفت:
رعایای ما چه غذاها می‌خورند و ما بی خبر بوده‌ایم! هرکس نارضایتی کرد و کُفران نعمت، به چوب و فلک ببندیدش!
فواید آب دوغ خیار
فواید آب دوغ خیار
شاید در نگاه اول، آب دوغ خیار به نظر غذایی ساده بیاید؛ اما باید بدانید که مخلفات به کار رفته در این غذا، آن را تبدیل به غذایی کامل می‌کند. از مهم‌ترین فواید این غذای خوشمزه و آسان، می‌توان به رفع عطش، درمان گرمازدگی، رفع بی‌خوابی، تقویت سیستم ایمنی بدن، کاهش وزن، کاهش کلسترول و درمان مشکلات گوارشی اشاره کرد. با خوردن آب دوغ خیار، می‌توانید فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن خود را تامین کنید.
آب دوغ خیار به‌صورت سرد سرو می‌شود و از آنجا که در زمان تهیه آن، غذا حرارت نمی‌بیند، بسیاری از خواص سبزیجات و لبنیات به کار رفته از بین نمی‌روند. در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با دیگر خواص این غذای محبوب و پرطرفدار آشنا کنیم.
خواص آب دوغ خیار
ماست: همان طور که می‌دانید، ماست از شیر غنی‌تر است و پروتئین، ویتامین D، ویتامین C، فولات، فسفر و کلسیم بیشتری نسبت به شیر دارد؛ زیرا حاوی ترکیبات پروبیوتیکی اضافی حاصل از فرآیند تخمیر است. این ماده لبنی، راحت‌تر از شیر هضم می‌شود و می‌توان آن را به‌عنوان یک غذای پروبیوتیک، پیشنهاد کرد. رشد باکتری‌های مفید در روده، تولید سروتونین و ملاتونین در مغز، خواب سریع و راحت، تقویت سیستم ایمنی بدن و مقابله با عفونت‌های قارچی و سرطان‌های روده از فواید مصرف ماست هستند.
خیار: خیار، حاوی آنتی اکسیدان، انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی مهم از جمله پروتئین، فیبر، ویتامین C، ویتامین K، منیزیم و پتاسیم است. با مصرف خیار، می‌توانید از ورود رادیکال‌های آزاد به داخل بدن خود جلوگیری کنید و به این ترتیب، از بسیاری از بیماری‌ها دور بمانید. ۹۶ درصد خیار را آب تشکیل می‌دهد؛ به همین دلیل است که خیار می‌تواند رطوبت از دست رفته بدن را به‌خصوص در روزهای گرم سال، برگرداند و نیاز روزانه بدن به مایعات را رفع کند. مصرف خیار، همچنین به کاهش وزن کمک می‌کند. در نظر داشته باشید که خیار، دیر هضم است و اگر خیلی رسیده و زرد باشد، باعث دل درد شما می‌شود؛ پس اگر از ناراحتی گوارشی رنج می‌برید، حتما خیار را ریز رنده کنید یا آب آن را در آب دوغ خیار بریزید.
مغز گردو
گردو: گردو، منبع غنی انواع ویتامین‌ها از جمله ویتامین B۶، فولات (ویتامین B۹) و تیامین (ویتامین B۱) و مواد معدنی مانند منگنز، مس، منیزیم،، فسفر و اسیدفولیک و همچنین کلسیم، روی، پتاسیم و سلنیوم است. گردو، کلسترول بد خون را کاهش می‌دهد و سستی و خستگی را رفع می‌کند. تقویت پروتئین سالم بدن و حفظ سلامت مغز سالمندان از دیگر فواید مصرف این مغز پرچرب هستند.
کشمش: کشمش برای رشد کودکان و نیرو دادن به سالمندان، بسیار مفید است. این میوه مغذی پر انرژی، دارای چربی و سدیم پایین و قند و کالری بالا است و پتاسیم زیادی دارد.
آب دوغ خیار خوشمزه
نعنا: مصرف نعنا برای رفع مشکلات گوارشی مانند ناراحتی معده، یبوست، نفخ و سوء هاضمه، سلامتی چشم و تقویت بینایی در شب، بهبود عملکرد مغز و تقویت سیستم ایمنی بدن بسیار مفید است.
تربچه: تربچه، سرشار از ویتامین C، گوگرد و ید است و خاصیت ضدعفونی‌کننده دارد.
ترخون: ترخون، اشتهاآور و معطر است و به تقویت اعصاب، کمک می‌کند.
ریحان: ریحان، آرام‌بخش است و می‌توانید به‌جای مسکن، استفاده شود.
طعم آب دوغ خیار
طعم آب دوغ خیار
مقاله مرتبط:
طرز تهیه آش دوغ؛ آش ترش و اصیل ایرانی
آب دوغ خیار، یک غذای نوستالژیک برای همه ما ایرانیان در فصل تابستان است. با درست کردن این غذای ساده در خانه به خاطرات کودکی خود در خانه مادربزرگ پدربزرگ‌ها سفر کنید؛ درست به همان روزهایی که امتحان‌های مدرسه تمام شده بود و بدون هیچ دغدغه یا دل مشغولی، در خانه به بازی و شیطنت مشغول بودید. زمانی که موقع ناهار، گرد هم دور یک سفره جمع می‌شدید و بزرگ‌تر خانواده از یک کاسه بزرگ پر از آب دوغ خیار، برای شما یک کاسه غذا می‌کشید.
ارائه شده توسط : حسین ایزدی
در وب سایت : جم نما
ثبت دیدگاه برای این مطلب
نظرات شما عزیزان
هیچ نظری برای این پست ارسال نشده است
